Uicipeid:San latha an-diugh/an Dàmhair

'S e foir-shealladh a th' ann. Airson nan duilleagan a dheasachadh thèid chun nan duilleagan fa-leth:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

'S e 1 an Dàmhair an 274mh latha dhen bhliadhna.

331 RC – Bhuannaich Alasdair Mòr ann an Gaugamela an aghaibh an rìgh Phearsaich.
1404 – Rugadh Pàp Bonifatius IX.
1857 – Rugadh an seinneadair Marsaili NicUalraig Fhriseal ann am Peairt.
1906 – Rugadh Iain Latharna Caimbeul ann an Earra-Ghàidheal. Neach-clàraidh à Alba.
1936 – Toiseach deachdaireachd Fhranco anns an Spàinn.
1961 – Fhuair Camarun a chuid neo-eisimeileachd bhon Rìoghachd Aonaichte.

'S e 2 an Dàmhair an 275mh latha dhen bhliadhna.

1809 – Rugadh Louis Charles Delescluze ann an Dreux. Fear-poileataigs, fear-aithris agus rèabhlaideach às an Fhraing.
1869 – Cur às do thràilleachd ann am Paraguaidh.
1852 – Rugadh William Ramsay, ceimigear Albannach.
1927 – Chaochail Svante Arrhenius ann an Stockholm. Ceimigear às an t-Suain.
1958 – Fhuair Gini a chuid neo-eisimeileachd bhon Fhraing.
1907 – Rugadh an ceimigear Lord Alexander R. Todd ann an Glaschu.

'S e 3 an Dàmhair an 276mh latha dhen bhliadhna.

1903 – Rugadh an ceimigear Charles J. Pedersen ann am Busan, na Stàitean Aonaichte.
1919 – Rugadh James Buchanan, eaconamaiche às na Stàitean Aonaichte.
1928 – Chaochail Ramón González Valencia ann am Pamplona. Fear-poileataigs à Coloimbia.
1933 – Rugadh Amartya Sen, eaconamaiche às na h-Innseachan.
1971 – Chaochail Seán Ó Riada, cumadair-ciùil Èireannach.
1990 - Dh'fhàs ath-aonachaidh na Gearmailte dligheach.

'S e 4 an Dàmhair an 277mh latha dhen bhliadhna.

1289 – Rugadh Louis X na Frainge, Rìgh na Frainge fad dìreach 19 mìos.
1669 – Chaochail am peantair Rembrandt Harmenszoon van Rijn ann an Amsterdam, na Tìrean Ìsle.
1830 – Fhuair a' Bheilg a chuid neo-eisimeileachd.
1923 – Rugadh Charlton Heston, actair Aimeireaganach.
1947 – Chaochail Max Planck, fiosagaiche Gearmailteach.
2000 – Chaochail an ceimigear Michael Smith ann an Vancouver.

'S e 5 an Dàmhair an 278mh latha dhen bhliadhna.

1546 – Chaochail an ceannsaiche Spàinnteach Jorge Robledo ann an La Merced.
1839 – Rugadh Eugène Varlin ann an Claye-Souilly. Leabhar-cheangladair agus rèabhlaideach às an Fhraing.
1849 – Chaidh an solas ann an Taigh-solais Àird nam Murchan ‎a losgadh airson a' chiad turais.
1886 – Rugadh am fear-aithris Han Hollander ann an Deventer.
1982 – Chaochail Séamus Ennis, ceòladair, seinneadair agus cruinniche-ciùil Èireannach.
2011 – Chaochail Steve Jobs, fear-gnothaich agus innleadair às na Stàitean Aoinichte.
2015 – Chaochail an sgrìobhadair Suaineach Henning Mankell ann an Göteborg.

'S e 6 an Dàmhair an 279mh latha dhen bhliadhna.

1689 – Chaidh Phàpa Alasdair VIII a thaghadh ann an Cathair na Bhatacain.
1928 – Rugadh Flòraidh NicNèill, seinneadair Gàidhlig à Eilean Bharraigh.
1942 – Rugadh am ban-actair Britt Ekland ann an Stockholm.
1980 – Tha Slighe na Gàidhealtachd an Iar deiseil.
1981 – Chaochail Anwar El Sadat, ann an Cairo. Fear-poileataigs às an Èipheit.

'S e 7 an Dàmhair an 280mh latha dhen bhliadhna.

1878 – Chaochail Tomás Cipriano de Mosquera, ann am Popayán. Fear-poileataigs à Coloimbia.
1885 – Rugadh Niels Bohr, fiosagaiche às an Danmhairg
1939 – Rugadh Harold Kroto ann an Wisbech. Ceimigear à Sasainn.
1952 – Rugadh Vladimir Putin, neach-poileataigs Ruiseach.
2003 – Chaidh Arnold Schwarzenegger a thaghadh mar riaghladair na California.

'S e 8 an Dàmhair an 281mh latha dhen bhliadhna.

1869 – Chaochail Franklin Pierce, 14mh ceann-suidhe nan Stàitean Aonaichte.
1905 – Chaochail Maighstir Ailean, bàrd is fear-cruinneachaidh beul-aithris.
1918 – Rugadh Jens C. Skou ann an Lemvig. Ceimigear às an Danmhairg.
1967 – Chaochail Clement Attlee, prìomh-mhinistear Bhreatainn.
1980 – Rugadh Nick Cannon ann an San Diego. Actair às na Stàitean Aonaichte.
2008 – Chaochail John Bannerman, eachdraiche cliùiteach na Gàidhealtachd.

'S e 9 an Dàmhair an 282mh latha dhen bhliadhna.

1718 – Chaochail Màrtainn MacGilleMhàrtainn, sgrìobhadair às an Eilean Sgitheanach.
1800 – Rugadh am fear-poileataigs José María Melo ann am Bogotá.
1903 – Rugadh Aonghas Caimbeul (Am Puilean), ann an Nis, Leòdhas. Bàrd Gàidhlig.
1940 – Rugadh John Lennon, seinneadair anns Na Beatles.
1943 – Chaochail Pieter Zeeman, fiosagaiche às na Tìrean Ìsle.
1962: – Neo-eisimeileachd Uganda bhon Rìoghachd Aonaichte.
1966 – Rugadh David Cameron, Prìomh-mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.

'S e 10 an Dàmhair an 283mh latha dhen bhliadhna.

1659 – Chaochail Abel Tasman, taisgealaiche às na Tìrean Ìsle.
1813 – Rugadh Giuseppe Verdi, ceòladair às an Eadailt.
1913 – Rugadh an t- ùghdair Frangach Claude Simon ann an Antananarivo.
1930 – Rugadh an ceimigear Yves Chauvin ann am Menen.
1945 – Rugadh Rob MacGiobain, ann an Glaschu. Fear-poileataigs à Alba.
2015 – Chaochail Richard Fred Heck, ceimigear às na Stàitean Aonaichte.

'S e 11 an Dàmhair an 284mh latha dhen bhliadhna.

1884 – Rugadh Friedrich Bergius ann am Breslau, Ceimigear às a' Ghearmailt.
1962 – Chruinnich Pàpa Iain XXIII 2na Comhairle na Bhatacain.
1963 – Chaochail an seinneadair Frangach Édith Piaf ann am Paris.
1996 – Chaochail William Vickrey, eaconamaiche à Canada.
2000 – Chaochail Dòmhnall Mac an Deòir, neach-poileataigs Albannach.

'S e 12 an Dàmhair an 285mh latha dhen bhliadhna.

1875 – Rugadh Aleister Crowley, buidseachd, draoidh, bàrd, peantair agus nobhailiche à Sasainn.
1909 – Rugadh Carl Borgstrøm, ann an Oslo. Cànanaiche na Gàidhlig à Nirribhidh.
1924 – Chaochail Anatole France ann an Tours. Sgrìobhadair às an Fhraing.
1950 – Rugadh an t-eaconamaiche Eric Maskin ann an Eabhraig Nuadh.
2003 – Chaochail Johnny Cash, seinneadair Aimeireaganach.
2011 – Chaochail Dennis Ritchie, eòlaiche-choimpiutaireachd às na Stàitean Aonaichte.

'S e 13 an Dàmhair an 286mh latha dhen bhliadhna.

1204 – Chaochail Maimonides, feallsanaiche Iùdhach.
1871 – Rugadh Emily Carr, peantair à Canada.
1925 – Rugadh Margaret Thatcher ann an Grantham.
2014 – 'S e Rob Woodall a' chiad duine a shreap a h-uile Marilyn.
1919 – Chaochail Karl Adolph Gjellerup, ann an Dresden. Sgrìobhadair às an Danmhairg.
1943 – Chaochail Henrik Pontoppidan ann an Copenhagen.

'S e 14 an Dàmhair an 287mh latha dhen bhliadhna.

1066 - Cath Hastings
1889 – Chaidh Armenia (Coloimbia) a stèidheachadh.
1633 – Rugadh Rìgh Seumas VII na h-Alba is II Shasainn is na h-Èireann.
1712 – Rugadh George Grenville, Prìomh-mhinistear am Breatainn.
1882 – Rugadh Éamon de Valera ann an Eabhraig Nuadh, Fear-poileataigs à Èirinn.
1927 – Rugadh Roger Moore ann an Lunnainn. Actair à Sasainn.

'S e 15 an Dàmhair an 288mh latha dhen bhliadhna.

1582 – Thug Pàpa Griogair XIII am Mìosachan Griogarach (dealbh) gu buil anns an Eadailt, anns a' Phòlainn, anns a' Phortagail agus anns an Spàinn.
1917 – Chaochail an tè-bhuairidh Mata Hari ann an Vincennes, na Tìrean Ìsle.
1940 – Chaochail Lluís Companys i Jover, ann am Barcelona. Fear-poileataigs à Catalòinia.
1944 – Rugadh Daibhidh Trimble, ann am Beannchar. Fear-poileataigs à Èirinn.
1998 – Chaochail Iain Mac a' Ghobhainn, sgrìobhadair Albannach.

'S e 16 an Dàmhair an 289mh latha dhen bhliadhna.

1430 – Rugadh Seumas II Alba.
1854 – Rugadh Oscar Wilde, ùghdair Èireannach.
1884 – Chaochail Gustav Kirchhoff, fiosaiche a lorg caesium agus ruibidium.
1892 – Rugadh Pearl S. Buck, sgrìobhadair Aimearaganach, ann an Hillsboro.
1927 – Rugadh an sgrìobhadair Gearmailteach Günter Grass.
1978 – Thaghadh Phàpa Iain Pòl II ann an Cathair na Bhatacain.
2007 – Chaochail Deborah Kerr, ban-actair Albannach.

'S e 17 an Dàmhair an 290mh latha dhen bhliadhna.

1899 – Thòisich Cogadh na Mìle Làithean ann an Coloimbia.
1849 – Chaochail Frédéric Chopin, luchd-ciùil às a' Phòlainn.
1893 – Chaochail am fear-poileataigs Frangach Patrice de Mac Mahon ann am Montcresson.
1917 – Chaidh am Pàrtaidh Co-obrachail ‎a stèidheachadh.
1921 – Rugadh George Mackay Brown, sgrìobhadair à Arcaibh.
1944 – Rugadh an t-ailtire Rem Koolhaas ann an Rotterdam.

'S e 18 an Dàmhair an 291mh latha dhen bhliadhna.

837 – Chaidh Bad Colberg-Heldburg (anns a' Ghearmailt) a chlàradh airson a' chiad turais.
1386 – Chaidh Oilthigh Heidelberg a stèidheachadh le cead bho Pàpa Urbain VI anns an Ìmpireachd Naomh na Ròimhe.
1805 – Rugadh Mariano Ospina Rodríguez ann an Guasca. Fear-poileataigs à Coloimbia.
1923 – Chaochail am fear-poileataigs Andrew Bonar Law ann an Lunnainn.
1965 – Rugadh Alison Johnstone ann an Dùn Èideann. Neach-poileataigs Albannach.
2012 – Chaochail Sylvia Kristel ann an Amsterdam. Cleasaiche às na Tìrean Ìsle.

'S e 19 an Dàmhair an 292mh latha dhen bhliadhna.

1512 – Rinn Martin Luther ceum ann an Oilthigh Wittenberg.
1800 – Rugadh am fear-poileataigs Coloimbianach Pedro Alcántara Herrán ann am Bogotá.
1894 – Chaochail Carlos Holguín Mallarino ann am Bogotá. Saighdear agus fear-poileataigs à Coloimbia.
1937 – Chaochail Ernest Rutherford ann an Cambridge. Nàdar-fheallsanaiche à Sealainn Nuadh.
1975 – Rugadh an cluicheadair goilf Jamie Donaldson ann am Pontypridd, a' Chuimrigh.
2003 – Chaochail Roy Wentworth, PhD air dualchainntean.

'S e 20 an Dàmhair an 293mh latha dhen bhliadhna (294mh ann am bliadhna-leum).

1784 – Rugadh Henry Temple, Prìomh-mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.
1946 – Rugadh Elfriede Jelinek ann am Mürzzuschlag. Sgrìobhadair às an Ostair.
1959 – Chaochail am fear-poileataigs Coloimbianach Alfonso López Pumarejo ann an Lunnainn.
1999 – Chaochail Jack Lynch san tSeann Dhún (Contae Chorcaí). Fear-poileataigs à Èirinn.
2011 – Chaochail Muammar al-Gaddafi, saighdear agus deachdaire à Libia.

'S e 21 an Dàmhair an 294mh latha dhen bhliadhna.

1520 – Lorg Fernão de Magalhães Caolas Mhagellan, caolas eadar Aimearaga a Deas agus Tierra del Fuego.
1805 – Bhuannaich an Cabhlach Rìoghail fo iar-àrd-mharaiche Horatio Nelson ann am Blàr Trafalgar an agaibh Napoleon Bonaparte.
1833 – Rugadh Alfred Nobel; ceimigear, innleadair agus nuadhasair às an t-Suain.
1879 – Chaidh Lìg Nàiseanta Fearann na h-Èireann a chuir air dòigh anns a’ bhaile Caisleán an Bharraigh.
1944 – Chaochail Hilma af Klint ann an Danderyd. Neach-ealain às an t-Suain.
1979 – Rugadh Fernanda Erlanger Rodrigues ann an Rio de Janeiro. Actair à Braisil.

'S e 22 an Dàmhair an 295mh latha dhen bhliadhna (296mh ann am bliadhna-leum).

1729 – Chaochail Anna Maria Ehrenstrahl ann an Stockholm. Neach-ealain às an t-Suain.
1919 – Rugadh Doris Lessing, sgrìobhadair à Sasainn
1938 – Rugadh Christopher Lloyd, cleasaiche à Stamford sna Stàitean Aonaichte.
2010 – Chaidh an HMS Astute air grunnd aig Caol Acain.

'S e 23 an Dàmhair an 296mh latha dhen bhliadhna.

1295 – Chaidh fo-sgrìobhaidhean a chur ri ciad chùmhnant an t-seann-chaidreachais (Auld Alliance) eadar Alba agus an Fhraing ann am Paris.
1799 – Chaidh Kingston (Tennessee) a stèidheachadh.
1933 – Rugadh Carlos Lemos Simmonds ann am Popayán. Fear-poileataigs à Coloimbia.
1973 – Chaochail Douglas Young, eadar-theangaiche, bàrd, neach-poileataigs is àrd-ollamh Albannach.
2011 – Chaochail Herbert A. Hauptman ann am Buffalo. Ceimigear às na Stàitean Aonaichte.

'S e 24 an Dàmhair an 297mh latha dhen bhliadhna.

1645 – Chaochail Martin Chemnitz ann an Krnov (An t-Seic). Riochdaire Dioplòmasach.
1648 – Sìth Westfalen: Thàinig crìoch air Cogadh na trichead bliadhna.
1820 – Rugadh Santos Gutiérrez Prieto ann an El Cocuy. Fear-poileataigs à Coloimbia.
1877 – Rugadh Rika Hopper ann an Assen. Actair às na Tìrean Ìsle.
1942 – Rugadh an sgrìobhadair Coloimbianach Fernando Vallejo ann am Medellín.
1945 – Chaidh na Dùthchannan Aonaichte a stèidheachadh.

'S e 25 an Dàmhair an 298mh latha dhen bhliadhna a rèir a' Mhìosachain Ghriogaraich (299mh ann am bliadhna-leum).

775 – Chaidh baile Gotha anns a' Ghearmailt a chlàradh airson a' chiad turais ann an sgrìobhainn aig Teàrlach Mòr.
1759 – Rugadh William Grenville, 1d Baran Grenville, Prìomh Mhinistear na Rìoghachd Aonaichte.
1859 – Rugadh Maighstir Ailean, bàrd is fear-cruinneachaidh beul-aithris.

'S e 26 an Dàmhair an 299mh latha dhen bhliadhna.

1826 – Cur às do thràilleachd ann am Boilibhia.
1862 – Rugadh an neach-ealain Suaineach Hilma af Klint ann an Solna.
1911 – Rugadh Somhairle MacGill-Eain ann an Ratharsair. Bàrd Gàidhealach à Alba.
1950 – Rugadh Seumas Grannd ann am Baile nan Granndach. Cànanaiche na Gàidhlig à Alba.
1959 – Rugadh Evo Morales, ceann-suidhe Bhoilibhia.
1989 – Chaochail Charles J. Pedersen ann an Salem. Ceimigear às na Stàitean Aonaichte.

'S e 27 an Dàmhair an 300mh latha dhen bhliadhna (301mh ann am bliadhna-leum).

1275 – Chaidh Amsterdam a chlàradh airson a' chiad turais.
1736 – Rugadh James Macpherson, sgrìobhadair Albannach agus neach-poileataigs.
1782 – Rugadh Niccolò Paganini, ceòladair às an Eadailt.
1844 – Rugadh Klas Pontus Arnoldson ann an Göteborg. Neach-aithris agus fear-poileataigs às an t-Suain.

'S e 28 an Dàmhair an 301mh latha dhen bhliadhna.

1841 – Chaochail an ceimigear Johan August Arfwedson ann an Skagerholms bruk, an t-Suain.
1893 – Rugadh Christopher Kelk Ingold, ceimigear Sasannach.
1918 – Chaidh an t-Seic-Slòbhac a cruthachadh.
1955 – Rugadh Bill Gates, neach-fialaidheachd Ameireaganaich.
1931 – Chaochail Ricardo Rendón ann am Bogotá. Dealbhadair à Coloimbia.

'S e 29 an Dàmhair an 302mh latha dhen bhliadhna (303mh ann am bliadhna-leum).

1591 – Taghadh Pàpa Innocentius IX (Giovanni Antonio Facchinetti) ann an Cathair na Bhatacain.
1825 – Chaochail Jacques-Louis David, peantair nua-clasaigeach às an Fhraing.
1918 – Thoisich Ar-a-mach na Gearmailt.
1918 – Chaidh Iùgoslaibhia a cruthachadh.
1954 – Rugadh Lee Child ann an Coventry. Sgrìobhadair à Sasainn.
1971 – Chaochail Arne Wilhelm Kaurin Tiselius ann an Uppsala. Ceimigear às an t-Suain.

'S e 30 an Dàmhair an 303mh latha dhen bhliadhna.

1900 – Rugadh Ragnar Granit ann an Riihimäki. Fear-saidheans à Suòmaidh.
1903 – Rugadh Iain MacNeacail (An Sgiobair), seinneadair, sgeulaiche agus bàrd às an Eilean Sgitheanach.
1956 – Chaochail Pío Baroja, ann am Madrid. Sgrìobhadair à Dùthaich nam Basgach.
1960 – Rugadh Diego Armando Maradona ann am Buenos Aires. Cluicheadair ball-coise às an Argantain.
1976 – Chaochail Gustav Hertz ann am Berlin an Ear. Fiosaigiche às a' Ghearmailt.
2005 – A' chiad aifreann a-rithist ann am Frauenkirche ann an Dresden.

'S e 31 an Dàmhair an 304mh latha dhen bhliadhna.

1517 – 95 argamaid Mhartin Luther a leanas gu Latha an Ath-leasachaidh
1632 – Rugadh Johannes Vermeer, peantair às na Tìrean Ìsle.
1835 – Rugadh an ceimigear Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer ann am Berlin.
1935 – Rugadh Mohammad Hussein Tantawi ann an Cairo. Saighdear agus fear-poileataigs às an Èipheit.
1999 – Thòisich TeleG stèisean TBh ann an Alba.
2006 – Chaochail P. W. Botha ann am Wildernis. Fear-poileataigs à Afraga a Deas.