Édith Piaf

O Uicipeid
Édith Piaf
Beatha
Ainm slàn Édith Giovanna Gassion
Breith Paris, 19 dhen Dùbhlachd 1915
Dùthaich  An Fhraing
Àite-fuirich Paris
Na Stàitean Aonaichte
Normandy (en) Translate
An Fhraing
Ciad chànan Fraingis
Bàs Grasse agus 16th arrondissement of Paris (en) Translate, 10 dhen Dàmhair 1963
Àite-adhlacaidh cladh Père Lachaise
Grave of Gassion-Piaf (en) Translate
Nàdar a’ bhàis adhbharan nàdarra (sileadh fala 'na bhroinn)
Teaghlach
Athair Louis Gassion
Màthair Line Marsa
Cèile Jacques Pills (en) Translate  (20 dhen t-Sultain 1952 -  1956)
Theophanis Lamboukas (en) Translate  (9 dhen Dàmhair 1962 -  10 dhen Dàmhair 1963)
Càraid Marcel Cerdan
Louis Gérardin
Yves Montand (en) Translate
unknown value
Clann
Foghlam
Cànain Fraingis
Beurla
Dreuchd
Dreuchd seinneadair, actair, recording artist (en) Translate, chansonnier (en) Translate, neach-ealain na sràide agus sgrìobhaiche òran
Àirde 157 centimetre
Obraichean comharraichte La Vie en rose (en) Translate
Milord (en) Translate
Non, je ne regrette rien (en) Translate
Duaisean a fhuaras
Ballrachd Ancient Mystical Order Rosae Crucis (en) Translate
Far-ainmean Édith Piaf
Gnè ealain chanson (en) Translate
chanson réaliste (en) Translate
ballade (en) Translate
Nàdar a’ ghutha contralto (en) Translate
Inneal-ciùil guth
Taigh-clàraidh Capitol Records
Pathé-Marconi (en) Translate
Columbia Records
Polydor Records (en) Translate
Philips Records (en) Translate
IMDb nm0681191

B' e aon de na seinneadairean agus luchd-ciùil as ainmeile san Fhraing a bh' ann an Édith Piaf (IPA: edit pjaf, Fìor ainm: Édith Giovanna Gassion, Paris, 19 an Dùbhlachd 1915Plascassier, 11 an Dàmhair 1963) agus dh'fhàs i ìomhaigh dhùthchail. Nochd a seinn a beatha dhochannach, bhrònach, le a neart a bhith òrain-ghaoil thiamhaidh air seinn ann am guth caointeach. Tha "La vie en rose" (1946), "Hymne à l'amour" (1949), "Milord" (1959), agus "Non, je ne regrette rien (1960) am-measg a h-òrain ainmeile.

Beatha mhoch[deasaich | deasaich an tùs]

A dh'aindeoin na mòran eachdraidhean-beatha uimpe, tha mòran na beatha Édith falaichte le rùn, a' gabhail a-steach a breith. Rugadh i Édith Giovanna Gassion ann an Belleville, Paris, an ceàrn an imreachais àird air thoirt iomradh air nas fhadalaiche le Daniel Pennac. Thuirteadh sgeulachd shean gun rugadh i air a' chabhsair na Rue de Belleville 72, ach thuirt a teisteanas-breith oifigeil gun rugadh i aig an Hôpital Tenon,[1] an taigh-leighis airson an ceàrn na Belleville. Thugadh an t-ainm Édith dhi airson an banaltram Breatannach A' Chogaidh Mhòir, Edith Cavell, a bha air chur ri bàs air a' chuideachadh saighdearan Frangach a theicheadh bhon bhraighdeanas na Gearmailte. Thòisich piafmith-chainnteachas a' Pharas airson "gealbhonn"—cho leas-ainm gum fuair i 20 bliadhnaichean na b' fhadalaiche.

'S e ban-dùthchasach leth-Eadailteach de Livorno a bh' ann a màthair, Annetta Giovanna Maillard (1895–1945). Bha i aig obair cho seinneadair nan taigh-seinnse fodhan ainm Line Marsa.[1] 'S e lùth-chleasaiche na t-sràide a bh'ann an athair Édith, Louis-Alphonse Gassion (1881–1944)[2] le eòlas an taighe-chluiche. Bha gu luath Édith trèigte le a màthair agus bha a h-athair sa' Chogadh, 's mar sin dh'fhuirich i fad ùine ghoirid leis a' mhàthair a màthar, Emma (Aïcha) Saïd ben Mohammed (1876–1930), a bha 'na Ban-Cabileach. Gu goirid an dèidh sin, ghabh an t-athair Édith a nighean a dh'fhuireach le a mhàthair, a bha 'na bhana-mhaighstir taigh-strìopachas ann an Normandie, agus an uair sin thill e dhan dh'armailt Fhraingich ann an 1916. Chuidich na strìopaichean a dh'àrach Édith.

As na h-aoisean trì ri seachd, bha air aithris Édith dall, a' fulang bho cor na t-sùla, 's dòcha at-còirne; agus as na h-aoisean ochd ri ceithir deug, bha i air aithris bodhar. A-rèir ri aon a h-eachdraidhean-beatha, fhuair i a lèirsinn air ais nuair ann an mar a tha iomradh air thoirt air cho "mìorbhail", an dèidh chruinnich na strìopaichean a seanmhair airgead ga cur air taisdeal a thoirt urram ri Thérèse de Lisieux. Ann an 1929, aig an aois 14, cheangail i le a h-athair 'na ghnìomhan na t-sràide air feadh na Frainge, far an sheinn i gu follaiseach air a' chiad àm. An uair sin ghabh i seòmar aig an Grand Hôtel de Clermont (18 rue Veron, Paris 18ème) agus dhealaich i bhuaithe, a' dol a slighe fhèin cho seinneadair-sràide anns an Pigalle, Ménilmontant, agus na h-iomall-bhailtean na Paris (th' ann iomradh ri seo 'san òran "Elle fréquentait la Rue Pigalle" (Thadhail I an Sràid Pigalle). Cheangail i le a leth-phiuthar Simone Berteaut ("Momone")[1] 'san oidhirp seo, agus dh'fhàs an dithis buan-chàirdean sa' mhiastadh. Bha i mu dheidhinn 16 bliadhna a dh'aois nuair thuit i ann am gaol le gille-fritheil, Louis Dupont. Aig an aois 17 rugadh an aon pàiste aice, caileag ainmichte Marcelle, a bhàsaich aig dà bliadhna a dh'aois à fiabhras eanchainne.[2] Mar a màthair fhèin roimhpe, lorg Édith ag àrach pàiste doirbh fad fhuireach beatha air na sràidean, 's mar sin dh'fhàgtadh i gu tric Marcelle na h-aonar fad a neo-làthaireachd, agus ghabh Dupont an nighean a dh'àrach leis fhèin roimh a' bhàs Mharcelle mìosan na b' fhadalaiche. 'S e drùisear a bh' ann an ath-leannan Édith, Albert, agus ghabh e roinn-pàighidh as an airgead gun d' rinn i le seinn ann an iomlaid ann an iomlaid nach cuirteadh e spàirn oirre a dh'fhàs strìopach; chuir caraid Édith, nighean thlàth ainmichte Nadia, làmh 'na beatha fhèin nuair bha i air chur aghaidh air an smaoin de fàs strìopach agus cha mhòr nach do chuir Albert peilear tro Édith nuair bhris i am càirdeas oir a' bhàis Nadia.

Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]

  1. 1.0 1.1 1.2 Biography: Edith Piaf(English). RFI Musique. Air a thogail 19mh dhen Iuchar 2007.
  2. 2.0 2.1 Ray, Joe (October 11, 2003): “Edith Piaf and Jacques Brel live again in Paris: The two legendary singers are making a comeback in cafes and theatres in the City of Light(English). 'Vancouver Sun', td. F3. Air a thasglannadh [o http://joearay2.tripod.com/vancouversun/brel_et_piaf.html] 11mh dhen Dùbhlachd 2012. Air a thogail 18mh dhen Iuchar 2007.