Mofad
Mofad | |
Suidheachadh | |
Dùthaich | Alba |
Comhairle | Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh |
Co-chomharran | 55° 33' Tuath 03° 44′ Iar |
Comharradh-clèithe | NT 094 052 |
Feartan fiosaigeach | |
Àireamh-shluaigh | 2,135 (2011) |
Àireamh fòn | 01683 |
Duilleag oifigeil | Duilleag a' Bhaile |
‘S e baile beag dùthchasail faisg air Beattock,[1] air an àirde an iar-dheas na h-Alba a tha anns a' Mhagh Fada[2] neo Mofad (Beurla: Moffat).[3] Tha e suidhichte aig 121m os cionn ìre na mara,[4] air an àirde an ear Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phris ro 1975), eadar Cuingealach agus Hamhaig, ri taobh na h-Aibhne Anainn.[5] Tha e 218km air falbh bho Obar Dheathain, 78km bho Ghlaschu, 31km bho Dhùn Phrìs agus 71km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthchas. 'S e Beurla agus Beurla Ghallda th' ann an dà chànan aig a’ mhòr-chuid dhuibh anns a' Mhagh Fada. Tha eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, turasachd agus coilltearachd. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha bun sgoil agus àrd sgoil[6] ann. Ann an 2011 bha 2,135 duine a' fuireach an seo.[7] Tha an t-Slighe Dhail Anainn air a bhith a' dol tron bhaile bho 2009[8]
Freumhan an Ainm
[deasaich | deasaich an tùs]A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha a h-uile coltas ann gur ann às a' Ghàidhlig fhèin a tha ainm a' bhaile na "Am Magh Fada".[9] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[10] A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan teòiridh seo.
Eachdraidh
[deasaich | deasaich an tùs]Chaidh am baile a chlàradh airson a' chiad turais ann an 1296 mar Moffete.[11] A-rèir carragh-chuimhne a' bhaile, fhuair 80 duine à Mofad bàs sa Chogadh Mòr[12] agus ceithrear duine eile san Dàrna Cogadh.
Bailtean Co-cheangailte
[deasaich | deasaich an tùs]- Montreuil-sur-Ille[13] (A' Bhreatainn Bheag)
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Scottish Places
- ↑ “Am Magh Fada”. Stòr-dàta Briathrachais Gàidhlig. Sabhal Mòr Ostaig. Air a thogail 29mh dhen Fhaoilleach 2019.
- ↑ “Moffat/Mofad”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 29mh dhen Fhaoilleach 2019.
- ↑ Falling Rain
- ↑ River Annan
- ↑ Foghlam Alba
- ↑ Scotland's Census Result OnLine
- ↑ Annandale Way
- ↑ Etymological Geography: Being a Classified List of Terms of Most Frequent Occurrence, T. A. Gibson, Dùn Èideann, 1835
- ↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
- ↑ The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ Scottish War Memorials Project
- ↑ Montreuil-sur-Ille
Ceanglaichean a-mach
[deasaich | deasaich an tùs]Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck