Jump to content

Eaglais Fheichin

O Uicipeid
(Air ath-sheòladh o Eaglais Fheichein)
Eaglais Fheichin

Suidheachadh
Dùthaich Alba
Ceàrn Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh
Co-chomharran 55° 03′ 42″ Tuath
03° 15′ 51″ Iar
Feartan fiosaigeach
Àireamh-shluaigh 746 (2001)
Àireamh fòn 01576

‘S e baile beag dùthchasail faisg air Inbhir Anainn, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' ann an Eaglais Fheichin.[1] neo An Eaglais Bheachain[2] Tha e suidhichte aig 47m os cionn ìre na mara,[3] air an àirde an ear Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar Logarbaidh agus Kirtlebridge, ri taobh na h-aibhne Mein Water.[4] Tha e 244km air falbh bho Obar Dheathain, 109km bho Ghlaschu, 22km bho Dhùn Phrìs agus 100km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[5] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Eaglais Fheichin. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha talla a' bhaile agus dà thaigh-òsda ann.[6] Taobh fhoghlaim, tha bun sgoil ann ach feumar a dhol dhan àrd sgoil ann an Inbhir Anainn.[7] Ann an 2001 bha 746 duine a' fuireach an seo. [8]

Freumhan an Ainm

[deasaich | deasaich an tùs]

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha a h-uile coltas ann gur ann às a' Ghàidhlig fhèin a tha ainm a' bhaile.[9] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[10] B' e Fiachan (Laideann Vigean) na aba ann an Contae na hIarmhí thall ann an Èirinn.

Rugadh Thomas Carlyle (1795-1881), sgrìobhadair is eachdraiche, ann an taigh ris an canar The Arched House san 4 an Dàmhair 1795. Ged a dh' fhàg e Eaglais Fheichein nuair a bha e 13 bliadhna a dh'aois, bha e adhlaicte ann an cladh Eaglais Fheichein a-rèir am miann aige. Tha an t-àite-bhrèith fo cùram National Trust for Scotland bho 1936 agus tha e a' tarraing mòran luchd-turais dhan bhaile. A-rèir carragh-chuimhne a' bhaile, fhuair seachd duine thar fhichead à Eaglais Fheichein bàs sa Chogadh Mòr[11] agus naoinear eile san Dàrna Cogadh.

Daoine Ainmeil

[deasaich | deasaich an tùs]

Iomraidhean

[deasaich | deasaich an tùs]
  1. Stòr-dàta SMO
  2. Alba le Roy Pedersen
  3. Elevation Map
  4. Canmore
  5. Distance from - to
  6. Pubs Galore
  7. A' Chomhairle[dead link]
  8. Scotland's Census Result OnLine
  9. Etymological Geography: Being a Classified List of Terms of Most Frequent Occurrence, T. A. Gibson, Dùn Èideann, 1835
  10. Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
  11. Scottish War Memorials Project

Ceanglaichean a-mach

[deasaich | deasaich an tùs]
  • Iomraidhean nam mapaichean airson comharradh-clèithe: NY 193 749