An t-Sròn Reamhar

O Uicipeid
An t-Sròn Reamhar

Suidheachadh
Dùthaich Alba
Comhairle Dùn Phris is Gall-Ghàidhealaibh
Siorrachd Siorrachd Bhaile na h-Ùige
Parraist An t-Sròn Reamhar fhèin[1]
Co-chomharran 54° 53′ 60″ Tuath
05° 01′ 60″ Iar
Comharradh-clèithe NX 059 606
Feartan fiosaigeach
Àireamh-shluaigh 10,851 (2011[2])
Àireamh fòn 01988
Còd-puist DG9[3]

‘S e baile meadhanach agus port gu math cudromach[4] faisg air Machair an Sgithich, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' anns An t-Sròin Reamhair[5] (IPA: ənˠ̪ t̪ʰɾɔːn ɾãũ.əɾ, Beurla: Stranraer, Beurla Ghallta: Stranrawer). Tha e suidhichte eadar ìre na mara fhèin shìos aig a' chidhe agus 23m os cionn ìre na mara shuas air a' bheinn,[6] eadar Loch Rìoghaine, Bàgh Luis agus Na Rannaibh, air an àirde an iar Dùn Phris is Gall-Ghàidhealaibh (Siorrachd Bhaile na h-Ùige ro 1975). Tha e 309km air falbh bho Obar Dheathain, 118km bho Ghlaschu, 93km bho Dhùn Phrìs agus 165km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[7] 'S e Beurla agus Beurla Ghallta a th' aig a’ mhòr-chuid dhiubh anns An t-Sròin Reamhair. Tha eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus turasachd, gu h-àraidh na bàtaichean. Taobh fhoghlaim, tha còig bun-sgoiltean agus aon àrd-sgoil ann.[8]

Freumhan an Ainm[deasaich | deasaich an tùs]

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à sròn agus reamhar anns a' Ghàidhlig fhèin a tha an t-ainm, leis gu bheil e ann an tairbeart nàdarra ri taobh nan Rannaibh.[9] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn, mòran bhliadhna an dèidh Chuimris, agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Bhaile na h-Ùige fhèin anns an 18mh Linn.[10] A dh' aindeoin sin, tha cuid dhen beachd gur ann à seann chuimris a tha e, leis gu robh an cànan làidir air an àirde an iar-dheas na h-Alba an dèidh nan Ròmanach.[11] Tha cruth na tìre agus fuaimneachadh an ainm sa sgìre a' gabhail ris an teòiridh Ghàidhealach.

Eachdraidh[deasaich | deasaich an tùs]

Chaidh baile a chlàradh faisg air Loch Rìoghaine le Ptolemy, ris an canadh Rerigonium, a tha a' ciallachadh Àite an Righ. Thathar dhen bheachd gur e An t-Sròn Reamhar neo Machair an Sgithich a bh' ann.[12] 'B e port-mara airson aiseig a tha ann. An sin bha seirbheis aiseagan a' ruith gu Beul-Feirste le Stena Line le seirbheisean gluasadach gu Machair an Sgithich ann an 2011. Ann an 1763 chaidh rathad a chruthachadh leis an arm eadar Port Phàdraig agus Cathair Luail, a dheidheadh tron t-Sròn Reamhar.[13] Bhathar ag iarraidh an rathad seo a chleachdadh airson Èirinn a cholonachadh. Bha e na Bhorgh Rìoghail le dleastanasan riaghlaidh eadar 1855 agus 1930, nuair a chuireadh às dhan t-siostam.[14]

Poileataigs[deasaich | deasaich an tùs]

Tha Comhairle Coimhearsnachd airson an Sròin Reamhair, Ochtrelure agus Belmont is tha 7,795 daoine a' fuireach ann.[15]

Tha e a' buntainn dhan uàrd-taghaidh 01 (An t-Sròn Reamhar agus na Rannaibh) airson Comhairle na Roinne.[16]

Pàrtaidh Ainm Bhòtaichean
Gun phàrtaidh Willie Scobie 1,925
Tòraidheach Andrew Giusti 1,703
Nàiseantaich Ros Surtees 765
Làbaraich Tommy Sloan 312

Gnàth-shìde[deasaich | deasaich an tùs]

'S ann ann an sgìre mòran nas blàithe (Cuibheasachd bhliadhnail: 8.6 °C) agus mòran nas fhliche (Cuibheasachd bhliadhnail: 1087mm) an coimeas ris an còrr dhen dùthaich 's a tha An t-Sròn Reamhar. Tha sileadh trom ann, fiù 's fad na mìosan nas tioraim, leis nach eil e idir fad air falbh bhon mhuir air an àirde an iar na h-Alba. 'S e àite Cfb ann an sgèile Köppen-Geiger a th' anns An t-Sròin Reamhair.[17] Chan eil an t-sneachd idir pailt an seo. Tha diofar mhòr eadar am mìos as fhliche agus am mìos as tioraim: 57mm eadar an Cèitean (dìreach 62mm) agus an Dàmhair (119mm). Fad na bliadhna, bidh an teothachd ann am fiaradh mheadhanach: 11.4 °C.

Daoine Ainmeil[deasaich | deasaich an tùs]

Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]

  1. Arcgis
  2. Scotland's Census Result OnLine
  3. Post Code Maps
  4. Port na Sròine Reamhaire
  5. Stranraer/An t-Sròn Reamhar”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 18mh dhen Dùbhlachd 2017.
  6. Falling rain
  7. Distance from - to
  8. A' Chomhairle
  9. Studies in the Topography of Galloway, Sir Herbert Eustice Maxwell of Monreith, Constable, Dùn Èideann, 1887
  10. Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
  11. The Brittonic Language in the Old North
  12. Roman Britain
  13. Old Roads of Scotland
  14. NRS
  15. My Community Council: Stranraer, Ochtrelure and Belmont”. Comhairle Dhùn Phris agus Gall-Ghaidhealaibh. Air a thogail 15mh dhen Dàmhair 2023.
  16. LGBC
  17. Climate Data