Poblachd na h-Èireann
| Pàirt de | An t-Aonadh Eòrpach, European Economic Area  |
|---|---|
| Cur air cois | 29 dhen Dùbhlachd 1937 |
| Ainm dùthchasach | Éire, Ireland |
| Short name | 🇮🇪, Éire, Ireland |
| Ainmichte às dèidh | Èirinn |
| Cànan oifigeil | Gaeilge, Beurla |
| Anthem | Amhrán na bhFiann |
| Culture | culture of Ireland |
| Motto | Jump into Ireland |
| Mòr-roinn | An Roinn-Eòrpa |
| Dùthaich | Poblachd na h-Èireann |
| Prìomh-bhaile | Baile Àtha Cliath |
| Suidheachadh cruinn-eòlais | Èirinn |
| Domhan-leud is -fhad | 53°0′0″T 8°0′0″I |
| Coordinates of easternmost point | 52°57′55″T 5°59′52″I |
| Coordinates of northernmost point | 55°23′3″T 7°22′19″I |
| Coordinates of southernmost point | 51°25′12″T 9°30′51″I |
| Coordinates of westernmost point | 52°4′25″T 10°40′10″I |
| Highest point | Carrauntoohil |
| Lowest point | North Slob |
| Basic form of government | Poblachd, unitary state |
| Office held by head of state | Uachtaran |
| Ceannard na stàite | Micheál D. Ó hUigínn |
| Office held by head of government | Taoiseach |
| Ceannard an riaghaltais | Micheál Martin |
| Executive body | Government of Ireland |
| Legislative body | Oireachtas |
| Highest judicial authority | Supreme Court of Ireland |
| Central bank | Central Bank of Ireland |
| Roinn-tìde | UTC±00:00 |
| Currency | Euro |
| Crìoch còmhla ri | Rìoghachd Aonaichte, Èirinn a Tuath |
| Driving side | left |
| Electrical plug type | BS 1363 |
| Na bha roimhe | Rìoghachd Aonaichte na Breatainne Mòire agus Èireann |
| Na bh’ann roimhe | Irish Free State |
| Language used | Beurla, Beurla, Seulra, Gaeilge, Irish Sign Language |
| IPA transcription | ˈɪɾlɑn, ˈeːɾʲə, ˈaɪəɹlənd, ˈaɪɹlənd |
| Làrach-lìn | http://www.gov.ie/ |
| Hashtag | RepublicofIreland |
| Top-level Internet domain | .ie |
| Bratach | flag of Ireland |
| Coat of arms | coat of arms of Ireland |
| Feart | free country |
| Geography of topic | geography of Ireland |
| History of topic | history of Ireland |
| Railway traffic side | left |
| Open data portal | data.gov.ie |
| Economy of topic | Geilleagar na h-Éireann |
| Demographics of topic | demographics of the Republic of Ireland |
| Gregorian calendar start date | 14 dhen t-Sultain 1752 |
| OpenStreetMap zoom level | 6 |
| Mobile country code | 272 |
| Country calling code | +353 |
| Trunk prefix | 0 |
| Emergency phone number | 112 |
| GS1 country code | 539 |
| Licence plate code | IRL |
| Maritime identification digits | 250 |
| Caractar Unicode | 🇮🇪 |
| Category for maps | Category:Maps of Ireland |
Is e dùthaich ann an Roinn-Eòrpa a tha ann am Poblachd na h-Èireann.[1][2] Tha i suidhichte air eilean Èireann. Tha crìochan aice sa tuath le Èirinn a Tuath. Tha an Cuan Siar san iar na dùthcha agus Cuan na h-Éireann san ear. Tha Sruth na Maoile eadar Alba is Èirinn. A-rèir an lagh chan eil Poblacht na hÉireann (Beurla: Republic of Ireland) ach "tuairisgeul" na stàite, ach tha Éire ainm na tìre.[3] 'S e TG4 an sianal telebhisein aca a tha ag obair tro mheadhan na Gàidhlig na h-Èireann anns a' Phoblachd.
Bailtean as motha
Giùlan
Is e Córas Iompair Éireann neo CIE am Coras (Siostam) Iomair (còmhdhail) nàiseanta a tha ann an Èirinn. Tha iad ag obair ri chèile le trì companaidhean eile:
- Iarnród Éireann, an rathad-iarainn nàiseanta
- Bús Éireánn
- Bús Átha Cliatha
Tha na prìomh rathaidean agus na Motor-bhealaich fo cùram Údaras nan Boithre Naiseanta (Ùghdarras nan Rathaidean Nàiseanta). Tha lìonradh nan Rathaidean Nàiseanta stèidhichte air Baile Atha Cliath, le na prìomh rathaidean mar gathan a' sìneadh a-mach ri gach ceàrnag na dùthcha. Tha na Rathaidean Nàiseanta gu lèir clàraichte le àireamh còmhla leis an ro-litir N. A measg na prìomh rathaidean, chaidh am N1 an aghaidh Beul-Feirste, am N4 gu Sligeach agus N8 gu Corcaigh. Tha an M1 agus an M8 a nis air toirt ionad N1 agus N8, agus tha Motor-bheallach iomlan mun chuairt Baile Atha Cliath a fhèin.
Is e Aer Lingus companaidh-adhair nàiseanta Èireannach. Bidh ea 'siubhal gu cinn-uidhe san Roinn Eòrpa agus ann an Ameireaga. 'S e companaidh phlèanaichean Èireannach a tha ann an Ryanair. Tha i a' toirt seirbheis gu àitichean air feadh na Roinn-Eòrpa.
Poileataigs na h-Èireann
Chaidh na pàrtaidhean poileataigeach as motha, Fianna Fáil is Fine Gael a chruthachadh an dèidh do neo-eisimeileachd is cogadh sìobhalta. Ro 1938 bha a' phoblachd na monarcachd is chaidh e na poblachd ann an 1938. B' e Dubhghlas de hÍde a bha anns a' chiad ceann-suidhe no Uachtarán is e ball de Fhianna Fáil mar a bha a h-uile Uachtarán ro Maire Mhic Róibín à Páirti na Lucht Oibri.
Spòrs
Is mòr spòrs le muinntir na h-Èireann. Is Cumann Luth-Cleas Gàidhlig na h-Èireann an ùghdaras spòrs nàiseanta as cudthromaiche ann an Èirinn. Is iadsan prìomh spòrsan sgioba na h-Èireann: Peile agus Camanachd ( Camanachd Eireannach), chanar camogie ri camanachd nan mnà. Is gann am paraiste as aonais club CLG ionadail.
Tha mion n-uidh ann an iomadh spòrs buidheann eile m.e.:
- Sgioba nàiseanta criogaid na h-Èireann
- Sgioba nàiseanta rugbaidh na h-Èireann
- Aonadh Rugbaidh na h-Èireann
Air barrachd, tha uidh mòr an co-ruith nan eich agus nan coin agus bithidh iomadh daoine ri "camanachd nan gall".
Faic cuideachd
- Taoisigh na h-Èireann
- Cóigeimh na h-Éireann
- Eaconamaidh na h-Éireann
- Eachdraidh na h-Éireann
- Aramach na Càisge
- Eòlas-ur-sgeulachd na h-Èireann
Iomraidhean
- ↑ Atlas Sgoile Oxford le Stòrlann Nàiseanta, Oxford University Press (2010)
- ↑ Map-balla an t-Saoghail, Stòrlann Nàiseanta (2003), ISBN 0007692714
- ↑ Article 4 of the Constitution of Ireland and Section 2 of the Republic of Ireland Act 1948.
Ceanglaichean a-mach
- “Uachtarán n h-Éireann”. Air a thogail 28mh dhen t-Sultain 2022. — Duilleag oifigeil ceann-suidhe Poblachd na h-Èireann (Gàidhlig na h-Èireann)
