Nancy Dorian
Nancy Dorian | |
---|---|
Beatha | |
Breith | New Brunswick (en) , 1936 |
Dùthaich | Na Stàitean Aonaichte |
Bàs | 24 dhen Ghiblean 2024 |
Foghlam | |
Foghlam |
Oilthigh Mhichigan Connecticut College (en) |
Cànain |
Beurla Gàidhlig Gearmailtis |
Dreuchd | |
Dreuchd | cànanaiche, daon-eòlaiche agus neach-teagaisg oilthigh |
Fastaichean |
Colaiste Bryn Mawr Oilthigh Phennsylvania Oilthigh Kiel |
Creideamh | |
Creideamh | Unitarian Universalism (en) |
'S e cànanaiche a th' ann an Nancy C. Dorian. Rugadh i anns na Stàitean Aonaichte agus fhuair i PhD aig Oilthigh Mhichigan. Tha i ainmeil airson nan rannsachaidhean aice air Gàidhlig Cataibh an Ear.
Fad 40 bliadhna rinn Nancy Dorian sgrùdadh air ìre na Gàidhlig aig na daoine anns an sgìre seo. Bha i airson faighinn a-mach a bheil diofair eadar Gàidhlig seann daoine agus daoine òga agus ciamar a bha an cànan ag atharrachadh tro na bliadhnaichean crìonaidh. Tha i a’ feuchainn ri bàs cànain a mhìneachadh le sin. Nì i dealachadh eadar
- luchd-labhairt na Gàidhlig agus
- leth-luchd-labhairt. [1]
Tha an dàrna seòrsa a’ ciallachadh daoine fileanta le Gàidhlig làn abairtean agus gnathasan-cainnt agus faclair slàn. Tha an seòrsa eile a’ ciallachadh daoine le Gàidhlig a tha briste a thaobh gràmair, faclair, gnasan-cainnt agus fileantachd.
Tha Dorian a’ dèanamh a-mach gu bheil roinnean aig gach cànan ann an coimhearsnachd dà-chànanach, mar eisimpleir dachaidh, iasgach, sgoil, eaglais.
Airson an cànan a mheasadh thug i seantansan ri eadar-theangachadh ri daoine agus rinn i sgrùdadh air na seantansan. Gu tric bhiodh i a' bruidhinn ri daoine mu dheidhinn chuspairean làitheil agus a' sgrùdadh a' chànain bho sin.
Bhàsaich i 24 an Giblean 2024 ag aois 87.[2]
Leabhraichean
[deasaich | deasaich an tùs]- East Sutherland Gaelic: The Dialect of the Brora, Golspie, and Embo Fishing Communities, 1978, Dublin Institute for Advanced Studies
- Language Death: The Life Cycle of a Scottish Gaelic Dialect, 1981, University of Pennsylvania Press, ISBN 0812277856
- Tyranny of Tide: An Oral History of the East Sutherland Fisherfolk , 1984, Karoma Pub
- Investigating Obsolescence: Studies in Language Contraction and Death ( Editor ), 1992, Cambridge University Press
Tùsan
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Dorian, Nancy. C (1981) Language Death. The Life Cycle of a Scottish Gaelic Dialect. Philadelphia: Universityof Pennsylvania Press, duilleag 7
- ↑ “Luaidh ga dhèanamh air Nancy Dorian”, Naidheachdan a' BhBC. 2na dhen Chèitean 2024. Air a thogail 2na dhen Chèitean 2024.
Tuilleadh leughaidh
[deasaich | deasaich an tùs]- Dorian, Nancy.C (2006) “Negative Borrowing in an Indigenous Language Shift to the Dominant National Language”. The International Journal of Bilingual Education and Bilingualism. Vol 9. No.5.Td. 557-577.
- "Mar a Chunnaic Mise: Nancy Dorian agus a Ghàidhlig" (Bhideo) BBC Alba (2005)
- Nancy Dorian The problem of the semi-speaker in language death (File PDF)