Bàrd

Carl Spitzweg: „Am Bàrd bochd“ (1839)

'S e bàrd cuideigin a sgrìobhas bàrdachd.

Seann-rian nam bàrd

Ann an seann-chultar nan Gàidheal, bha diofar rangachaidhean de bhàird ann agus b' iad na bàird an rangachadh as ìsle dhiubh o shean, an fheadhainn aig an robh as lugha de sgoil . Bhiodh filidh a' tòiseachadh san t-seachdamh rang mar fhochloc agus a' dol air adhart rang gach bliadhna 's e air barrachd sgoil fhaighinn ann.

Tha na rangan seo ainmichte san làmh-sgrìobhainn Uraicecht na Ríar:

Cis lir gráda filed? Ní ansae: a secht: ollamh, ánruth, clí, cano, dos, macfuirmid, fochloc

Na rangan as urramaich - na filidhean (Seann-Ghaeilge: filed)

Seann-Ghaeilge	Gàidhlig	Gaeilge
1. ollam (meadrachd: anamain)	ollamh	ollamh
2. ánruth	ànradh	ánradh (bairdne)
3. clí (meadrachd: anair)	clì	clí
4. cano/cana ('cuilean')	cano	cano
5. dos (meadrachd: laid)	dos	dos
6. macfuirmid	MacFhuirmidh	Mac Fhuirmidh
7. fochloc (meadrachd: dian)	Fochlag	Fochlag

Bha 18 rangan de bhàird ann, 8 dhiubh am measg nan saor-bhàrd agus 8 eile am measg nan daor-bhàrd.

Bàird ainmeil na Gàidhlig

• Alasdair mac Mhaighstir Alasdair
• Aonghas Caimbeul
• Bàrd Mhealaboist
• Deòrsa Mac Iain Dheòrsa
• Donnchadh Bàn Mac an t-Saoir
• Dòmhnall Ruadh Phàislig
• Iain Lom
• Màiri Mhòr nan Òran
• Màiri nighean Alasdair Ruaidh
• Somhairle MacGill-Eain
• Sìleas na Ceapaich
• Tormod MacGilleathain
• Iain MacNeacail (An Sgiobair)