Ostair-Ungaire
Ostair-Ungaire Österreich-Ungarn Ausztria-Magyarország | ||||||||
| ||||||||
Mapa | ||||||||
Fiosrachadh | ||||||||
Bliadhna Tòiseachaidh | 1867 | |||||||
Bliadhna mu Dheireadh | 1918 | |||||||
Prìomh-Bhaile | Budapest/Vienna | |||||||
Càna(i)n Oifigeil | Gearmailtis/Ungairis (co-oifigeil) | |||||||
Farsaingeachd | 676,615 km2 | |||||||
Àireamh-shluaigh | 52,800,000 (1914) | |||||||
Dlùths | 78.04/km2 | |||||||
Iar-theachdaichean
| ||||||||
Poblachd na h-Ostair Gearmailteach Poblachd Dheamocratach na h-Ungaire An t-Seic-Slòbhac Stàit nan Slòbhainich, Cròthaisich agus Sèirbich An Dàrna Poblachd na Pòlainn Sluagh-Phoblachd na h-Ucràin an iar Rìoghachd Romàinia Rìoghachd na Sèirb Rìoghachd na h-Eadailt |
B' e dùthaich ioma-nàiseanta anns an Roinn-Eòrpa a bh' anns an Ostair-Ungaire[1] (Gearmailtis: Österreich-Ungarn, Ungairis: Ausztria-Magyarország) a mhair bho 1 am Màrt 1867, nuair a chuireadh ainmean dhan Co-rèiteachadh Ostair-Ungaire[2] gu ruige 1918. B' e Budapest agus Vienna a bh' ann prìomh-bhailtean na dùthcha.
Eachdraidh
[deasaich | deasaich an tùs]Ann an 1867 fhuaras co-rèiteachas eadar An Ostair agus An Ungair cumhachd a shearadh eadar an dà dhùthaich: riaghladh dara pàirt na h-ìompaireachd bho Vienna agus am pàirt eile bho Budapest. Thoisich pròiseas sgaradh na stàite aig deireadh a' Chogaidh Mhòir: An t-Seic-Slòbhac (28 an Dàmhair 1918): Rìoghachd nan Slòbhainich, Cròthaisich agus Sèirbich (29 an Dàmhair 1918). Chuireadh às dhan Ìmpireachd gu h-oifigeil ann an 1919.[3]
Ceannardan na Stàite
[deasaich | deasaich an tùs]Daoine Ainmeil
[deasaich | deasaich an tùs]- Franciszek Smolka (1810 – 1899): Neach-lagha agus neach-poileataigs.
- Bedřich Smetana (1824 – 1884): Sgrìobhaiche-ciùil.
- Richard Adolf Zsigmondy (1865 - 1929): Ceimigear.
- Elek Köblös - (1887 - 1938): Ceannard a' Phàirtidh Chomunnaich Romàinia.
- Fritz Pregl (1869 - 1930): Ceimigear.
- Jenő Janovics (1872 - 1945): Stiùiriche fhilmichean.
- Ranier Marie Rilke (1875 – 1926): Bàrd.
- Anton Rinteln (1876 – 1946): Nàsach.
- Franz Kafka (1883 – 1924): sgrìobhadair.
- George de Hevesy (1885 - 1966): Ceimigear.
- Lili Novy (1885 – 1958): Bàrd.
- Leopold Ružička (1887 – 1976): Ceimigear.
- Àrd-dic Franz Ferdinand na h-Ostair (1889 – 1914): Prionnsa.
- Jaroslav Heyrovský (1890 – 1967): Ceimigear.
- Ivo Andrić (1892 – 1975): Sgrìobhadair.
- Friedrich A. von Hayek (1899 - 1992): Eaconamaiche agus Feallsanaiche.
- Richard Kuhn (1900 - 1967): Ceimigear.
- Vladimir Prelog (1906 - 1998): Ceimigear.
- Jaroslav Seifert (1911 – 1986): Bàrd.
- Max Ferdinand Perutz (1917 - 2002): Ceimigear.
Bailtean
[deasaich | deasaich an tùs]- Bratislava
- Budapest
- České Budějovice
- Český Krumlov
- Ecser
- Graz
- Innsbruck
- Jihlava
- Klagenfurt
- Linz
- Ljubljana
- Pràg
- Rijeka
- Salzburg
- Sarajevo
- Travnik
- Vienna
- Vukovar
- Zagreb
- Zichyújfalu