Uilleam MacDhunlèibhe
| Uilleam MacDhunlèibhe | |
|---|---|
| Beatha | |
| Breith | Bogha Mòr, 1808 |
| Dùthaich |
 Rìoghachd Aonaichte |
| Bàs | 1870 |
| Foghlam | |
| Cànain | Gàidhlig |
| Dreuchd | |
| Dreuchd | bàrd agus sgrìobhadair |
| Gnè ealain | bàrdachd |
'S e bàrd Gàidhlig a bh' ann an Uilleam MacDhunlèibhe (1808-1870), neo William Livingstone sa Bheurla. Rugadh e ann an Cill a-Rubha, Ìle. Bha e ag obair mar thàillear, ach dh'ionnsaich e tòrr leis fhèin mu dhèidhinn eachdraidh, litreachas agus cànain, mar eisimpleir Laideann, Greugais neo Fraingis.
Cuspairean
[deasaich | deasaich an tùs]Gu tric, bha e a' sgrìobhadh mu dhèidhinn seann eachdraidh na h-Alba, gu sònraichte mu dhèidhinn cogaidhean is blàir, mar eisimpleir 'Blàr Thràigh Ghruinneaird', is tha faireachdainn nàiseantach làidir anns a bhàrdachd. Uaireannan, tha e a' toirt dealbh air fuadach nan Gàidheal, mar eisimpleir ann an 'Fios chun a' Bhàird'. Bha ùidh ann an suidheachadh na h-Èireann cuideachd, is tha sin a' nochdadh, mar eisimpleir, ann an dàin 'Èirinn a' gul'.
Dàin
[deasaich | deasaich an tùs]- 'Blàr Shunadail'
- 'Blàr Thràigh Ghruinneaird'
- 'Cuimhneachan Bhraid-Alba'
- 'Èirinn a' gul'
- 'Fios chun a' Bhàird'
- 'Na Lochlannaich an Ìle'
Sgrìobhaidhean mu a dhèidhinn
[deasaich | deasaich an tùs]- MacGill-Eain, Somhairle. "The Poetry of the Clearances". Ris a’ Bhruthaich. Criticism and Prose Writings. Stornoway: Acair, 1985.
- Meek, Donald E. Tuath is Tighearna / Tenants and Landlords. An Anthology of Gaelic Poetry of Social and Political Protest from the Clearances to the Land Agitation (1800 – 1890). Edinburgh: Scottish Academic Press, 1995.
- Whyte, Christopher. William Livingstone / Uilleam MacDhunlèibhe (1808-1870): A Survey of his Poetry and Prose. Tràchdas PhD, Oilthigh Dhùn Èideann, 1991.