Seumas Ó Conghaile
Seumas Ó Conghaile | |
---|---|
Beatha | |
Breith | Dùn Èideann, 5 dhen Ògmhios 1868 |
Dùthaich | Alba |
Bàs | Baile Àtha Cliath, 12 dhen Chèitean 1916 |
Àite-adhlacaidh | Arbour Hill Cemetery (en) |
Nàdar a’ bhàis | peanas bàis (leòn peileir) |
Teaghlach | |
Cèile | Lillie Connolly (en) |
Clann |
liosta
|
Foghlam | |
Cànain |
Esperanto Beurla |
Dreuchd | |
Dreuchd | neach-labhairt Esperanto, neach-poileataigs agus ball aonaidh-chiùird |
Seirbheis san arm | |
Meur an airm | Arm Bhreatainn |
Strì | An Cogadh Mòr |
Creideamh | |
Pàrtaidh poileataigeach | Irish Socialist Republican Party (en) |
B' e neach-poileataigs Èireannach a bh' ann an Seumas Ó Conghaile, Seumas Connolly no James Connolly ann am Beurla (5 an t-Ògmhios 1868–12 an Cèitean 1916).
Sgeul-bheatha
[deasaich | deasaich an tùs]Rugadh Connolly ann an Dùn Èideann, faisg air Geata nam Bò, anns an sgìre a bha aithnichte mar "Èirinn Bheag". Chaidh a thogail ann an teaghlach Èireannach a bha fìor bhochd. Bha athair ag obair mar cheartair. Dh'fhàg Connolly Sgoil an Naoimh Phàdraig nuair a bha e deich bliadhna a dh'aois, agus fhuair e obair aig pàipear-naidheachd, Evening News. Nuair a bha e ceithir bliadhna deug a dh'aois, ghabh e anns an Arm Bhreatannach agus chaidh a chur a dh'Èirinn. Phòs e ann am Peairt ann an 1890.
As dèidh do Chonnolly an t-arm fhàgail, bha e 'n sàs ann am poileataigs sòisealach ann an Alba. Ann an 1896, dh'imrich e a Bhaile Àtha Cliath agus chuir e air dòigh Pàrtaidh Poballach Sòisealta na h-Èireann.
Chaidh a chur gu bàs as dèidh Ar-a-mach na Càisge, còmhla ri Pàdraig Mac Piarais, Seán Mac Giolla Bhríde agus, daoine eile a bha 'n sàs anns an ar-a-mach.[1]
Buaidh Chonnolly
[deasaich | deasaich an tùs]Ann an Alba, dhrùidh beachdan is beatha Chonnolly gu mòr air Iain MacGilleEathain (1879-1923), neach-poileataigs cliùiteach.
Bha am bàrd Somhairle MacGill-Eain a' toirt spèis mhòr do Chonnolly, mar a chithear anns na dàin aige: "Àird-Mhusaeum na h-Èireann".[2]
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ MacAdhaimh, Seonaidh (2000): “Seumas Connolly,” ann an: Gairm, leabhar 193, àir. An Geamhradh.
- ↑ “Àird-Mhusaeum na h-Èireann”. Somhairle MacGill-Eain air loidhne. Air a thogail 5mh dhen Ògmhios 2018.