Jump to content

Roinn le neoni

O Uicipeid

'S e roinn le neoni a th' ann far a bheil an roinniche co-ionnan ri neoni. Faodaidh seo a bhith air a sgrìobhadh , far am biodh na duais-roinn. Chan eil brìgh a thoirt do roinn le neoni ann an ailseabra, ach uaireannan tha comas againn mìneachadh a thoirt dhith ann an anailis far an aom luach na roinn-àireimh ri teòr fhad ’s a tha fuincsean an roinniche a’ dlùthachadh ri neoni.


Do-dhèantachd roinn le neoni

[deasaich | deasaich an tùs]

Smaoinich air a' cho-aontar a leanas:

Chionns gu bheil iomadachadh agus roinneadh nan obrachaidhean mùiteach, faodar a' sgrìobhadh cuideachd:

Ach chan eil ann luach de a ni 1 an dèidh iomadachadh le neoni. 'S ann do-shònrachaidh a tha àireamh sam bith air a roinn le neoni.

Nise, smaoinich air a' cho-aontar:

Ma tha brìgh aig seo, faodar a sgrìobhadh cuideachd:

Ach tha seo fìor do gach luach de sam bith. 'S ann neo-shònraichte a tha neoni air a roinn le neoni.

Nas foirmeile, smaoinich air fàinne cho-iomlaideach – 's e sin seata le dà obrachadh (cur-ris agus iomadachadh) agus na feartan cumanta ailseabra aca (co-thiomsachd, co-iomlaideachd agus sgaoilidheachd) – mar eisimpleir tha na fìor-àireamhan agus na h-àireamhan co-fhillte den t-seòrsa seo. Thathar a' toirt fa-near gur h-e 0 an eileamaid ionnanachd cur-ris agus gur e 1 an eileamaid ionnanachd iomadachaidh. Tha e na chuibheas sealltainn nach eil eileamaid co-thionndaidh aig neoni.

Smaoinich gum b' e co-thionndadh neoni ann agus mar ainm air. Chionn 's gur h-e a h-aon gach àireamh a tha air iomadachadh leis a’ cho-thionndadh aice:

Nise, tha 0 + 0 = 0 agus gabhar a' sgrìobhadh cuideachd:

Fo lagh an sgaoilidh:

Mar os cionn, tha , agus , agus san dòigh seo bhiodh gach àireamh co-ionnan ris a cèile. Agus chionn 's gu bheil:

,

...feumar a cho-dhùnadh nam biodh co-thionndadh aig neoni, bhiodh a h-uile àireamh co-ionnan ri neoni. 'S e sin ri ràdh, far a bheil na feartan cumanta ailseabra (gu h-àraidh sgaoilidheachd), chan eil roinn le neoni comasach ach am bheil neoni na aon àireamh anns an t-seata.


Bun-bheachd luach teòir

[deasaich | deasaich an tùs]

Ged nach eil brìgh den roinn-àireimh fhèin, 's urrainnear brìgh a thoirt do luach teòir na roinn-àireimh fhad 's a tha x a' dlùthachadh ri neoni. Mar as dlùithe ri neoni a thèid x, 's ann as mò a dh'fhàsas luach na roinn-àireimh agus leanaidh seo gun crìoch. Tha seo air a sgrìobhadh:

Ged tha an coltas air gu bheil neo-chrìochnachd na "luach teòir", chan e teòr idir a th' ann an neo-chrìochnachd. Tha an co-aontar seo a' sealltainn nach eil crìoch aig an roinn-àireimh fhad 's a tha x a' dlùthachadh ri neoni.

Thathar air a bhith a ghabhail ris gur e àireamh dhearbh a th' anns an roinniche. Ma tha x a' dlùthachadh ri neoni bho thaobh nan àireamhan àicheil:

Chan eil e gu diofar an ann às a làimh chlì no às a làimh dheis a ruigeas neoni. Ri linn seo, aig neoni fhèin:

...ach chan eil mòran seagh dha ach nach eil soidhne aig neo-chrìochnachd (mar nach eil aig neoni).


Loidhne-thilgidh nam fìor-àireamhan

[deasaich | deasaich an tùs]

'S e loidhne-thilgidh nam fìor-àireamhan an seata . 'S ann a tha an cearcall air a cruthachadh le bhith a' cur ri chèile foirchinn na loidhne-àireamh aig neo-chrìochnachd. 'S e neo-chrìochnachd neo-shoidhneach a tha seo agus 's ann a leanas gu bheil . Anns an t-structair seo, faodaidh an seagh a bhith aig , fhad 's nach eil , agus cuideachd aig . Chan e raon a th' anns an t-structair seo agus chan eilear an dùil gun obraich e mar gum b' e. Mar eisimpleir chan eil seagh aig air an loidhne-thilgidh.

Bheir an loidhne-thilgidh dòigh shìmplidh dhuinn airson seagh a chur air fuincseanan a thèid do neo-chrìochnachd agus a thilleas bho neo-chrìochnachd àicheil, mar eisimpleirean , , agus iomadh eile.


Cruinne Riemann

[deasaich | deasaich an tùs]

'S e analog na loidhne-thilgidh aig na h-àireamhan co-fhillte a th' anns a' chruinne Riemann. Seo an seata far a bheil na puing aig neo-chrìochnachd. 'S e lùbadh plàna nan àireamhan co-fhillte air uachdar cruinne gus an till iomall a' phlàna ri chèile aig an aon phuing – neo-chrìochnachd. Tha neoni agus neo-chrìochnachd nan pòlaichean a tha mu choinneamh a chèile air a' chruinne agus tha loidhne-thilgidh nam fìor-àireamhan na prìomh-chearcall dhith. Chan e raon ailseabrach a th' anns a' chruinne Riemann, ach tha e air leth cudromach ann an anailis cho-fhillte.