Hitlerputsch

O Uicipeid
Hitlerputsch
Bundesarchiv Bild 119-1486, Hitler-Putsch, München, Marienplatz.jpg
Dealbh na h-aimhreite sna sràidean
Ceann-latha 8 an t-Samhain agus 9 an t-Samhain 1923
Àite München
Buil Dh'fhàilnig an cur-fodha stàite. Chaidh na Nàsaich dhìteadh
Luchd-cogaidh
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Pàrtaidh Nàsach
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Sturmabteilung
Flag of Germany.svg Poblachd Weimar
Flag of Germany.svg Reichswehr
Flag of Bavaria (striped).svg Poileas na Baidhearn
Cinn-fheachda
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Adolf Hitler
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Erich Ludendorff
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Ernst Röhm
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Rudolf Hess
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Scheubner-Richter
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Robert Wagner
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Hermann Göring
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Heinrich Himmler
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Hans Frank
Flag of Germany.svg Otto von Lossow
Flag of Bavaria (striped).svg Eugen von Knilling
Flag of Bavaria (striped).svg Gustav von Kahr
Flag of Bavaria (striped).svg Hans von Seisser
Neart
mu 2,000 mu 130
na chaidh a leòn 's na chaidh a chall
16 4

B' e cur-fodha stàite a thachair ann am München ann an 1923 nach robh soirbheachail a bh' ann an Hitlerputsch air neo Cur-fodha stàite Talla Leanna/Cur-fodha stàite Mhünchen.[1] B' ann fo stiùir Adolf Hitler, Erich Ludendorff agus ball eile na Kampfbund (Gàidhlig: Lìg na Strìthe) a thachair an cur-fodha stàite seo eadar 8 an t-Samhain agus 9 an t-Samhain 1923. Theab a' ghràisg seo an Riaghaltas a ghabhail os làimh. Thug iad ionnsaigh air Poblachd Weimar ann am München an àite Bherlin - prìomh-bhaile na dùthcha - air sgàth 's gur ann anns A' Bhaidhearn 's a bha am Pàrtaidh Nàsach na bu treasa aig an àm.[2] Rinn mu 2,000 nàsach air Carragh-chuimhne air a bheil am Feldherrnhalle (Gàidhlig: Talla an t-Seanaileir), ann am meadhan a' bhaile, ach sheas na Poileis nan aghaidh. Fhuair 16 Nàsaich agus ceathrar oifigearan-poileis bàs san aimhreit agus ainneart a lean sin.[3] Bha Hitler, Frank agus Göring air an leòn. Theich Hitler gu similidh meatach ach chaidh a chur an grèim an ceann sreatha agus bha e air a dhìteadh airson traoidhtearachd. Ged nach robh an Hitlerputch soirbheachail a thaobh armachd, b' ann feumail do Nàsachd san fhad-ùine 's a bha e o chionn's gun deach beachdan Hitler a chraoladh anns na meadhannan air feadh an t-saoghail fad mìosan. Mhair a' chùis-lagha an aghaidh Hitler 24 latha, is luchd-aithris na tìre a' cluinntinn ris agus a' cur sa chlò anns na pàipearan-naidheachd na canadh esan fad an t-suibhail. Fhuair Hitler binn-prìosain fada, ach cha do chur e seachad ach naoi mìos fo ghlais is iuchair. Sgrìobh e an droch leabhar Mein Kampf (Gàidhlig: Mo Strì) fhad 's a bha e fo ghlasaibh.

Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]

  1. Ernst Deuerlein: Der Hitler-Putsch. Bayerische Dokumente zum 8./9, 1923. Eingeleitet u. hrsg. von Ernst Deuerlein. Quellen und Darstellungen zur Zeitgeschichte. Band 9. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart, 1962.
  2. Ernst Nolte: Die Weimarer Republik. Demokratie zwischen Lenin und Hitler. Herbig, München, 2006, ISBN 3-7766-2491-4.
  3. Harold J. Gordon Jr.: Hitlerputsch 1923. Machtkampf in Bayern 1923–1924. Bernard & Graefe, München, 1978, ISBN 3-7637-5108-4.