Jump to content

Casachstàn

O Uicipeid
(Air ath-sheòladh o Casachstan)
Casachstàn
stàit neo-eisimeileach, unitary state, landlocked country, transcontinental country, dùthaich
Pàirt deCentral Asia, Eastern Europe Deasaich
Cur air cois1991 Deasaich
Ainm dùthchasachҚазақстан Республикасы, Қазақстан Deasaich
Ainm goirid🇰🇿, Казахстан, 哈萨克斯坦 Deasaich
Ainmichte às dèidhKazakhs Deasaich
Cànan oifigeilKazakh, Ruisis Deasaich
LaoidhMenıñ Qazaqstanym Deasaich
Cultureculture of Kazakhstan Deasaich
MottoEl meu Kazakhstan, Менің Қазақстаным Deasaich
Mòr-roinnÀisia Deasaich
DùthaichCasachstàn Deasaich
Prìomh-bhaileAstana Deasaich
Roinn-tìdeUTC+05:00 Deasaich
Suidheachadh cruinn-eòlaisSoviet Central Asia, Central Asia Deasaich
Domhan-leud is -fhad48°0′0″N 68°0′0″E Deasaich
Coordinates of easternmost point49°13′51″N 87°18′54″E Deasaich
Coordinates of northernmost point55°25′48″N 68°58′12″E Deasaich
Coordinates of southernmost point40°34′8″N 68°35′1″E Deasaich
Coordinates of westernmost point48°26′1″N 46°29′40″E Deasaich
Puing as àirdeKhan Tengri Deasaich
Lowest pointKaragiye Deasaich
Basic form of governmentpresidential system Deasaich
Oifis aig ceann-stàitePresident of Kazakhstan Deasaich
Ceannard na stàiteKassym-Jomart Tokayev Deasaich
Oifis aig ceann an riaghaltaisPrime Minister of Kazakhstan Deasaich
Ceannard an riaghaltaisÄlihan Smaiylov Deasaich
Executive bodyGovernment of Kazakhstan Deasaich
Legislative bodyParliament of Kazakhstan Deasaich
Central bankNational Bank of Kazakhstan Deasaich
CurrencyKazakhstani tenge Deasaich
Baile-céileToyota Deasaich
Crìoch còmhla riTurcmanastàn, Sluagh-phoblachd na Sìne, Cìorgastan, Usbagastàn, An Ruis Deasaich
Driving sideright Deasaich
Electrical plug typeEuroplug, Schuko Deasaich
Na bh’ann roimheKazakh Soviet Socialist Republic, An t-Aonadh Sobhiatach Deasaich
Language usedKazakh, Ruisis, Uyghur, Dungan Deasaich
Làrach-lìnhttps://www.gov.kz/ Deasaich
HashtagKazakhstan Deasaich
Top-level Internet domain.kz, .қаз Deasaich
Bratachflag of Kazakhstan Deasaich
Gearradh-armemblem of Kazakhstan Deasaich
Geography of topicgeography of Kazakhstan Deasaich
Feartnot-free country Deasaich
History of topichistory of Kazakhstan Deasaich
Railway traffic sideright Deasaich
Open data portalOpen Data Kazakstan Deasaich
Economy of topiceconomy of Kazakhstan Deasaich
Demographics of topicdemographics of Kazakhstan Deasaich
Mobile country code401 Deasaich
Country calling code+7 Deasaich
Trunk prefix8 Deasaich
Emergency phone number112, 101, 102, 103 Deasaich
GS1 country code487 Deasaich
Licence plate codeKZ Deasaich
Maritime identification digits436 Deasaich
Caractar Unicode🇰🇿 Deasaich
Category for honorary citizens of entityQ7981833 Deasaich
Category for mapsCategory:Maps of Kazakhstan Deasaich
Map

‘S e dùthaich eadar an Roinn-Eòrpa agus Àisia a tha ann an Casachstàn[1] neo Casagstan[2][3], ainm oifigeil: Poblachd Chasachstàn . Le farsaingeachd cho mòr ri 2,727,300 km2 ‘s e an naoidheamh dùthaich as motha air an t-saoghail agus tè as motha gun cheangal sam bith gu muir.[4][5] Tha crìochan aice leis an Ruis, Cìorgastan, Turcmanastàn, Usbagastàn agus Sìona. Tha i suidhichte aig a’ Mhuir Chaspach. Tha an treas pàirt den dùthaich na raoin feòir. 'S e Kazakh Plain an t-ainm a th’ air, tha e cho mòr ri 804,500 km2. Mar sin ‘s e an raon feòir as motha air feadh an t-Saoghail.

'S e Astana prìomh-bhaile Chasachstàn,[6] ach 's e Almaty am baile as motha den dùthaich. Bha am Muir Aral - a tha na loch a-nis - an seo.

Chaidh na Casach ann an Ìmpireachd na Ruise anns an 18mh linn. Bha aramach an aghaidh nan Ruiseanach ann an 1916. Bhàsaich barrachd air 150,000 agus theich 300,000 daoine ach chùm an ìmpireachd an dùthaich fo smachd aice. An dèidh do dh'aramach Bolshevik ann an 1917 chaidh i na poblachd fèin-riaghlaidh anns an Aonadh Sòbhiatach. Dh'imrich 2 millean Ruiseanaich gu Casachstàn ri linn a' ghnìomachasaidh. Chaidh i neo-eisimeileach ann an 1991 le Nursultan Nazarbayev mar cheann-suidhe.[7]

Bha fianaise-dùbhlain ann an Casachstàn air fad anns an Fhaoilleach 2022. Mharbh am poileas 238 de na luchd-fianais. Ged a bha reifreann anns an Ògmhios 2022 agus taghadh a chinn-suidhe, dh'fhuirich smachd far an robh e.[8]

Mapa Chasachstàn

Iomraidhean

[deasaich | deasaich an tùs]
  1. Am Faclair Beag
  2. Map-balla an t-Saoghail, Stòrlann Nàiseanta (2003), ISBN 0007692714
  3. Atlas Sgoile Oxford le Stòrlann Nàiseanta, Oxford University Press (2010)
  4. Agency of Statistics of the Republic of Kazakhstan (ASRK). 2005. Main Demographic Indicators. Faic http://www.stat.kz
  5. CIA, 2007: “Casachstàn” ann an ""The World Factbook. Faic https://web.archive.org/web/20181224211128/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kz.html
  6. Kazakhstan to change name of capital from Nur-sultan back to Astana”, The Guardian. 14mh dhen t-Sultain 2022. Air a thogail 17mh dhen Fhaoilleach 2023. 
  7. Kazakhstan country profile”, BBC News. 24mh dhen Mhàrt 2023. Air a thogail 16mh dhen Dàmhair 2023. 
  8. Mazorenko, Dmitriy, Sorbello, Paolo: “Too little has changed in Kazakhstan in the year since ‘Bloody January’”, openDemocracy. 5mh dhen Fhaoilleach 2023. Air a thogail 15mh dhen Dàmhair 2023. 

Ceanglaichean a-muigh

[deasaich | deasaich an tùs]
Commons
Commons
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo: