Lleida (provincia)
Lleida
| |||||
Suidheachadh | |||||
Dùthaich | An Spàinn | ||||
Prìomh-bhaile | Lleida | ||||
Stèidhichte | 1833 | ||||
Feartan fiosaigeach | |||||
Farsaingeachd | 12,172 km² | ||||
Àireamh-shluaigh | 442,308 (2014) | ||||
Dlùths | 36.34/km² | ||||
Àireamh fòn | + (973) | ||||
Duilleag oifigeil | Riaghaltas na Roinne |
'S e provincia na Spàinne a tha ann an Lleida (IPA: ʎɛjðə no ʎejðɛ, Spàinntis: Lérida). Tha e na laighe ann an Cataloinia, air an àirde an ear-thuath na dùthcha. 'S e Lleida a tha na phrìomh-bhaile. Chaidh an roinn a chruthachadh ann an 1833 le Javier de Burgos, a bha na Rùnaire na Stàite agus Leasachaidh aig an àm.[1] B' e an siostam-riaghalaidh ionadail na Frainge a chleachd e mar mhodal. Chuireadh a-steach na Coimhearsnachd fèin-riaghlaidh Chatalòinia i ann an 1978, nuair a sgrìobhadh bun-reachd ùr.[2] Sìnidh Lleida fad 12,172km²[3] agus tha 442,308 duine a' fuireach ann.[4] Le sin, 's e an 18mh roinn as motha na Spàinne a thaobh talmhainn agus an 33mh tè a thaobh àireamh-shluaigh. Tha crìochan aice le Barcelona, Huesca, Girona, Tarragona, Zaragoza, Andorra agus an Fhraing.[5] 'S e Catalanais, Ogsatanais agus Spàinntis a tha gam bruidhinn an seo.
Freumhan an ainm
[deasaich | deasaich an tùs]Tha luchd-rannsachaidh dhen bheachd gur ann às an ainm Iltiŕta ann an Ibearais a tha an t-ainm. Fad nan linntean dh'atharrachadh fuaimeanachadh an ainm mar a leanas: Ilerda ann an Laideann nuair a bha an sgìre fo bhuaidh nan Ròmanach, لاردة (Laaridah) ann an Arabais, Leyda anns na meadhan aoisean agus mu dheireadh thall Lleida tron atharrachadh fuaimneachail l → ʎ ann an Catalanais. 'S e palatalizatció (Gàidhlig palatalachadh) an t-ainm a tha air sin.[6] Mar a b' àbhaist san Spàinn, b’ e dìreach ainm a’ bhaile a bu mhotha sa sgìre a chuireadh air an roinn.
Cruinn-eòlas
[deasaich | deasaich an tùs]Tha iadhtag ann, a bhuineas do Lleida, air an àirde an iar-dheas na roinne a-muigh Barcelona. 'S e Pinós an t-ainm a tha air.[7] 'S e adhbharan laghail agus poileataigeach a tha as coireach gu bheil e na àite fa leth air. Chan eil ach 305 a' fuireach ann.
Bailtean
[deasaich | deasaich an tùs]Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Ethnoterritorial Concurrence and Imperfect Federalism in Spain
- ↑ Constitución Española de 1978
- ↑ Infoalso
- ↑ Classora
- ↑ Instituto Geográfico Nacional
- ↑ Gramàtica històrica catalana, Francesc de Borja Moll Casesnoves, Universitat de València, 2006
- ↑ ABC