Jump to content

Cleachdaiche:Innleadair/Àite-cluich2

O Uicipeid

Is Dlighe-aile a tha ann an Dlighe Úi Bhaoghail, aithnichte agus daingnichte leis an Eireannach Raibeart Ó Baoghail (1627-1691)(q.v. Ó Baoghail, Raibeart ).

Airson tomad cunbhalach de aile, air a ghleidheadh aig teasad cunbhalach, bithidh toirt an aile an riochd-aichill ris a' bhrùthachd a tha air.

Neo, an cruth co-ionnanais:


B.T = k


Far a bheil

Bruthachd B
Toirt T
Cunbhalas k

Aig amas air Gaidhlig nas fhearr, ach gu mi fhortunach ciall-raidhean (sentences) gun ciall. Tha ceithir conceapan dith ort a mhinich Dlighe Charles.

  1. Tomad (mass: an t-uimhir de stugh a tha anns a bhuideil)
  2. Tomhas-Lionaidh (volume: meud den bhuideil a tha an t-uimir de stuth a tha ann a toirt suas)
  3. Teasad
  4. Bruthachd (pressure: am forsa a tha an gas a chuir ri gach aonad cearnach de barr a-stigh den bhuideil a tha ga chumail).

B'e Issac Newton a sgriobh nach b'urrainn do a ghinealach de feallsanaich-naduir a fhaicinn nas fhada air adhart nan' ginealaich nas traithe ach "le seasamh air gualnan nan fuamhaire" (iadsan a chaidh a roimhesan). Le diultadh (mar eisimplir) coinceap de bruthachd - a tha na co-fhilleadh de Forsa agus Farsuinnead (N/m2 an aonadan SI) airson "Teannas", nach eil comharrachadh ach forsa a mhain, tha thu air dol air ais roimhe meadhan an 17mh linn, nuair a dh'fhuair feallsanaiche greim air an conceap de brùthachd, agus an difir deatamach eadar brùthachd agus teannas.

Sin e. Leasan eachdraidh seachad. Chan eil mi ag iarraidh a bhi bruideil leat ach mur a teid leasachadh air a' Ghaidhlig is fheudar dhi a bhasaich.

Innleadair 22:36, 26 am Faoilteach 2008 (UTC)