Calum MacLeòid (Ratharsair)

Calum MacLeòid (Ratharsair)
Beatha
Breith	Glaschu, 15 dhen t-Samhain 1911
Dùthaich	Alba
Àite-fuirich	Àrnais
Bàs	26 dhen Fhaoilleach 1988
Foghlam
Cànain	Beurla
Dreuchd
Duaisean a fhuaras	liosta British Empire Medal ;

B' e croitear, sgrìobhadair agus neach-eachdraidh ionadail a bh' ann an Calum MacLeòid (15 An t-Samhain 1911 - 26 Am Faoilleach 1988). Tha e gu h-àraid ainmeil air sgàth an rathad a rinn e ann an ceann a tuath Ratharsair.

A bheatha

'S ann à Àrnais, Ratharsair, a bha athair, Dòmhnall MacLeòid, agus 's ann à Fladaigh a bha a mhàthair, Sìleas NicGilliosa. Rugadh Calum fhèin ann an Glaschu, ach thill e, còmhla ri a mhàthair, a Ratharsair nuair a thòisich a' Chiad Chogadh. Bha dithis bhràthair, Raghnall agus Teàrlach, agus triùir pheathraichean, Bella Doilidh, Ceit agus Bella, aige. Fhuair e foghlam ann an bun-sgoil anns An Torran. Ann an 1925, fhuair e bonn airson aiste Ghàidhlig (bonn Dhonnchaidh MhicLeòid, New York, Na Stàitean Aonaichte).^[1] Phòs e Alexandrina (Lexie) NicDhòmhnaill (1911-2001) ann an 1944. Bha Alexandrina ag obair mar bhana-mhaigstir ann an sgoil An Torrain.^[2] Bha Calum na iasgair, na chroitear, na phosta agus bha e ag obair aig taigh-solais ann an Rònaigh cuideachd. Bha ùidh aig Calum ann an geòlas, luibh-eòlas, sloinntearachd agus eachdraidh.^[3]

An rathad

Rinn Calum agus a bhràthair, Teàrlach, an slighe bho An Torran gu Fladaigh eadar 1949 agus 1952. Eadar 1964 agus 1974, rinn Calum fhèin an rathad (aon mìle agus trì cairteal) bho Caisteal Bhròchaill gu Àirnis. Ann an 1983, fhuair e B.E.M.

Cuimhneachadh

Chaidh am port leis an ainm "Calum's Road" a dhèanamh agus a chlàradh le Capercaillie. Nochd am port air an CD The Blood is Strong. Sgrìobh Roger Hutchinson leabhar leis an aon ainm, Calum's Road. Rinn David Harrower dealbh-chluich stèidhte air an leabhar^[4] agus rinn National Theatre of Scotland turas de dh’Albainn leis ann an 2013.

Faisg air Caisteal Bhròchail, tha càrn-cuimhne ann a chaidh dhèanamh le Dòmhnall Iain Greumach à Port Rìgh. Tha fiosrachadh air mu dheidhinn gnìomhan Chaluim sa Ghàidhlig agus sa Bheurla.

Sgrìobhadh sa Ghàidhlig

Sgrìobh Calum iomadach artaigil sa Ghàidhlig. Chaidh feadhainn dhiubh fhoillseachadh anns an iris Gairm. Dheasaich nighean Chaluim, Julia MacLeod Allan, na h-artaigilean agus nochd iad ann an clò mar leabhar: Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007).

Iomraidhean

↑ Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) iv.
↑ Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) vi.
↑ Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) viii.
↑ https://web.archive.org/web/20150923121704/http://www.nationaltheatrescotland.com/content/default.asp?page=home_CalumsRoad

Leabhar-chlàr

Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay. Clò Àrnais, 2007.

Ceanglaichean a-muigh

[1] Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) iv.

[2] Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) vi.

[3] Fàsachadh An-Iochdmhor Ratharsair: The Cruel Clearance of Raasay (Clò Àrnais, 2007) viii.

[4] ttps://web.archive.org/web/20150923121704/http://www.nationaltheatrescotland.com/content/default.asp?page=home_CalumsRoad

[1]

[2]

[3]

[4]