Zipaquirá

Zipaquirá


Bratach a' bhaile	Gearradh-arm no Seula

Mapa a' bhaile

Sealladh air a' bhaile

Suidheachadh

Dùthaich

Coloimbia

Roinn

Cundinamarca

Sgìre

Sabana Centro

Àirde

2650m

Co-chomharran

05° 01' 42' Tuath
74° 03' 30' Iar

Feartan fiosaigeach

Farsaingeachd

197 km²

Àireamh-shluaigh

101,551 (2005)

Dlùths

515.49/km²

Duilleag oifigeil

Comhairle a’ Bhaile

'S e baile meadhanach ann an Cundinamarca,^[1] Coloimbia,^[2] a th’ann Zipaquirá. Tha e suidhichte ann am meadhan na dùthcha aig 2,650m os cionn ìre na mara agus 47km ait falbh bho Bhogotá. ‘ S e baile le gnàth-shìde caran fuar a th' ann agus tha teodhachd mheadhanach dhe 14˚ aige, rè na bliadhna. 'S e Zipaquirá an 45mh baile as motha na dùthcha.^[3] Chaidh am baile a stèidheachadh ann an 1600.

Freumhan an Ainm

'S e ainm Tùsanach a th'ann Zipaquirá. Thathar a' creidsinn gu bheil e a' ciallachadh Baile an Rìgh ann an Chibcha, bho Zipa neo Rìgh.^[4] 'S e eileamaid gu math cummanta ann an ainmean-àite na sgìre seo a th'ann am facal Zipa. Tha feadhainn eile a' smaoineachadh gur e Chicachica an t-seann ainm aige, a tha a' ciallachadh Cas ar Dalta, neo fiù's Chipaquicha, Cas ar n-Athar.^[5]

Sluagh a' bhaile

Tha 101,551 nan tàmh anns a' bhaile fa leth, ach chan eil ach 13,024 dhuibh a’ fuireach thall anns na sgìrean dùthchasail am broinn crìochan a' bhaile.^[6] Tha fearann na dùthcha sin ga roinn eadar na bailtean (Spàinntis: municipios) agus le sin tha gach clachan agus croit fo stiùireadh baile air choireigin.^[7] Air adhbharan trioblaidean poiliteagach air an dùthaich, tha a' mhòr-chuid dhe na daoine anns gach uile baile a-nis a' fuireach anns na bailtean fhèin, is na daoine a' fàgail na sgìrean dùthchasail.

Taobh chinnidh, ' s e daoine geala/mestizos a th'ann a' mhòr-chuid dhe na daoine ann an Zipaquirá, ach tha 0.6% dhe Tùsanaich agus 0.5% dhe daoine le freumhan ann an Afraga. ' S urrainn dhan 94.7% dhe na daoine ann an Zipaquirá leughadh agus sgrìobhadh. A tuilleadh air sin, chan eil fòn aig an taigh aig 46.1% dhe na dachannan.^[8]

Fèisean

Thathar a’ cumail am iomadach seòrsa dhe fhèis ann an Zipaquirá. Chithear fèilltean caitligeach, leis gur e dùthaich le mòr-chuid chaitligeach a th’ann fhathast,^[9] fèisean na stàite agus tachartasan ionadail a sheallas cho làidir ‘s a tha beairteas cultarail na dùthcha.

Fèis an Neo-eisimeileachd: 20mh An t-Iuchar.

Daoine Ainmeil

Santiago Pérez de Manosalbas (1830 – 1900): Ceann-suidhe na dùthcha eadar 1874 agus 1876.

Iomraidhean

Ceanglaichean A-mach

An t-sìde ann an Zipaquirá

[1] Mapa na Roinne

[2] Dùthchannan aig SMO

[3] Bailtean as motha na dùthcha

[4] Fiosrachadh a' Chomhairle^{[dead link]}

[5] En Zipaquira^{[dead link]}

[6] Figearan Oifis a' Chunntas-sluaigh

[7] Colombia Virtual

[8] Bileag fhiosrachaidh DANE

[9] Country Studies: Colombia

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]