Gàidhlig Mhanainn
'S e am foirm Gàidhlig Mhanainn a tha ann Gàidhlig aig Eilean Mhanainn (y Ghailck, neo yn Ghaelg).
Eiseimpleir
Seo pìos sa Ghaelg air cat Manainneach. Mar a chì sinn, tha an dòigh-litreachadh shònraichte aice, coltach ris a' Bheurla le buaidh beag den Chuimris. Bidh Sostnagh a' ciallachadh "Sasannach", agus sorçh "seòrsa":
- Ta'n chayt Manninagh sorçh dy chayt veih Ellan Vannin. Ta kayteen beg er. T'eh enmyssit "stubbin" ec sleih ennagh, as ayns yn Vaarle t'eh enmyssit "cabbit" ny keayrtyn (kyntagh rish e chosoylaght da chooneeyn). Haink dolley e chayteen dy ve roish 1700, lurg lhehlys jeanatagh er yn ellan veg. Jiu, ta kiyt Manninagh cadjin dy jarroo raad elley.
- Ayns beeal-arrish Sostnagh, ta'n chayteen beg echey currit gys lhie cummaltagh yn Ellan, t'er arraghey ny chayteenyn dys couyral çhiass. Myr shen, yinnagh dorrysyn dooney ny s'tappee er y chiyt dy jinnagh ad goll stiagh, as cha jinnagh ram çhiass scapail voue.
Faclair
Clàr: Gà - Gàidhlig, Gae - Gàidhlig na h-Èireann
Gàidhlig Mhanainn | Gàidhlig na h-Èireann neo Gàidhlig |
Moghrey mie | Madainn mhath (mochthrath math) (Gà) |
Fastyr mie | Feasgar math (Gà) |
Slane lhiu | Slàn leibh (Gà), Slán libh (Gae) |
Gura mie ayd | Gu robh math agad (Ga), Go raibh maith agat (Gae) |
baatey | bàta (Gà), bád (Gae) |
barroose | bus (Gà & Gae) |
blaa | bláth (Gae) |
booa | bó (Gae) |
cabbyl | capall (Gà & Gae) |
cashtal | caisleán, caiseal (Gae), caisteal (Gà) |
creg | creag (Gà & Gae) |
(y)eeast | iasc (Gae), iasg (Gà) |
ellan | eilean (Gà), oileán (Gae) |
gleashtan | gluaisteán (Gae), gluaistean (Gà) |
kayt | cat (Gà & Gae) |
moddey | madadh (Gà & Gae), madra (Gae) |
shapp | siopa (Gae) |
thie | taigh (Gà), teach, tigh (Gae) |
eean | éan (Gae), eun (Gà) |
jees | dís (Gae), dithis (Gà) |
Coimeas
Gu tric, tha sg (Gà) co-ionnan ri st (GMh). Mar eisimpleir: ushtey (uisge), eeast (iasg), fastyr (feasgar).
Tha -ich (Gà) co-ionnan ri ee (GMh): doillee (duilich), gee (ith), Jedoonee (Didòmhnaich).
Tha -aid (Gà) co-ionnan ri ee no ey (GMh): carrey (caraid), oonlee (ionnlaid).
Tha bàthadh ag obair gu diofrach. Mar eisimpleir: ta mee (tha mi), ach t'ou (tha thu), t'eh (tha e), t'ee (tha i), t'ad (tha iad), nee'm (nì mi).
Tràth caithte: renn mi fakin (s.s. rinn mi faicinn = chunnaic mi).
Tràth teachdail: nee'm fakin (s.s. nì mi faicinn = chì mi).
Àireamhan
Gàidhlig Mhanainn | Gàidhlig na h-Èireann |
Gàidhlig |
---|---|---|
un / nane | aon (a haon) / amháin | aon |
daa / jees | dó, dhá / beirt / dís | dà / dithis |
tree | trí | trì |
kiare | ceathair, ceithre | ceithir |
queig | cúig | còig |
shey | sé | sia |
shiaght | seacht | seachd |
hoght | ocht (a hocht) | ochd |
nuy | naoi | naoi |
jeih | deich | deich |
nane jeig | aon déag | aon deug |
daa yeig | dó dhéag | dà dheug |
Artagailean eile
Ceanglaichean a-mach
- Fiosrachadh mun chànan
- Fiosrachadh mun chànan air isle-of-man.com
- Faclair air loidhne
- Abairtean Manannais-Seapanais
- Leasanan air loidhne le fuaim
- Culture Vannin
- Multidict (faclairean)
- Clilstore (clàraidhean le teacsa, ceangailte ri faclairean)
- BBC Naidheachdan 2019-11-21: Sùil air Mion-Chànain: Gàidhlig Mhanainn (aithris bhideo 2:43)
- BBC Naidheachdan 2022-01-03: Gluasad dòchasach an Gàidhlig Mhanainn (cunntas-sluaigh)