Clach Toll

O Uicipeid
An tràigh aig Clach Toll
A' Chlach Sgoilt agus The Bothy air a bheulaibh

Tha Clach Toll (Beurla: Clachtoll)[1] na bhaile croitearachd ann an Asaint, Cataibh. Tha e suidhichte air an rathad B869 aig Bàigh Chlach Toll, san àirde a deas air an Stòr agus tuath air Achadh Mhealbhaich. Tha Loch an Inbhir mu 5 mìltean air falbh san àirde an ear-dheas dheth. 'S e seo na co-chomharran aige: 58° 11′ 16.98″ Tuath agus 5° 20′ 14.6″ Iar.

Faisg air a' chladach aig ceann tuath a' bhaile tha dùn Cruithneach ann a chaidh a thogail aig àm ro Chrìosta. 'S e Clachtoll Broch an t-ainm a th' air.

Rugadh is togadh am miseanaraidh Tormod MacLeòid (1780 - 1886) ann an Clach Toll. Dh'fhàg e Alba ann an 1817 agus chaidh e do Chanada leis an luchd-leantainn aige. Tha clach-chuimhneachain do MhacLeòid san àird a deas a' bhaile.[2]

Faisg air a' chuimhneachan tha tràigh ann làn gainmheach bhàn. Tha làrach-champaidh agus ionad fiosrachaidh ann a tha a' ruith tron t-samhradh leis an Ranger Service. Cuideachd tha taigh-tasgaidh beag beag ann ris an canar The Bothy. Tha e a' taisbeanadh nan dòighean-iasgaich às an àite fhèin, gu h-àraid glacadh nam bradan a bha cumanta an seo gus 1994.

Deas air an tràigh chithear a' Chlach Sgoilt, dà chreag le toll eatarra. Thathar ag ràdh gun tàinig ainm a' bhaile bho na creagan seo. Cleachdar a' Chlach Sgoilt anns an t-samhail den Oighreachd Asaint a Tuath, samhail a chaidh a chruthachadh le Uwe Rieck à Diùranais.[3]

Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]

  1. Iain Mac an Tàilleir, "Ainmean-àite", duilleag 29, Pàrlamaid na h-Alba (a' tarraing air 13mh an Lùnasdal 2011)
  2. Tormod MacLeòid aig Gazetteer for Scotland (a' tarraing air 13mh an Lùnasdal 2011)
  3. MacAskill, John (1999) We have won the land: the story of the purchase by the Assynt Crofters' Trust of the North Lochinver Estate, td 142 Stornoway:Acair. ISBN 0861522214

Ceanglaichean a-mach[deasaich | deasaich an tùs]

Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo: