Loch an Inbhir
'S e am baile as motha ann an Asaint, Cataibh a tha ann an Loch an Inbhir (Beurla: Lochinver).[1] Tha am baile suidhichte san taobh an ear Loch Inbhir air an rathad A837 mu 30 mìltean san àird an iar-thuath Ulapul. 'S e seo na co-chomharran aige: 58° 9′ 0″ Tuath agus 5° 15′ 0″ Iar. Ann an 1991 bha 558 duine a' fuireach an seo. [2]
Tha oifis a' phuist, stèisean-pheatroil is mòr-bhùth ann am meadhan a' bhaile. Aig ceann deas prìomh-rathaid Loch an Inbhir tha Assynt Visitor Centre. Chaidh e fhosgladh ann an 1995 le Magnus Magnusson agus the a' gabhail a-steach taigh-tasgaidh, bùth-leabhraichean is Ionad Fiosrachaidh Luchd-turais. Tha clach-chuimhneachan chogaidh air cladach na locha, le ainmean nan saighdearan à Loch an Inbhir a bha air an chaill anns a' Chogadh Mhòr agus anns an Dàrna Cogadh. [3]
Eaconomaidh
[deasaich | deasaich an tùs]Tha iasgach is turasachd na roinnean as cudromaiche do dh'eaconomaidh a' bhaile.
Aig ceann a deas a' bhaile tha port ann a tha a' ruith leis an Highland Council. 'S e an dàrna port-mara iasgaich as motha ann an Alba, tha bàtaichean-iasgaich às an Roinn Eòrpa ga chleachdadh airson àm a shàbhaladh gun a bhith a' dol gu deas. Anns na 1992 chaidh am port a leudachadh agus ath-nuadhachadh, chuireadh roinn is goireasan airson luchdachaidh na bu fharsainge ris.
Tha an abhainn Inbhir a thèid a-mach Loch Asaint a' sruthadh tron bhaile. Tha mu 200 loch timcheall air a' bhaile, mar sin tha e tarraingeach do na h-iasgairean-slaite. Gheibhear bradain às an abhainn agus bric às na lochan.
Tha iomadach beinn timcheall air Loch an Inbhir a tha math airson sreap agus a' tarraing mòran luchd-turais don àite. Chithear Caisteal Liath, sgurr den t-Sula Bheinn air cùlaibh a’ bhaile.
Faisg air a' bhaile tha taigh-òsta ann ris an canar Culag Hotel. Thogadh e ann an 1873 mar taigh-eunaidh agus chaidh a chleachdadh mar taigh òsta bho 1880 a-mach. An dèidh teine ann an 1939 bha e air ath-thogail a-rithist agus air leudachadh.[4] Timcheall air an taigh-òsta tha pàirc choillteach nàdarra ann ris an canar Coille Chùlaig. Tha e a' ruith leis an Urras Coille Choimhearsnachd Chùlag, daoine às an àite fhèin. 'S e amas an urrais an cruth-tìre nàdarra a thoirt air ais agus a dhìonadh. Tha a' choille ainmeil gu h-àiridh airson nan griomain a tha a’ fàs air na craobhan o chionn ceudan de bhliadhnaichean. Gheibhear bileag le fiosrachaidh èic-eòlach is bith-eòlach aig oifis an urrais agus tha na slighean a’ leantainn do na h-àitichean inntinneach. 'S e Coille Chùlaig aon de na 70 pròiseactan Coille Choimhearsnachd ann an Alba. [5]
Bha Loch an Inbhir a' nochdadh anns an fhilm The Highlands and Islands - A Royal Tour, far am faicear obair criadhadaireachd den Highland Stoneware. Chaidh an gnothachas beag a stèidheachadh ann an 1974 le David Grant, duine as an àite fhèin, nuair a bha fhathast na oileanach anns an Royal College of Art ann an Lunnainn. Le sin chruthaich e cosnaidhean ùra a tha cho cudromach do na daoine ionadail. Ann an 2011 tha 18 daoine ag obair an seo. [6] Tha mòran de na pìosan criadhadaireachd a' sealltainn seallaidhean às an àite fhèin.
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Iain Mac an Tàilleir, "Ainmean-Àite", duilleag 82, Pàrlamaid na h-Alba
- ↑ Gazetteer for Scotland Loch an Inbhir
- ↑ Assynt War Memorial
- ↑ Gazetteer for Scotland Eachdraidh Culag Hotel
- ↑ Coille Chùlag air Lochinver bordernet a' tarraing air 27mh an Lùnasdal 2011
- ↑ Highland Stoneware a' tarraing air 28mh an Lùnasdal 2011
Ceanglaichean a-mach
[deasaich | deasaich an tùs]- Iomraidhean nam mapaichean airson comharradh-clèithe: NC087 224
- Undiscovered Scotland
- Assaint Visitor Centre
- Lochinver.bordernet
- Coille Chùlag
- Highland Stoneware
- "Full record for 'HIGHLANDS AND ISLANDS - A ROYAL TOUR'" Scottish Screen Archive.
Bailtean | Àird Ghaoithe • Brùra • Bun Ilidh • Caisteal Dhùn Robain • Ceann a' Bhràiste • Cinn Donnain • Cùil Rathain • Dail Healabhaig • Diùranais • Fors An-Àird • Goillspidh • Inbhir Sin • Innis nan Damh • Loch an Inbhir • Luirg • Sgìre Raoird |
Cruinn-eòlas | An Caol Catach • Beinn Chlìbric • Beinn Hòb • Beinn Mhòr Asaint • Cona Mheall • Loch Sìn • Am Parbh |
Roinnean | Asaint • Dùthaich MhicAoidh • Srath Nabhair |