Iain N. MacLeòid
| Iain N. MacLeòid | |
|---|---|
| Beatha | |
| Breith | Cille Mhoire, 1880 |
| Dùthaich |
 Alba |
| Bàs | 21 dhen t-Samhain 1954 |
| Dreuchd | |
| Dreuchd | sgrìobhadair agus neach-teagaisg |
B' ann à Tròndairnis, An t-Eilean Sgitheanach, a bha Iain N. MacLeòid (1880—1954). B' e sgrìobhadair agus tidsear a bh' ann. Chleachd e an t-ainm-pinn Alasdair Mòr.
Beatha[deasaich | deasaich an tùs]
B' ann à muinntir an Eilein Sgitheanaich a bha MacLeòid. Rugadh e an Tròndairnis (Cill-bhacstair an sgìre Chille Mhoire) ann an 1880 [1].
B' e Mgr. Iain Mac an Aba a mhaighstir-sgoile. Thòisich MacLeòid mar fhear-cuideachaidh (pupil teacher) còmhla ri Mac an Aba.[1]
Phòs e Anna nighean Chaluim MhicLeòid à Breaclait. B'e a mhac Calum Iain MacLeòid a chaidh a nall à Alba Nuadh. [1]
Foghlam[deasaich | deasaich an tùs]
Rinn e cùrsa-foghlaim anns a' Cholaiste an Obar Dheathain.[1] Ann an 1902, shuidhicheadh e mar mhaighstir-sgoile an Eilean Bheàrnaraigh, Leòdhas.[1] Bha e ann am Beàrnaraigh fad 3 bliadhnaichean.[1] Theagasg e an uair sin ann an Taigh na h-Uiseig, Siorrachd Lannraig agus aig Sliabh a' Chlamhain a-mach à Dùn Èideann (MacCalmain 1955: 244). Bha e na cheann na sgoile ann an Dòrnaidh an Cinn t-Sàile.[1]
Obair Sgrìobhaidh[deasaich | deasaich an tùs]
Chruinnich e am bàrdachd aig Iain Mac a' Ghobhainn, Iain Phàdraig, Bàrd Iarsiadair.
Sgrìobh e colbh anns a' Ghaseit Steòrnabhaigh leis an tiotal 'Litir a Beàrnaraigh' bho 1917 to 1954 fon ainm 'Alasdair Mòr'. Chaidh cruinneachadh de na colbhan sin fhoillseachadh mar Litrichean Alasdair Mhóir ann an 1932.
Clàr Fhoillseachaidh[deasaich | deasaich an tùs]
Deasaiche[deasaich | deasaich an tùs]
MacLeòid, Iain N. (deas.) 1916. Bàrdachd Leòdhais (Glaschu: Alasdair MacLabhruinn agus a Mhic)
Sgeulachdan goirid[deasaich | deasaich an tùs]
- MacLeoid, Iain N. 'Fuinneadair na Manachainn', An Gaidheal XLIII: 1, An Dàmhair 1947, d. 7-8
- sgeulachd goirid eachdraidheil mu Bhlàr Chùil Lodair
- MacLeòid, Iain N. (Alasdair Mór). ‘An Dotair Bàn’ ann an Iain A. MacDhòmhnaill (deas.) (1958) Crìochan Ùra : Trusadh de rosg is de Bhàrdachd o’n ràitheachan Gairm, air a chur ri chèile '(Glaschu: Gairm), d.40-44
- eachdraidh mu Alasdair MacLeòid no ‘An Dotair Bàn’ 1788-1854
Dealbhan-chluiche[deasaich | deasaich an tùs]
- MacLeòid, Iain N. 1916. 'Luadh Bantrach Sheòrais', An Deò-Grèine XI. 93-101.
- MacLeòid, Iain N. 1916. 'Coinneach Odhar', An Deò-Grèine XII. 46-57.
- MacLeòid, Iain N. 1916. Pòsadh Móraig (Glaschu: Alasdair MacLabhruinn is a Mhic)
- MacLeòid, Iain N. 1922. (3mh deas.) Réiteach Móraig (Glaschu: Alasdair MacLabhruinn is a Mhic)
- MacLeòid, Iain N. 1932. Fionnghal a’ Phrionnsa (Inbhir-Pheofharain: Seoras Griasaiche; Glaschu: Alasdair MacLabhruinn is a Mhic)
Aistean[deasaich | deasaich an tùs]
- MacLeòid, Iain N. 'Iain MacPhàidein'. An Gaidheal Og. II. 28 (An Gaidheal XLV)
- MacLeòid, Iain N. 'Aonghas MacDhonnchaidh'. An Gaidheal Og. III. 8 (An Gaidheal XLVI)
Litreachan[deasaich | deasaich an tùs]
- MacLeòid, Iain N. 1948. Dràma Gàidhlig (litir). An Gaidheal XLIII. 87. A call for a Gaelic Drama association to be created. [to scan]
Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 MacCalmain, T. M. 1955. 'Iain N. MacLeòid ("Alasdair Mor") Sar-Sgrìobhadair Gàidhlig', Gairm (An t-Earrach 1955), 243-50.
- Thomson, Derick. 1994. A Companion to Gaelic Scotland (Glasgow: Gairm)