Gijón
Gijón Xixón
| |||||
Suidheachadh | |||||
Dùthaich | An Spàinn | ||||
Ceàrn | Asturias | ||||
Sgìre | Asturias | ||||
Co-chomharran | 43° 32′ 00″ Tuath 05° 42′ 00″ Iar | ||||
Feartan fiosaigeach | |||||
Farsaingeachd | 22 km² | ||||
Àireamh-shluaigh | 275,735 (2014) | ||||
Dlùths | 12,533.41/km² | ||||
Àireamh fòn | 98 | ||||
Duilleag oifigeil | A' Chomhairle |
'S e baile mòr agus port faisg air Oviedo ann an Asturias (An Spàinn) a th' ann an Gijón (IPA: xiˈxon, Asturianis: Xixón, IPA: ʃiˈʃoŋ Laideann: Gigia). Tha e suidhichte ann an ceann a tuath na dùthcha, aig 3m os cionn ìre na mara, anns an sgìre Asturias fhèin. Chaidh am baile a stèidheachadh ann an 713. 'S e Asturianis agus Spàinntis a tha gam bruidhinn an seo. 'S e am port, na bàtaichean-aiseig agus gnothaichean ceangailte ris a' mhuir a tha a' cumail eaconomaidh a' bhaile a' dol. Tha 275,735 duine a' fuireach ann,[1] am baile as motha sa Phrionnsalachd.
Freumhan an Ainm
[deasaich | deasaich an tùs]'S ann gu math connspaideach 's a tha freumhan an ainm. Tha cuid ag ràdh gur ann à Gy (uisge) agus om (mu) ann an Ceiltis a tha ainm a' bhaile. Tha feadhainn dhen bheachd gur e egi (caol) agus gon (àrd) ann am Basgais a th' ann. Bheireadh sin Caol Àrd dhuinn sa Ghàidhlig an latha an diugh. Thuirt Miguel de Unamuno gur ann à saxum ann an Laideann. Tha teòiridh eile ann a chanas gur ann às an ainm Gegonius a th' ann.
Eachdraidh
[deasaich | deasaich an tùs]Ged a bha daoine a' fuireach ann fad mìltean de bhliadhna ro làimh - gu seachd-àraidh nuair a bha na h-Arabaich ann - cha do nochd ainm a' bhaile ann an sgrìobhainn airson a' chiad turais ach ann an 713. Thàinig an rèile - ann an 1843.[2] Thuit am baile gu na Reubaltaich Faisisteach aig toiseach tòiseachaidh Cogadh Sìobhalta na Spàinne ann an 1936. Chuairtich feachdan an Riaghaltais e fad mìos agus chuir iad ruaig orra.[3] A dh' aindeoin sin, b' e na Faisistich a bhuannaich aig a' cheann thall. Chaidh Campas Oilthigh Oviedo a stèidheachadh an seo an dèidh a' chogaidh.
Cruinn-eòlas
[deasaich | deasaich an tùs]A rèir figearan an Riaghaltais, 's e an t-Iuchar a' mhìos as teotha agus 's e am Faoilleach a' mhìos as fhuaire ann an Gijón.[4] Cha tuit ach 728mm de dh'uisge air a' bhaile fad na bliadhna - 445mm nas lugha na Steòrnabhagh (1173mm) - leis gur e àite caran fliuch a th' ann, an taca ri àiteachan eile san Spàinn