Both Cheit
| Both Cheit | |
 Bathgate bhon adhar | |
| Suidheachadh | |
| Dùthaich |  Alba
|
| Co-chomharran | 55° 54′ 8.49″ Tuath 3° 38′ 35.15″ Iar |
| Comharradh-clèithe | NS 973 689 |
| Feartan fiosaigeach | |
| Àireamh-shluaigh | 15,068 (2001[1]) |
'S e baile ann an Alba meadhanach a tha ann am Both Cheit (Beurla: Bathgate). 'S ann an Lodainn an Iar a tha e. Tha an M8 a' dol seachad a' bhaile. Tha na bailtean Armadal, Blackburn, an t-Allt Bàn, Gleann Iucha agus Baile Dhunlèibhe faisg air a' bhaile.
Foghlam
[deasaich | deasaich an tùs]An-dràsta, tha ceithir bun-sgoiltean anns a' bhaile fhèin: Windyknowe, Simpsons, St. Mary's agus Balbardie. Tha dà bhun-sgoiltean eile ann an Boghall ('s e iomall-bhaile Bhathgate a th' ann am Boghall): St. Columbus agus Boghall Primary. Chan eil ach aon àrd-sgoil anns a' Bhaile: Bathgate Academy, ach tha àrd-sgoil chaitligeach, St. Kentigern's Academy, ann am Blackburn. Mar as àbhaist, bidh sgoilearan a chaidh a St. Mary's a' faighinn bus a St. Kentigern's.
Chaidh an Old Academy a thogail ann an 1831. Fhuair am baile an t-airgead bho John Newlands. Nuair a chaochail Newlands ann an Diameuga, dh'fhàg e mòran airgid don bhaile anns an tiomnadh aige airson sgoil saor a thogail. Aig an àm sin, cha robh sgoil saor anns a' bhaile. Gach bliadhna, bidh fèis mhòr anns a' bhaile far am bi muinntir Bhathgate a' cùimhneachdainn cò às a thàinig the Old Academy. 'S e Bathgate Procession agus John Newlands Festival an t-ainm a th' air an fhèis mhòir.
Bathgate Procession agus John Newland Festival
[deasaich | deasaich an tùs]Tachraidh Bathgate Procession agus John Newland Festival a' chiad Disathairne san Òg-mhios.
Thòisich an tachartas seo mar phairèid latha an stèidheadair air 17mh den Ghiblean 1844. Air an latha siud, choisich sgoilearan na t-seann acadamaidh bhon acadamaidh fhèin chun Eaglais Àrd air an latha sin gach bliadhna. Bha an latha siud na latha-saor air sgàth 's gun do shaoil na urrasairean Newland gur e co-latha breith Newland a th' anns an latha siud. [2]
Freumh an ainm
[deasaich | deasaich an tùs]A rèir John Garth Wilkinson 's ann bhon Bhreatnais a tha an t-ainm "Bathgate"; tha e a' ciallachadh 'Baedd coed' sa Chuimris (coille nan torc).[3] Fad 's a tha an t-ainm a' nochdadh air mapa Roy Pedersen mar 'Both Cheit' sa Ghàidhlig[4] tha Ainmean-Àite na h-Alba[5] agus "Map-balla Alba"[6] a' gabhail ris an ainm Beurla.
Daoine ainmeil
[deasaich | deasaich an tùs]- James Young Simpson
- Alexander Marjoribanks
- John Newland
- Dario Franchitti
- Bernard Gallacher
Bailtean co-cheangailte
[deasaich | deasaich an tùs]
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Scotland's Census Result OnLine
- ↑ [1]
- ↑ Wilkinson, John Garth (2013): “West Lothian Places Names” (Beurla), td. 20. Torphin House. Air a thogail 10mh dhen t-Sultain 2016 (PDF).
- ↑ Alba le Roy Pedersen
- ↑ “Bathgate”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 10mh dhen t-Sultain 2016.
- ↑ “Map-balla Alba - Liosta de dh'Ainmean-àite ALBA”, td. 6. Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig. Air a thogail 9mh dhen Dàmhair 2016.
| Bailtean | An t-Allt Bàn • An Druim Dubh • An Dubh-allt • Armadal • Baile Dhunlèibhe • Both Cheit • Brìch • Bridgend • Caladar an Ear • Caladar an Iar • Caladar Mheadhain • Deagh Mhonadh • Eaglais Mhachain • Fauldhouse • Gleann Iucha • Lannraig • Newton • Obar Chùirnidh • Poll Beithe • Srath Bhroc • Tobar Adaidh • Tòrr Fhèichin • Uphall • Westfield • Winchburgh |
| Beanntan | Cairnpapple • Cochall Ruadh • Meall Dhechmont • Tòrr Bàn |