Seall an tùs aig Bò Ghàidhealach

[[Faidhle:HighlandCow.01.jpg|thumb|250px|right|''Bò Ghàidhealach ruadh'']]
{{commonscat|Highland cattle|Bò Ghàidhealach (Bos taurus)}}

’S i '''a’ bhò Ghàidhealach''', seòrsa de [[crodh|chrodh]] [[adharc]]ach a bhuineas do [[Gàidhealtachd|Ghàidhealtachd]] na h-[[Alba]]. Tha i cho tapaidh ’s gu bheil àrainneachd is sìde aig oir a’ chuain agus air slèibhtean creagach na Gàidhealtachd a’ freagairt gu math dhi. Mar sin dheth, thèid aice air [[feurach|feuraich]] bochd truagh fhulaing fad sheachdainnean. ’S urrainn dhi a slighe a dhèanamh thairis air [[bealach]], a’ snàmh tarsainn air [[loch]] agus eadhon [[laogh]] a bhreith san [[sneachd]]a, nam biodh adhbhar ann. Ged a tha coltas caran eagalach air crodh Gàidhealach air sgàth an adhaircean, tha iad gu math socair mar as trice cho fad is nach eil laoigh aca.<ref>[http://www.ambaile.org.uk/gd/item/item_photograph.jsp?item_id=13752]{{Dead link|date=September 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Am Baile</ref>

== Coltas ==
 
Tha crodh Gàidhealach nas lugha am meud na [[crodh-bainne]], ach le cho calgach is a tha an còta fionnaidh aca, agus adharcan mòra lùbte orra, tha aogas nam [[beathach|beathaichean]] seo tàlaidheach drùidhteach. Mar as trice, san latha a th’ ann an-diugh, tha [[dath]] ruaidh orra, ach tha [[crodh dubh]] a’ fàs nas cumanta a-rithist, agus gheibhear fiù ’s beathaichean le calg bàn, buidhe, gann is ged a tha iad. Bho chionn dà linn, b’ e dubh an tuar a bha fada na bu bhitheanta, gu h-àraid air an taobh an iar.<ref>The Highland Cow, Colin Baxter Photography, Baile Ùr nan Granndach, Alba. ISBN 1-84107-283-4</ref>

== Eachdraidh ==
’S i aon de na gnèithean chlàraichte as aosta air an t-[[an t-Saoghal|saoghail]] a th’ anns a’ bhò Ghàidhealach. Chaidh a chiad “leabhar-treud” a chur air dòigh ann an 1884. Bha an seòrsa cruidh seo na phàirt cudthromach ann an eachdraidh na Gàidhealtachd ‘s nan Eilean, agus tha iad nam mìr tarraingeach ann an [[àiteachas]] [[fàs-bheairteach]] an latha an-diugh.

B' e crodh dubh a bu chumanta bho chionn dà linn, ach thàinig gun d' fhuair crodh ruadh làmh an uachdair rè an naoidheamh linn deug. B' e bun-stèidh [[eaconomaidh]] Gàidhealtachd na h-Alba fad linntean a bh' anns a' bheathach seo agus aig ìre ionadail, gheibheadh [[bainne]], [[càise]], [[ìm]], [[gaoisid]]ean airson an t-[[snìomhadh|snìomhaidh]] agus (mu dheireadh thall) [[craiceann]] is [[leathar]] a rachadh a chur gu feum mòr.

== Ceanglaichean a-mach (Gàidhlig) ==
* [http://www.smo.uhi.ac.uk/gaidhlig/bheataireachd/ Bheataireachd san Eilean Sgitheanach]

== Iomraidhean ==
<references/>


{{DEFAULTSORT:Bo Ghaidhealach}}

==Dealbhan==
<gallery>
Faidhle:Canelle et Elina de la Ganne.JPG|[[Bò|Bà]] (boireannan)
Faidhle:Highland cattle above Malham Cove.jpg|[[Tarbh|Tairbh]] (fireannan) (?) 
Faidhle:Highland cattle, cow, 2004.jpg|[[Bò]] (boireann)
Faidhle:Carolien.JPG|[[Bò]]
Faidhle:OrsonvomWotanstein.JPG|[[Tarbh]] agus [[Bò|bà]]
Faidhle:Cow-PICT1270.JPG|[[Bò]]
Faidhle:Scottish Highland black bull.png|[[Tarbh]]
Faidhle:Highlands cattle.jpg|[[Bò]]
Faidhle:Highland Cow and Calf.jpg|Bò agus laogh
Faidhle:Tiergarten Walding 2.jpg|[[Bò|Bà]]
Faidhle:Malloch 2nd of Borland.JPG|[[Tarbh]]
Faidhle:Highland Cattle 4.jpg|Laoigh
Faidhle:Highland Cattle calf.jpg|Laogh
Faidhle:Young Highland Cattle.jpg|Laogh
Faidhle:Bos taurus - Highland cattle - calf.jpg|Laogh
Faidhle:Highland Coo mn.jpg|[[Tarbh]]
Faidhle:Schottisches Hochlandrind-Bulle.jpg|[[Tarbh]]
Faidhle:Schottisches Hochlandrind-Basel1.jpg|[[Bò]]
Faidhle:ScotishCaw2.jpg|[[Bò]]
Faidhle:Schottischeshochlandrind-06.jpg|[[Tarbh]]
</gallery>
[[Roinn-seòrsa:Bó]]
[[Roinn-seòrsa:Mamalan]]