An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Almain"
Content deleted Content added
No edit summary |
smachd ùghdarrais agus cumantan |
||
Loidhne 12: | Loidhne 12: | ||
|mp=933.47 K (660.32 °C, 1220.58 °F) |
|mp=933.47 K (660.32 °C, 1220.58 °F) |
||
|bp=2743 K (2470 °C, 4478 °F) |
|bp=2743 K (2470 °C, 4478 °F) |
||
|At-mass=26.9815385(7) |
|At-mass=26.9815385(7)<ref>{{iomradh lìon | url = https://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm | tiotal = Atomic weights of the elements 2019 | ceann-là_inntrigidh = 2020-06-12 | foillsichear = Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights | ceann-là = 2019 }}</ref> |
||
|At-config=[Ne] 3s<sup>2</sup> 3p<sup>1</sup> |
|At-config=[Ne] 3s<sup>2</sup> 3p<sup>1</sup> |
||
|Ox-num='''+3''', +2, +1 |
|Ox-num='''+3''', +2, +1 |
||
|1-ion-pot=577.5 |
|1-ion-pot=577.5 |
||
|2-ion-pot=1816.7 |
|2-ion-pot=1816.7 |
||
|3-ion-pot=2744.8 |
|3-ion-pot=2744.8 }} |
||
'S e [[eileamaid cheimigeach]] a tha ann an '''aluiminium'''<ref>http://www.anseotal.org.uk/results.jsp?query=aluiminium</ref>, no '''alman''' (fir)<ref>{{Iomradh lìon|ainm=|sloinneadh=|ùghdar_eile=|ùghdaran_eile=|ceann-là=|tiotal=Alman|url=http://www.faclair.com/ViewEntry.aspx?ID=C72F37F45AAA5E7865A4964B2BF4F814|ceann-là_inntrigidh=|foillsichear=Am Faclair beag|duilleagan=|cànan=}}</ref>, no '''almain''' (boir.)<ref name=":0">{{Iomradh lìon|ainm=Kevin P.|sloinneadh=Scannell|ùghdar_eile=|ùghdaran_eile=|ceann-là= |
'S e [[eileamaid cheimigeach]] a tha ann an '''aluiminium'''<ref>http://www.anseotal.org.uk/results.jsp?query=aluiminium</ref>, no '''alman''' (fir)<ref>{{Iomradh lìon|ainm=|sloinneadh=|ùghdar_eile=|ùghdaran_eile=|ceann-là=|tiotal=Alman|url=http://www.faclair.com/ViewEntry.aspx?ID=C72F37F45AAA5E7865A4964B2BF4F814|ceann-là_inntrigidh=|foillsichear=Am Faclair beag|duilleagan=|cànan=}}</ref>, no '''almain''' (boir.)<ref name=":0">{{Iomradh lìon|ainm=Kevin P.|sloinneadh=Scannell|ùghdar_eile=|ùghdaran_eile=|ceann-là=2016-06-02|tiotal=Foclóir Gàidhlig-Gaeilge|url=https://borel.slu.edu/pub/gd2ga.pdf|ceann-là_inntrigidh=|foillsichear=|duilleagan=7|cànan=}}</ref>, no '''alùmanum'''<ref>{{Iomradh lìon|ainm=|sloinneadh=|ùghdar_eile=|ùghdaran_eile=|ceann-là=|tiotal=Alùmanum|url=http://www.faclair.com/ViewEntry.aspx?ID=902BF3983CC85F9F428D28CC23CC6EEB|ceann-là_inntrigidh=|foillsichear=Am Faclair beag|duilleagan=|cànan=}}</ref>,<ref name=":0" />, le samhla '''Al''' agus àireamh atamach 13. |
||
'S e [[meatailt]] gu math aotrom a tha ann. |
|||
== Eachdraidh == |
== Eachdraidh == |
||
Loidhne 30: | Loidhne 30: | ||
Cleachdar aluiminium gu tric airson crogain dighe agus foidhle. |
Cleachdar aluiminium gu tric airson crogain dighe agus foidhle. |
||
== Iomraidhean == |
== Iomraidhean == |
||
{{Commons|Aluminium|Aluiminium}} |
|||
<references/> |
<references/> |
||
{{Smachd ùghdarrais}} |
|||
[[Roinn-seòrsa:Meatailt]] |
[[Roinn-seòrsa:Meatailt]] |
||
[[Roinn-seòrsa:Eileamaidean]] |
[[Roinn-seòrsa:Eileamaidean]] |
Mùthadh on 08:39, 12 dhen Ògmhios 2020
Almain | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aluiminium. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Buadhan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Samhla | Al | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Àireamh | 13 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Buidheann | 13, Bòron | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ùine | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bloca | p | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seòrsa | Meatailtean | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Buadhan stuthach | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dath | Geal-liath | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Teothachd leaghaidh | 933.47 K (660.32 °C, 1220.58 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Teothachd goilidh | 2743 K (2470 °C, 4478 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Buadhan atamach | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tomad atamach/Da | 26.9815385(7)[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Comh-dhealbhadh atamach | [Ne] 3s2 3p1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cor ogsaideachaidh | +3, +2, +1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 | 577.5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 | 1816.7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3mh lùth aidheonachaidh/kJ mol–1 | 2744.8 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
'S e eileamaid cheimigeach a tha ann an aluiminium[2], no alman (fir)[3], no almain (boir.)[4], no alùmanum[5],[4], le samhla Al agus àireamh atamach 13.
'S e meatailt gu math aotrom a tha ann.
Eachdraidh
Ann an 1807 lorg Humphry Davy gun robh sodium agus potasium ann an alm agus meatailt eile, a dh'ainmich e aluminium. Ann an 1825 rinn Hans Christian Ørsted aluiminium neo-ghlan. Ann an 1827 rinn Friedrich Wöhler rannsachadh cosail agus rinn e aluiminium fìor-ghlan.
Cleachdadh
Cleachdar aluiminium gu tric airson crogain dighe agus foidhle.
Iomraidhean
- ↑ “Atomic weights of the elements 2019”. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights. Air a thogail 12mh dhen Ògmhios 2020.
- ↑ http://www.anseotal.org.uk/results.jsp?query=aluiminium
- ↑ “Alman”. Am Faclair beag.
- ↑ 4.0 4.1 Scannell, Kevin P. (2na dhen Ògmhios 2016): “Foclóir Gàidhlig-Gaeilge”, td. 7.
- ↑ “Alùmanum”. Am Faclair beag.