An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Dùn Phris"
ainmean a-rèir AÀA |
|||
Loidhne 1: | Loidhne 1: | ||
{{Template:Baile |
{{Template:Baile ann an Alba |
||
| AINM = Dùn |
| AINM = Dùn Phris |
||
| LÙIREACH = |
| LÙIREACH = |
||
| LÙIREACH_LEUD = 60 |
| LÙIREACH_LEUD = 60 |
||
| DEALBH =Dumfries - Weir and Old Bridge - geograph.org.uk - 629967.jpg |
| DEALBH =Dumfries - Weir and Old Bridge - geograph.org.uk - 629967.jpg |
||
| MAPA = Mapa dg dùn phrìs 01.jpg |
| MAPA = Mapa dg dùn phrìs 01.jpg |
||
| SIORRACHD = [[Siorrachd Dhùn Phris]] |
|||
| DÙTHAICH = [[Faidhle:Flag of Scotland.svg|22px]] [[Alba]] |
|||
| |
| COMHAIRLE = [[Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh|Dùn Phris is Gall-Ghàidhealaibh]] |
||
| LEUD = 55° 07' 00″ Tuath |
| LEUD = 55° 07' 00″ Tuath |
||
| ASTAIR = 03° 60′ 03″ Iar |
| ASTAIR = 03° 60′ 03″ Iar |
||
Loidhne 16: | Loidhne 16: | ||
}} |
}} |
||
‘S e [[baile]] meadhanach agus faisg air [[Cille |
‘S e [[baile]] meadhanach agus faisg air [[Cille Chùithbeirt]], air an àirde an iar-dheas [[Alba|na h-Alba]] a th' ann an '''Dùn Phris'''<ref>{{iomradh lìon | url = http://gaelicplacenames.org/databasedetails.php?id=413 | tiotal = Dumfries/Dùn Phris | foillsichear = [[Ainmean-Àite na h-Alba]] | ceann-là_inntrigidh = 2017-05-03}}</ref> (Beurla: ''Dumfries''). Tha e suidhichte aig 17m os cionn ìre na mara,<ref>[http://www.fallingrain.com/world/UK/U2/Dumfries.html Falling Rain]</ref> ann an cridhe [[Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh|Dhùin Phris is Gall-Ghàidhealaibh]] ([[Siorrachd Dhùn Phris]] ro [[1975]]), eadar [[Dail Bheithe]] agus [[Inbhir Anainn]], ri taobh [[Abhainn Nid|na h-aibhne Nid]].<ref>[http://www.rivernithfishings.co.uk/ River Nith Fishings]</ref> Tha e 250km air falbh bho [[Obar Dheathain]], 97km bho [[Glaschu|Ghlaschu]], 15km bho [[Ruadhail]] agus 102km bho [[Dùn Èideann|Dhùn Èideann]], prìomh-bhaile na dùthcha.<ref>[http://www.distancefromto.net/ Distance from - to]</ref> 'S e [[Beurla]] a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Phris, ach tha [[Pòlais]] làidir cuideachd. Tha [[Eaconomaidh]] a' bhaile gu math crochte air [[àiteachas]], coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha deich bun sgoil agus ceithir àrd sgoil ann an Dùn Phris.<ref>[http://www.dumgal.gov.uk/index.aspx?articleid=1438 A' Chomhairle]</ref> A thuilleadh air sin, 's e a' phrìomh-bhaile dhen [[Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh]] a th' ann. Ann an 2001 bha 31,146 duine a' fuireach an seo.<ref>[http://www.scrol.gov.uk/scrol/browser/profile.jsp?profile=Population&mainLevel=Locality&mainText=Dumfries&mainTextExplicitMatch=null&compLevel=CountryProfile&compText=&compTextExplicitMatch=null Scotland's Census Result OnLine]</ref> |
||
==Freumhan an Ainm== |
==Freumhan an Ainm== |
||
A rèir |
A rèir eòlaichean [[freumh-fhaclachd|fhreumh-fhaclachd]], tha e coltach gur ann à ''Caer/Dùn'' agus ainm na treubh Frisianach neo ''Preas'' ann an seann [[Cuimris|Chuimris]] neo [[Gàidhlig]] a th' ann an t-ainm.<ref>[http://www.archive.org/stream/placenamesofscot00johnuoft/placenamesofscot00johnuoft_djvu.txt The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892]</ref> 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an [[7mh Linn]] agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an [[14mh Linn]].<ref>[http://web.archive.org/web/20140831051704/http://www.dgnhas.org.uk/transonline/SerIII-Vol11.pdf Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147]</ref> A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig ''Druim'' neo ''Dronn'' a th'ann ainm an àite seo.<ref>[http://www.spns.org.uk/bliton/BLITON2014ii_elements.pdf The Brittonic Language in the Old North]</ref>A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan dà theòiridh seo, o chionn 's gu bheil dùn agus druim ann. |
||
==Eachdraidh== |
==Eachdraidh== |
||
Loidhne 32: | Loidhne 32: | ||
== Ceanglaichean a-mach == |
== Ceanglaichean a-mach == |
||
*[http://www.bbc.co.uk/weather/gd/2650798 An Aimsir ann an Dùn |
*[http://www.bbc.co.uk/weather/gd/2650798 An Aimsir ann an Dùn Phris] |
||
* {{gbmapping|NX 977 762}} |
* {{gbmapping|NX 977 762}} |
||
{{Teamplaid:Bailtean ann an Siorrachd Dhùin Phrìs}} |
{{Teamplaid:Bailtean ann an Siorrachd Dhùin Phrìs}} |
||
{{DEFAULTSORT:Dun Phris}} |
|||
[[Roinn-seòrsa:Alba]] |
[[Roinn-seòrsa:Alba]] |
Mùthadh on 20:15, 3 dhen Chèitean 2017
Dùn Phris | |
Suidheachadh | |
Dùthaich | Alba |
Comhairle | Dùn Phris is Gall-Ghàidhealaibh |
Siorrachd | Siorrachd Dhùn Phris |
Co-chomharran | 55° 07' 00″ Tuath 03° 60′ 03″ Iar |
Feartan fiosaigeach | |
Àireamh-shluaigh | 31,600 (2001) |
Àireamh fòn | 01387 |
Duilleag oifigeil | Comhairle na Sgìre |
‘S e baile meadhanach agus faisg air Cille Chùithbeirt, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' ann an Dùn Phris[1] (Beurla: Dumfries). Tha e suidhichte aig 17m os cionn ìre na mara,[2] ann an cridhe Dhùin Phris is Gall-Ghàidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phris ro 1975), eadar Dail Bheithe agus Inbhir Anainn, ri taobh na h-aibhne Nid.[3] Tha e 250km air falbh bho Obar Dheathain, 97km bho Ghlaschu, 15km bho Ruadhail agus 102km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[4] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Phris, ach tha Pòlais làidir cuideachd. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha deich bun sgoil agus ceithir àrd sgoil ann an Dùn Phris.[5] A thuilleadh air sin, 's e a' phrìomh-bhaile dhen Comhairle Dhùn Phris is Ghall-Ghàidhealaibh a th' ann. Ann an 2001 bha 31,146 duine a' fuireach an seo.[6]
Freumhan an Ainm
A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à Caer/Dùn agus ainm na treubh Frisianach neo Preas ann an seann Chuimris neo Gàidhlig a th' ann an t-ainm.[7] 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[8] A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig Druim neo Dronn a th'ann ainm an àite seo.[9]A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan dà theòiridh seo, o chionn 's gu bheil dùn agus druim ann.
Eachdraidh
Tha sgrìobhainn bhon 18mh linne, ga chumail air ball an taigh-sheinnse Hole in the Wa' ann am meadhan a' bhaile, gur e Druim Phrìs an t-ainm a bha air a' bhaile o shean. Tha an t-ainm ga sgrìobhadh Drumfries, mar druim (facal cruinn-eòlaiche). A bharrachd air sin, tha Ospadal Rìoghail a' Cheàrna ga thogail dìreach air barr druim, ri taobh na h-aibhne Nid. Chaochail Raibeart Burns an seo ann an 1796. Chuir Prionnsa Teàrlach Stiùbhart seachad na h-oidhche ann an Dùn Phrìs air Disathairne 21 an Dùbhlachd 1745, air an t-slighe air ais a dh'Alba gu ruige na Gàidhealtachd.[10] Chuireadh càin dhe £2,000 agus 1,000 paidhir bhròg air a' bhaile, a chaidh a phàigheadh an ath latha. Bha e na Bhorgh Rìoghail le dleastanasan riaghlaidh eadar 1855 agus 1957, nuair a chuireadh às dhan t-siostam.[11]
Bailtean Co-cheangailte
Iomraidhean
- ↑ “Dumfries/Dùn Phris”. Ainmean-Àite na h-Alba. Air a thogail 3s dhen Chèitean 2017.
- ↑ Falling Rain
- ↑ River Nith Fishings
- ↑ Distance from - to
- ↑ A' Chomhairle
- ↑ Scotland's Census Result OnLine
- ↑ The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
- ↑ The Brittonic Language in the Old North
- ↑ Dumfries Museum
- ↑ NRS
Ceanglaichean a-mach
- Iomraidhean nam mapaichean airson comharradh-clèithe: NX 977 762
Achadh na h-Eaglaise • Ae • Amisfield • Applegarthtown • Auldgirth • Bankend • Bàrr na Dris • Beattock • Bentpath • Canonbaidh • Cathair • Cathair Ruairidh • Chapelknowe • Cille Chonaill • Cille Bhrìghde • Cill Osbairn • Cille Phàdraig nam Fleamach • An Clachan • Clarencefield • Collin • Comar na Drise • Cuingealach • Dalswinton • Daltan • Doire Chonaill • Dòrnach • Drochaid Charrainn • Drochaid a' Mhuilinn • Drochaid Mhic Iain • Dubhras na Doire • Dùn Choll • Dùn Phris • Dùn Sgoir • Eaglais Fheichin • Eastriggs • Eskdalemuir • Gleann Chapall • Greatna • Hightae • Hoddom • Inbhir Anainn • Kettleholm • Kirtlebridge • Langaim • Loch Mhabain • Logarbaidh • Am Magh Fada • Middlebie • Mouswald • Parkgate • Penpont • Powfoot • Ruadhail • Templand • Torthorwald • Tynron • Wamphray • Waterbeck