An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Dùn Phris"

O Uicipeid
Content deleted Content added
No edit summary
Loidhne 17: Loidhne 17:


‘S e [[baile]] meadhanach agus faisg air [[Cille Chuithbeirt]], air an àirde an iar-dheas [[Alba|na h-Alba]] a th' ann an '''Dùn Phrìs'''. Tha e suidhichte aig 17m os cionn ìre na [[Muir|mara]],<ref>[http://www.fallingrain.com/world/UK/U2/Dumfries.html Falling Rain]</ref> ann an cridhe [[Comhairle Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh|Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh]] ([[Siorrachd Dhùn Phrìs]] ro [[1975]]), eadar [[Dail Bheithe]] agus [[Inbhir Anainn]], ri taobh [[Abhainn Nid|na h-aibhne Nid]].<ref>[http://www.rivernithfishings.co.uk/ River Nith Fishings]</ref> Tha e 250km air falbh bho [[Obar Dheathain]], 97km bho [[Glaschu|Ghlaschu]], 15km bho [[Ruadhail]] agus 102km bho [[Dùn Èideann|Dhùn Èideann]], prìomh-bhaile na [[Dùthaich|dùthcha]].<ref>[http://www.distancefromto.net/ Distance from - to]</ref> 'S e [[Beurla]] a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Phrìs, ach tha [[Pòlais]] làidir cuideachd. Tha [[Eaconomaidh]] a' bhaile gu math crochte air [[àiteachas]], coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha deich bun sgoil agus ceithir àrd sgoil ann an Dùn Phrìs.<ref>[http://www.dumgal.gov.uk/index.aspx?articleid=1438 A' Chomhairle]</ref> A thuilleadh air sin, 's e a' phrìomh-bhaile dhen [[Comhairle Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh]] a th' ann. Ann an 2001 bha 31,146 duine a' fuireach an seo.<ref>[http://www.scrol.gov.uk/scrol/browser/profile.jsp?profile=Population&mainLevel=Locality&mainText=Dumfries&mainTextExplicitMatch=null&compLevel=CountryProfile&compText=&compTextExplicitMatch=null Scotland's Census Result OnLine]</ref>
‘S e [[baile]] meadhanach agus faisg air [[Cille Chuithbeirt]], air an àirde an iar-dheas [[Alba|na h-Alba]] a th' ann an '''Dùn Phrìs'''. Tha e suidhichte aig 17m os cionn ìre na [[Muir|mara]],<ref>[http://www.fallingrain.com/world/UK/U2/Dumfries.html Falling Rain]</ref> ann an cridhe [[Comhairle Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh|Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh]] ([[Siorrachd Dhùn Phrìs]] ro [[1975]]), eadar [[Dail Bheithe]] agus [[Inbhir Anainn]], ri taobh [[Abhainn Nid|na h-aibhne Nid]].<ref>[http://www.rivernithfishings.co.uk/ River Nith Fishings]</ref> Tha e 250km air falbh bho [[Obar Dheathain]], 97km bho [[Glaschu|Ghlaschu]], 15km bho [[Ruadhail]] agus 102km bho [[Dùn Èideann|Dhùn Èideann]], prìomh-bhaile na [[Dùthaich|dùthcha]].<ref>[http://www.distancefromto.net/ Distance from - to]</ref> 'S e [[Beurla]] a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Phrìs, ach tha [[Pòlais]] làidir cuideachd. Tha [[Eaconomaidh]] a' bhaile gu math crochte air [[àiteachas]], coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha deich bun sgoil agus ceithir àrd sgoil ann an Dùn Phrìs.<ref>[http://www.dumgal.gov.uk/index.aspx?articleid=1438 A' Chomhairle]</ref> A thuilleadh air sin, 's e a' phrìomh-bhaile dhen [[Comhairle Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh]] a th' ann. Ann an 2001 bha 31,146 duine a' fuireach an seo.<ref>[http://www.scrol.gov.uk/scrol/browser/profile.jsp?profile=Population&mainLevel=Locality&mainText=Dumfries&mainTextExplicitMatch=null&compLevel=CountryProfile&compText=&compTextExplicitMatch=null Scotland's Census Result OnLine]</ref>


==Freumhan an Ainm==
A rèir eòlaichean [[freumh-fhaclachd|fhreumh-fhaclachd]], tha e coltach gur ann à ''Caer/Dùn'' agus ainm na treubh Frisianach neo ''Preas'' ann an seann [[cuimris|chuimris]] neo [[Gàidhlig]] a th'ann an t-ainm.<ref>The New Statistical Account of Scotland, Volume 2, William Blackwood, [[Dùn Èideann]] [[1834]]</ref> 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an [[7mh Linn]] agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an [[14mh Linn]].<ref>[http://web.archive.org/web/20140831051704/http://www.dgnhas.org.uk/transonline/SerIII-Vol11.pdf Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147]</ref> A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig ''Druim'' neo ''Dronn'' a th'ann ainm an àite seo.<ref>[http://www.archive.org/stream/placenamesofscot00johnuoft/placenamesofscot00johnuoft_djvu.txt The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892]</ref>A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan dà theòiridh seo, o chionn 's gu bheil dùn agus druim ann.


==Eachdraidh==
==Eachdraidh==

Mùthadh on 10:57, 8 dhen Lùnastal 2015

Dùn Phrìs

Suidheachadh
Dùthaich Alba
Ceàrn Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh
Co-chomharran 55° 07' 00″ Tuath
03° 60′ 03″ Iar
Feartan fiosaigeach
Àireamh-shluaigh 31,600 (2001)
Àireamh fòn 01387
Duilleag oifigeil Comhairle na Sgìre

‘S e baile meadhanach agus faisg air Cille Chuithbeirt, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' ann an Dùn Phrìs. Tha e suidhichte aig 17m os cionn ìre na mara,[1] ann an cridhe Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Dhùn Phrìs ro 1975), eadar Dail Bheithe agus Inbhir Anainn, ri taobh na h-aibhne Nid.[2] Tha e 250km air falbh bho Obar Dheathain, 97km bho Ghlaschu, 15km bho Ruadhail agus 102km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[3] 'S e Beurla a th' ann a’ chiad chànan aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Dùn Phrìs, ach tha Pòlais làidir cuideachd. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas, coilltearachd agus gnìomhachas. A bharrachd air sin, tha an t-àite làn seirbheisean dhen a h-uile sheòrsa. Taobh fhoghlaim, tha deich bun sgoil agus ceithir àrd sgoil ann an Dùn Phrìs.[4] A thuilleadh air sin, 's e a' phrìomh-bhaile dhen Comhairle Dhùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh a th' ann. Ann an 2001 bha 31,146 duine a' fuireach an seo.[5]


Freumhan an Ainm

A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à Caer/Dùn agus ainm na treubh Frisianach neo Preas ann an seann chuimris neo Gàidhlig a th'ann an t-ainm.[6] 'S ann gu math pailt a tha ainmean-àite ann an Cuimris ann an ceann a deas na h-Alba. Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Dhùn Phrìs fhèin anns an 14mh Linn.[7] A dh'aindeoin sin, tha cuid eile dhen bheachd gur ann à Gàidhlig Druim neo Dronn a th'ann ainm an àite seo.[8]A bharrachd air sin, tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan dà theòiridh seo, o chionn 's gu bheil dùn agus druim ann.

Eachdraidh

Tha sgrìobhainn bhon 18mh linne, ga chumail air ball an taighe-sheinne Hole in the Wa' ann am meadhan a' bhaile, gur e Druim Phrìs an t-ainm a bha air a' bhaile o shean. Tha an t-ainm ga sgrìobhadh Drumfries, mar druim (facal cruinn-eòlaiche). A bharrachd air sin, tha Ospadal Rìoghail a' Cheàrna ga thogail dìreach air barr druim, ri taobh na h-aibhne Nid. Chaochail Raibeart Burns an seo ann an 1796. Chuir Prionnsa Teàrlach Stiùbhart seachad na h-oidhche ann an Dùn Phrìs air Disathairne 21 an Dùbhlachd 1745, air an t-slighe air ais a dh' Alba gu ruige na Gàidhealtachd.[9] Chuireadh càin dhe £2,000 agus 1,000 paidhir bhròg air a' bhaile, a chaidh a phàigheadh an ath latha.

Bailtean Co-cheangailte

Iomraidhean

  1. Falling Rain
  2. River Nith Fishings
  3. Distance from - to
  4. A' Chomhairle
  5. Scotland's Census Result OnLine
  6. The New Statistical Account of Scotland, Volume 2, William Blackwood, Dùn Èideann 1834
  7. Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
  8. The Placenmes of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
  9. Dumfries Museum

Ceanglaichean a-mach

  • Iomraidhean nam mapaichean airson comharradh-clèithe: NX 977 762