Mùthadh on 23:48, 22 dhen Fhaoilleach 2015

Wolfgang Amadeus Mozart

Ceòladair

Ceann-Là Bhreithe	27 am Faoilleach 1756
Àite Bhreithe	Salzburg (An Ostair)
Ceann-Là a Bhàis	5 an Dùbhlachd 1791
Àite a Bhàis	Wien (An Ostair)
Bean/Fear-Chèile	Maria Constanze Weber
Meadhan	Snìomhadair Ciùil
Stoidhle	Ceòl clasaigeach
Creideamh	Caitligeach
Làrach-lìn	http://www.mozarteum.at/

B' e Wolfgang Amadeus Mozart (27 am Faoilleach 1756 – 5 an Dùbhlachd 1791) cumadair-ciùil air feadh àm clasaigeach, às an Ostair. Sgrìobh e nas motha na 600 obraichean agus tha fèill mhòr air an obair aige fhathast. Bha e na phòsta agus bha dà mhac a mhairinn aige. Chaochail e nuair a bha e 35 bliadhna a dh'aois agus tha miotas air a bhàs an-diugh. Tha ceòl aig Mozart gu math ainmeil agus buadhmhor.

Beath-eachdraidh

Bliadhnaichean tràth

Rugadh Mozart aig Getreidegasse 9, Salzburg ann an dùthaich an Ostair an t-ainm a th' air na làithean seo. B' e Leopold agus Anna Maria Perti Mozart a phàrantan. Bha piuthar as aosda aige, Maria Anna (1751-1829), Nannerl a far-ainm aice. Bha baisteadh aig Mozart ann an Cathair-eaglais Naomh Rupert an là as dèidh a bhreith. Bha Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart an t-ainm làn a bh' air.

Bha a h-athair à Ausberg. B' e Kappellmeister (maighstir-ciùil) ann an orcastra-cuirt a bh' ann airson an Àrd-easbaig Salzburg. B' e cumadair-ciùil beag agus tidsear a bh' ann cuideachd.

Thòisich a phiuthar am piàno a dh'ionnsachadh nuair a bha i 7 agus bha Mozart 3 bliadhna a dh'aois. Choimhead Mozart air na leasanan. Thuirt a phiuthar:

Gu tric, chuir e seachad mòran àm aig an clabhier, a' cluich treasan [...] agus bha tlachd air aig am fuaim [...] Anns a' bhliadhna ceathramh a dh'aois aige thòisich a h-athair, mar geama, a theagaisg beagan minuet agus pìosan eile aig an clabhier [...] 's urrainn dha cluich gun mhearachd agus le mhaothalachd mòr, agus a' cumail àm gu buin. [...] Aig 5 bliadhna a dh'aois bha e a' sgrìobhadh pìosan beaga mu thràth agus sgrìobh a h-athair iad sìos.

Tha na pìosan sin ann an Nannerl Notenbuch (leabhar-nòta aig Nannerl).

Nuair a bha eòlach aig a h-athair air comas a mhic, chuir e fhèin crìoch air sgrìobhadh ceòl. Bha Leopold an aon thidsear aig Mozart. Theagaisg e ceòl, cànain, agus cuspairean sgoilearach eile ris a chlann.

Na h-Oparan

Die Schuldigkeit des ersten Gebots (Dleastanas na ciad àithne)
Apollo et Hyacinthus
Bastien und Bastienne
La finta semplice
Mitridate, re di Ponto
Ascanio in Alba
Il sogno di Scipione
Lucio Silla
La finta giardiniera (dà atharrachadh)
Il re pastore
Zaide
Idomeneo (dà atharrachadh)
Die Entführung aus dem Serail
L'oca del Cairo
Lo sposo deluso
Der Schauspieldirektor (Stiùiriche an taigh-cluich)
Le nozze di Figaro
Don Giovanni (dà atharrachadh)
Così fan tutte
Die Zauberflöte (An duiseal-dhraoidheachd)
La clemenza di Tito

@@ Loidhne 1: / Loidhne 1: @@
+<div style="float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 2em; width: 25em; text-align: right; font-size: 0.86em; font-family: lucida grande, sans-serif; line-height: normal;"><!-- start of floated right section -->
+<div style="border: 1px solid #cc77d9; background: #f0f6fa; text-align: left; padding: 0.5em 1em; text-align: center;"><!-- start of slate grey box -->
+<h1 style="font: Calisto MT; font-size: 140%; font-weight: bold; text-align: center; border: none; margin: 0; padding: 0; color: #377d99;"> Wolfgang Amadeus Mozart</h1>
+<h1 style="font: Calisto MT; font-size: 110%; font-weight: bold; text-align: center; border: none; margin: 0; padding: 0; color: #677d77;"> Ceòladair
+</h1>
+<p style="margin: 1em 0;">
+	[[Faidhle:Mozart Lange.png|240px]]
+</p>
+<table style="background: transparent; text-align: left; table-layout: auto; border-collapse: collapse; padding: 0; font-size: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0">
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ceann-Là Bhreithe</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[27 am Faoilleach]] [[1756]]</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite Bhreithe</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Salzburg]] ([[An Ostair]])</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Ceann-Là a Bhàis</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[5 an Dùbhlachd]] [[1791]]</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite a Bhàis</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Vienna|Wien]] ([[An Ostair]])</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Bean/Fear-Chèile</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Maria Constanze Weber</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Meadhan</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Snìomhadair Ciùil</td>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Stoidhle</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Ceòl clasaigeach</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Creideamh</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Caitligeach</td>
+</tr>
+<tr>
+	<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Làrach-lìn</th>
+	<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">http://www.mozarteum.at/</td>
+</tr>
+</table>
+</div><!-- end of slate grey box -->
+</div><!-- end of floated right section; article starts here -->
 [[Faidhle:Martini bologna mozart 1777.jpg|thumb|right|Mozart]]