An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Iain Mac a' Ghobhainn"
Sgeul-beatha |
|||
Loidhne 12: | Loidhne 12: | ||
===Bàrdachd Ghàidhlig=== |
===Bàrdachd Ghàidhlig=== |
||
* ''[[Bìobuill is Sanasan Reice]]. ''Glaschu: Gairm, |
* ''[[Bìobuill is Sanasan Reice]]. ''Glaschu: Gairm, 1965. |
||
* ''[[Eadar Fealla-dha is Glaschu|Eadar Fealla-dhà is Glaschu]].'' Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, |
* ''[[Eadar Fealla-dha is Glaschu|Eadar Fealla-dhà is Glaschu]].'' Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1974. |
||
* ''Na h-Eilthirich''. Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1983. |
* ''Na h-Eilthirich''. Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1983. |
||
* ''An t-Eilean agus an Cànan.'''' ''Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, |
* ''An t-Eilean agus an Cànan.'''' ''Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1987. |
||
=== Rosg Gàidhlig === |
=== Rosg Gàidhlig === |
||
Loidhne 39: | Loidhne 39: | ||
=== Bàrdachd sa Bheurla === |
=== Bàrdachd sa Bheurla === |
||
* |
* ''The Long River'' [[1955]] |
||
* |
* ''Deer on the High Hills'' [[1962]] |
||
* |
* ''The Law and the Grace'' [[1965]] |
||
* |
* ''Love Poems and Elegies'' [[1972]] |
||
* |
* ''The Exiles'' [[1984]] |
||
* |
* ''The Village and Other Poems. ''Manchester: Carcanet Press, 1989. |
||
===Nobhailean sa Bheurla=== |
===Nobhailean sa Bheurla=== |
||
* [[Consider the Lilies|''Consider the Lilies'']] [[1968]] |
* [[Consider the Lilies|''Consider the Lilies'']] [[1968]] |
Mùthadh on 15:15, 16 dhen Ghearran 2014
'S e tidsear agus sgrìobhadair a bha ann an Iain Mac a' Ghobhainn (1 am Faoilleach 1928 – 15 an Dàmhair 1998), a bha cuideachd a' cleachdadh an t-ainm Beurla Iain Crichton Smith. Sgrìobh e bàrdachd, nobhailean, sgeulachdan ghoirid is dealbhan-chluich sa Ghàidhlig agus sa Bheurla.
Sgeul-beatha
Rugadh e ann an Glaschu ann an 1928, ach bha a phàrantan à Leòdhas agus ghluais an teaghlach dhan Leòdhas nuair a bha e fhathast òg, ann an 1930. Thogadh e ann am Pabail, aon baile far a thogadh Ruaraidh MacThòmais agus Anna Frater. B' e Gàidhlig an prìomh cànan aige. Bhàsaich athair leis a' chaitheamh. Chaidh e dhan Sgoil Phabail, Sgoil MhicNeacail ann an Steòrnabhagh is rinn e ceum anns an Oilthigh Obar Dheathain ann am Beurla. Cheumnaich e ann an 1949. Rinn e seirbheis nàiseanta agus às dèidh na seirbheis, bha e ag obair mar thidsear ann an Bruaich Chluaidh agus, airson bliadhnaichean, anns an Oban. Dh'fhàg e Àrd-Sgoil an Òbain ann an 1977, oir bha e ag iarraidh a bhith a' sgrìobhadh làn-thìde. Nuair a phòs e Donalda Gillies Logan, ghluais iad dhan Taigh an Uillt. Ann an 1980, fhuair e OBE. Gu mì-fhortanach, thàinig aillse air agus chaochail Iain Mac a' Ghobhainn ann an 1998, nuair a bha e 70 bliadhna a dh'aois.
Cuspairean
Bha ùidh aig Mac a' Ghobhainn ann an Fuadach nan Gàidheal: tha an nobhail Beurla aige, Consider the Lillies, an dealbh-cluich Gàidhlig, A' Chùirt, is an dàn Gàidhlig a' làimhseachadh an cuspair seo.
Leabhar-chlàr
Bàrdachd Ghàidhlig
- Bìobuill is Sanasan Reice. Glaschu: Gairm, 1965.
- Eadar Fealla-dhà is Glaschu. Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1974.
- Na h-Eilthirich. Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1983.
- An t-Eilean agus an Cànan.' Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1987.
Rosg Gàidhlig
- 'An Coigreach', Gairm 25 (1958): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (133-138).
- Bùrn is Aran. 1960. 'An Duine Dubh', 'Burn': cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (deas. le Dòmhnall Iain MacIomhair, Glaschu: Gairm, 1985, 102-103, 167-171).
- An Dubh is an Gorm. Obair-Dheadhain: Oilthigh Obair-Dheadhain, 1963. 'An Comhradh', 'Aig a' Chloich-Chuimhne', 'An Taghadh': cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (113-115, 127-129,150-154)
- 'Ioseph', Gairm 43 (1963): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (11-13).
- Iain am Measg Nan Reultan. 1970.
- Maighstirean is Ministearan. 1970.
- An t-Adhar Ameireaganach. 1973.
- Rabhdan is Rudan. 1973.
- An t-Aonaran. Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1976.
- 'Mairead', Gairm 120 (1982): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (41-43).
- Bùrn is Aran. 1987.
- A' Bheinn Oir. 1989.
- Na Speuclairean Dubha. 1989.
- Turas tro Shaoghal Falamh. 1991.
- Na Guthan. 1991.
- An Dannsa mu Dheireadh. 1992.
Dealbhan-chluich sa Ghàidhlig
- A' Chùirt.
Bàrdachd sa Bheurla
- The Long River 1955
- Deer on the High Hills 1962
- The Law and the Grace 1965
- Love Poems and Elegies 1972
- The Exiles 1984
- The Village and Other Poems. Manchester: Carcanet Press, 1989.
Nobhailean sa Bheurla
- Consider the Lilies 1968
- The Last Summer 1969
- The Permanent Island 1975
- An End to Autumn 1978
- In the Middle of the Wood 1987
- Thistles and Roses 1961
- At Helensburgh 1968
- From Bourgeois Land 1969
- Survival Without Error 1970
- My Last Duchess 1971
- Goodbye Mr Dixon 1974
- Hami Autumn 1974
- The Notebooks of Robinson Crusoe 1975
- River, River 1978
- On the Island 1979
- Murdo 1981
- A Field Full of Folk 1982
- The Search 1982
- Mr Trill in Hades 1984
- The Tenement 1985
- A Life 1986
- The Dream 1989
- An Honourable Death 1992
Sguleachdan Goirid sa Bheurla
- The Black and the Red. 1970.
- The Hermit and Other Stories. 1977.
- "Greater Love" ann an The Grafton Book of Scottish Short Stories. Deas. le James Campbell. London: Grafton Books, 1984. Pp. 227-235.
Bàrdachd Cruinnichte
- Selected Poems. 1970.
- Selected Poems. 1955-1982, 1982.
- Selected Poems. 1985.
- Selected Poems. 1990.
- Collected Poems. 1992.
Aistean
- The Golden Lyric: an Essay on the Poetry of Hugh MacDiarmid. 1967
- Towards the Human: Selected Essays. Edinburgh: MacDonald,1986.
Eadar-theangachadh
- Eimhir. Translated by Iain Crichton Smith, with an introduction by Professor Donald Meek. Steòrnabhagh: Acair Earranta, 1999.
- Modern Gaelic Verse. 1966.
- 'Moladh Beinn Dòbhrainn' le Donnchadh Bàn Mac an t-Saoir. 1969.
Mar neach-deasachaidh
- Moments in Glasshouses. 1987
- còmhla ri C. King: Twelve More Modern Scottish Poets. 1986
Àistean sgoilearachd mu a dhèidhinn
- Frederic Lindsay (1977). "Disputed Angels. The Poetry of Iain Crichton Smith." Akros 12:3 December, 15-26.
- John Blackburn. The Poetry of Iain Crichton Smith. Glasgow: Association for Scottish Literary Studies, 1993.
- Colin Nicholson (deas.). Iain Crichton Smith: Critical Essays. 1992.
- Carol Gow (deas.). Mirror and marble: the Poetry of Iain Crichton Smith. 1992.