An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Siostam Eadar-nàiseanta nan Aonadan"

O Uicipeid
Content deleted Content added
b r2.7.2+) (Robot: Adding ky:СИ өлчөө системи
b Bot: Migrating 107 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q12457 (translate me)
Loidhne 75: Loidhne 75:
{{Link FA|ro}}
{{Link FA|ro}}
{{Link FA|vi}}
{{Link FA|vi}}

[[af:SI-stelsel]]
[[als:SI-Einheitensystem]]
[[an:Sistema Internacional d'Unidatz]]
[[ar:نظام الوحدات الدولي]]
[[ast:Sistema Internacional d'Unidaes]]
[[az:Sİ]]
[[bat-smg:SI]]
[[be:СІ, міжнародная сістэма адзінак вымярэння]]
[[be-x-old:Міжнародная сыстэма СІ]]
[[bg:Международна система единици]]
[[bn:আন্তর্জাতিক একক পদ্ধতি]]
[[br:Reizhiad etrebroadel unanennoù ar fizik]]
[[bs:SI sistem]]
[[ca:Sistema Internacional d'Unitats]]
[[cs:Soustava SI]]
[[cu:Мєждоународьнъ мѣръ сѷстима]]
[[cy:System Ryngwladol o Unedau]]
[[da:Système International d'Unités]]
[[de:Internationales Einheitensystem]]
[[el:Διεθνές σύστημα μονάδων]]
[[en:International System of Units]]
[[eo:Internacia sistemo de unuoj]]
[[es:Sistema Internacional de Unidades]]
[[et:SI-süsteem]]
[[eu:Nazioarteko Unitate Sistema]]
[[fa:دستگاه بین‌المللی یکاها]]
[[fi:Kansainvälinen yksikköjärjestelmä]]
[[fr:Système international d'unités]]
[[frr:SI-süsteem]]
[[fur:Sisteme internazionâl di unitâts]]
[[fy:Ynternasjonaal Systeem fan Ienheden]]
[[ga:Córas Idirnáisiúnta na nAonad]]
[[gan:國際單位系統]]
[[gl:Sistema Internacional de Unidades]]
[[he:מערכת היחידות הבינלאומית]]
[[hi:अन्तर्राष्ट्रीय इकाई प्रणाली]]
[[hif:SI]]
[[hr:Međunarodni sustav mjernih jedinica]]
[[hu:SI mértékegységrendszer]]
[[ia:Systema International de Unitates]]
[[id:Sistem Satuan Internasional]]
[[io:Unaj-internaciona sistemo]]
[[is:Alþjóðlega einingakerfið]]
[[it:Sistema internazionale di unità di misura]]
[[ja:国際単位系]]
[[jbo:treci'e]]
[[jv:Sistem Pétungan Internasional]]
[[ka:ერთეულთა საერთაშოირისო სისტემა]]
[[kk:Өлшем бірліктерінің халықаралық жүйесі]]
[[ko:국제단위계]]
[[krc:ЁС]]
[[ksh:SI-Basiseinheite]]
[[ku:Sîstema Navneteweyî ya Yekeyan]]
[[ky:СИ өлчөө системи]]
[[la:Systema Internationale]]
[[lb:Internationalt Eenheetesystem]]
[[lt:SI (sistema)]]
[[lv:Starptautiskā mērvienību sistēma]]
[[mk:Меѓународен систем на мерни единици]]
[[ml:അന്താരാഷ്ട്ര ഏകകവ്യവസ്ഥ]]
[[mn:Олон улсын нэгжийн систем]]
[[mr:आंतरराष्ट्रीय गणना पद्धती]]
[[ms:Sistem Unit Antarabangsa]]
[[my:အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ယူနစ် စနစ်]]
[[nds:Internatschonal Eenheitensystem]]
[[nl:SI-stelsel]]
[[nn:SI-systemet]]
[[no:SI-systemet]]
[[nso:SI]]
[[oc:Sistèma Internacionau d'Unitats]]
[[pa:ਅੰਤਰਦੇਸ਼ੀ ਇਕਾਈ ਢਾਂਚਾ]]
[[pl:Układ SI]]
[[pnb:ناپاں دا انٹرنیشنل پربندھ]]
[[pt:Sistema Internacional de Unidades]]
[[qu:SI tupuy]]
[[ro:Sistemul internațional de unități]]
[[roa-tara:Sisteme 'Ndernazionale de aunità de mesure]]
[[ru:Международная система единиц]]
[[sco:SI]]
[[sh:SI]]
[[simple:International System of Units]]
[[sk:SI]]
[[sl:Mednarodni sistem enot]]
[[so:Horgale (Fiisikis)]]
[[sq:Sistemi SI]]
[[sr:Међународни систем јединица]]
[[su:Sistem Hijian Internasional]]
[[sv:Internationella måttenhetssystemet]]
[[sw:Vipimo sanifu vya kimataifa]]
[[ta:அனைத்துலக முறை அலகுகள்]]
[[th:ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ]]
[[tl:Pandaigdigang Sistema ng mga Yunit]]
[[tr:Uluslararası Birimler Sistemi]]
[[tt:СИ]]
[[uk:Міжнародна система одиниць (СІ)]]
[[ur:بین الاقوامی نظام اکائیات]]
[[uz:Xalqaro birliklar tizimi]]
[[vec:Sistema Internasional]]
[[vi:SI]]
[[vls:SI-systèm]]
[[war:Kanasodnon Sistema han mga Yunit]]
[[yi:אינטערנאציאנאלע סיסטעם פון איינסן]]
[[yo:Ìwọ̀n Ẹyọ Akáríayé SI]]
[[zh:国际单位制]]
[[zh-classical:萬國公制]]
[[zh-min-nan:Kok-chè Tan-ūi Hē-thóng]]
[[zh-yue:國際單位制]]

Mùthadh on 00:26, 9 dhen Mhàrt 2013

Anns a’ bhliadhna 1960, dh’aontaich an 11mh Comhairle Ginearalta air Cuideaman agus Tomhaisean ris an ainm Système International d'Unités, 'sa Ghàidhlig: Siostam Eadar-nàiseanta nan Aonadan, agus ris a’ ghearr-sgrÌobhadh eadar-nàiseanta SI , airson an siostam de aonadan-thomhais practigeachd a chaidh air mhòladh leis a’ chomhairle.

Tha an SI steidhichte air seachd bun-aonad. Air barrachd na bun aonadan, dh’aontaich an 11mh Comhairle Ginearalta, riaghailtean airson ro-ainmean, airson aonadan-leasaichte, agus airson gniomhan eile.

Is àlach de aonadan sàr-sònraichte, a tha anns an seachd bun-aonad. Gabhar, le abhaisteas, gu bheil gach bun-aonad a’ tomhais bun-feart a tha neo-eisimileach ri cach air taobh seoladh. Is iad na bun-aonadan : Am Metre (m), and Cilogram (kg), an Diog (d), An Ampere (A), An Ceilbhin (K) Am Mól (mol) agus an Càindeile (Cd).

Tha na aonadan-leasaichte cruthaichte as bun-aonadan co-cheangailte. Tha cruth de gach aonad-leasaichte a reir an cairdeas ailseabrachd eadar a bhun-fheartan.

Tha ainmean (agus comharraidhean) sònraichte ri na h-aonadan-freumhaichte bu cudthromach. Far a bheil ainm sònraichte do aonad-freumhaichte, faodar don ainm is comharra a bhi cleachda an tuairsgeulan agus mar phàirt de aonadan ro-leasaichte.

Chan eil an SI na shiostam reoithte, ach theid a leasachadh gu leantainneach mu choinneamh sàr-fheuman tomhais de shaidheans agus teicneòlas.

Na Bun Aonadan

Meatair m

Is an t-aonad de Fàd a tha anns an meatair.

Is meatair an astar a shuibhalas gàth sholais, ann an falamhantas, re dail tím de 1/299 792 458 de diog.

Cilogram Kg

Is an t-aonad de Màs a tha anns an Cilogram.

Tha màs a’ Chilograim co-ionnan ri màs den ro-shamhuil eadar-naiseanta.

Diog s

Is an t-aonad de Tím a tha anns an diog.

Is diog an dail tím ré 9 192 631 770 dail den reideachd saoraichte le adamh de Caesium 133, agus an adhamh an iompachadh eadar dà inbhe haidhper-mìn de a bhun-stàid.

Ampere A

Is an t-aonad de Srùth-Dhealanachd a tha ann an Ampere.

Is e a tha anns an Ampere an sruth-dhealain cunbhalach a bhiodh, nan ro e na srùthadh tro dà teud direach, de tar-raoin neo-mheudachd, , de fàd eicriochte, co-shinte le astar de 1 metre eadarra agus suidhichte ann an falmhantas, ag aobharachadh forsa eadar an dà theud co-ionnan ri 2 x 10-7 Newton air gach metre nan fhàid.

Ceilbhin K

Is an t-aonad teasad teirmidinimiciúil a tha anns an Ceilbhin.

Is e a tha anns an Cheilbhin ceum de teasad teirmidinimiciúil co-ionnan ri 1 / 273.16 de an teasad teirmidinimiciúil aig am pung tri-staideachd de uisge.

Mól mol

Is aonad uimhir a tha ann am Mól

1. Is uimhir de stugh a tha ann an mól, le aireamh de bun-mirean co-ionnan ris an aireamh de àdamhan a tha ann 0.012 cilogram de Carbon 12.

2. Nuair a theid cleachdadh air an mól, b’fheudar do na bun-mirean a bhi sonraichte, faodar bun-mhirean na cuise a bhi àdamhan, moileiciuilean, ionan, éileactronan, neo buidhnean-mirean sonraichte le na mírean sin.

Càindeile Cd

Is an t-aonad de soillearad a tha ann an Càindeile

Is e a tha anns a’ Chaindeile, an dlùths-sholais, ann an rian ainmichichte, bho mathair-sholais a sgaoileas reideachd mhonocrómatachd aig minigead de 540 x 10 12 Hertz, agus le dluths-reideachd anns an rian sin de 1/683 Bhatt air an stereidean.

Aonadan Leasaichte

Tha ficheadan de aonadan-leasaichte anns an t-Système International. Tha cuid dhaibh ri lorg anns an earann seo.

Joule (J) : Is aonad-luith a tha anns an Joule.

Bhatt (W): Is aonad Cumhachd a tha anns an Bhatt.

Ceanglaichean a-mach

Teamplaid:Link FA Teamplaid:Link FA Teamplaid:Link FA