An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Cogadh a' Chaidreachais Thrìpilte"
Content deleted Content added
b The file Image:Flag_of_the_Second_Empire_of_Brazil.svg has been replaced by Image:Flag_of_Empire_of_Brazil_(1847-1889).svg by administrator commons:User:Billinghurst: ''File renamed: more appropriat... |
b r2.7.2) (Robot: Adding hy:Պարագվայի պատերազմ; cosmetic changes |
||
| Loidhne 29: | Loidhne 29: | ||
}} |
}} |
||
‘S e an cogadh na bu mhotha agus na b’ fhuiltiche fad an [[19mh Linn]] ann an [[Aimearaga-a-Deas]], eadar [[Paraguaidh]] air an darna thaobh agus [[An Argantain]], [[Braisil]] agus [[Uruguaidh]] air an taobh eile, a bh’ ann '''Cogadh a’ Chaidreachais Thrìpilte''' (ainm anns an Argantain agus Uruguaidh), Cogadh Pharaguaidh (ainm ann am Braisil) neo An Cogadh Mòr (ainm ann am Paraguaidh). Tha na daoine ann am Paraguaidh agus eachdraichean na làimhe chlì anns an Argantain dhen bheachd gur e [[An Rìoghachd Aonaichte]],<ref>Miguel Angel Centeno, Blood and Debt: War and the Nation-State in Latin America, University Park, PA: Pennsylvania State University Press, 1957</ref> a thug iasdan dhan chaidreachas a bha ri cùlaibh a’ chogadh,<ref>Eduardo Galeano, Las Venas Abiertas de América Latina, ISBN |
‘S e an cogadh na bu mhotha agus na b’ fhuiltiche fad an [[19mh Linn]] ann an [[Aimearaga-a-Deas]], eadar [[Paraguaidh]] air an darna thaobh agus [[An Argantain]], [[Braisil]] agus [[Uruguaidh]] air an taobh eile, a bh’ ann '''Cogadh a’ Chaidreachais Thrìpilte''' (ainm anns an Argantain agus Uruguaidh), Cogadh Pharaguaidh (ainm ann am Braisil) neo An Cogadh Mòr (ainm ann am Paraguaidh). Tha na daoine ann am Paraguaidh agus eachdraichean na làimhe chlì anns an Argantain dhen bheachd gur e [[An Rìoghachd Aonaichte]],<ref>Miguel Angel Centeno, Blood and Debt: War and the Nation-State in Latin America, University Park, PA: Pennsylvania State University Press, 1957</ref> a thug iasdan dhan chaidreachas a bha ri cùlaibh a’ chogadh,<ref>Eduardo Galeano, Las Venas Abiertas de América Latina, ISBN 950-895-094-3</ref> is [[Lunnainn]] ag iarraidh milleadh a dhèanamh dha na gnìomhasan ann am Paraguaidh, ach thathar ag ràdh ann am Braisil, Uruguaidh agus An Argantain, gu h-oifigeil, gur e ionnsaighean Pharaguaidh fhèin a bha na bu choireach.<ref>[http://www.mflor.mx/materias/temas/triplealianza/Triple%20Alianza.htm Mflor]</ref> |
||
Thòisich an cogadh ann an [[1864]] nuair a thug Paraguaidh ionnsaigh air Braisil,<ref>[http://www.edhistorica.com/pdfs/El_frente_de_Mato_Grosso.pdf Ed Histórica]</ref> is iad a’ dìon Uruguaidh, a bha a’ fulang a' Cogaidh Shìobhalta aig an àm. Thug na trì dùthchannan eile ionnsaigh air Paraguaidh cuideachd, is mhair an cogadh 6 [[bliadhna]]. Cha b’ urrainn do Pharaguaidh ruaig a chur air na feachdan sin is chaill iad an cogadh ann an dòigh doirbh, marbhtach: chum An Argantain agus Braisil 169.174 km² dhe fhearainn, is thuit àireamh-sluaigh Pharaguaidh bho 1,525,000 ron chogadh gu 221,000, is dìreach 28,000 fìreanaich nam measg. A bharrachd air sin, b’ fheudar do Pharaguaidh iasadan dhe £3,220,000 a phàigheadh dhan na [[Banca|bancaichean]] ann an [[Sasainn]]. Bha na h-iasadan aig dùthchannan a’ chaidreachais uabhasach àrd cuideachd is bha an sgìre ann an droch staing an [[eaconomaidh]] fad bliadhnaichean an dèidh a’ chogaidh.<ref>[http://www.mflor.mx/materias/temas/triplealianza/Triple%20Alianza.htm Mflor]</ref> |
Thòisich an cogadh ann an [[1864]] nuair a thug Paraguaidh ionnsaigh air Braisil,<ref>[http://www.edhistorica.com/pdfs/El_frente_de_Mato_Grosso.pdf Ed Histórica]</ref> is iad a’ dìon Uruguaidh, a bha a’ fulang a' Cogaidh Shìobhalta aig an àm. Thug na trì dùthchannan eile ionnsaigh air Paraguaidh cuideachd, is mhair an cogadh 6 [[bliadhna]]. Cha b’ urrainn do Pharaguaidh ruaig a chur air na feachdan sin is chaill iad an cogadh ann an dòigh doirbh, marbhtach: chum An Argantain agus Braisil 169.174 km² dhe fhearainn, is thuit àireamh-sluaigh Pharaguaidh bho 1,525,000 ron chogadh gu 221,000, is dìreach 28,000 fìreanaich nam measg. A bharrachd air sin, b’ fheudar do Pharaguaidh iasadan dhe £3,220,000 a phàigheadh dhan na [[Banca|bancaichean]] ann an [[Sasainn]]. Bha na h-iasadan aig dùthchannan a’ chaidreachais uabhasach àrd cuideachd is bha an sgìre ann an droch staing an [[eaconomaidh]] fad bliadhnaichean an dèidh a’ chogaidh.<ref>[http://www.mflor.mx/materias/temas/triplealianza/Triple%20Alianza.htm Mflor]</ref> |
||
| Loidhne 37: | Loidhne 37: | ||
==Ceanglaichean A-Mach== |
==Ceanglaichean A-Mach== |
||
*[http://www.monografias.com/trabajos33/triple-alianza/triple-alianza.shtml Monografías] |
* [http://www.monografias.com/trabajos33/triple-alianza/triple-alianza.shtml Monografías] |
||
*Los conjurados del Quilombo del Gran Chaco, [[Augusto Roa Bastos]] is càch, 2001, ISBN |
* Los conjurados del Quilombo del Gran Chaco, [[Augusto Roa Bastos]] is càch, 2001, ISBN 978-950-511-682-9 |
||
*[http://guerrapy.blogspot.com/2007/11/respaldo-del-congreso-y-pueblo.html Guerrapy] |
* [http://guerrapy.blogspot.com/2007/11/respaldo-del-congreso-y-pueblo.html Guerrapy] |
||
[[Category:Aimearaga-a-Deas]] |
[[Category:Aimearaga-a-Deas]] |
||
| Loidhne 61: | Loidhne 61: | ||
[[he:מלחמת הברית המשולשת]] |
[[he:מלחמת הברית המשולשת]] |
||
[[hr:Paragvajski rat]] |
[[hr:Paragvajski rat]] |
||
[[hy:Պարագվայի պատերազմ]] |
|||
[[it:Guerra della triplice alleanza]] |
[[it:Guerra della triplice alleanza]] |
||
[[ja:三国同盟戦争]] |
[[ja:三国同盟戦争]] |
||
.svg){kind=link}
Mùthadh on 19:20, 17 dhen Ghiblean 2012
| Cogadh a’ Chaidreachais Thrìpilte | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Iomairtean a’ chogaidh is fearainn chaillte | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Luchd-cogaidh | |||||||||||||
 An Argantain .svg){kind=small} Braisil  Uruguaidh
|
 Paraguaidh
| ||||||||||||
| Cinn-fheachda | |||||||||||||
| Diuc Caxias, Iarla Eu, Bartolomé Mitre, Venancio Flores | Francisco Solano López | ||||||||||||
| Neart | |||||||||||||
| 164,173 30,000 5,583
|
150,000 | ||||||||||||
| na chaidh a leòn 's na chaidh a chall | |||||||||||||
| 50,000 – 200,00 10,000 - 50,000 5,000 – 10,000
|
300,000 – 350,000 | ||||||||||||
‘S e an cogadh na bu mhotha agus na b’ fhuiltiche fad an 19mh Linn ann an Aimearaga-a-Deas, eadar Paraguaidh air an darna thaobh agus An Argantain, Braisil agus Uruguaidh air an taobh eile, a bh’ ann Cogadh a’ Chaidreachais Thrìpilte (ainm anns an Argantain agus Uruguaidh), Cogadh Pharaguaidh (ainm ann am Braisil) neo An Cogadh Mòr (ainm ann am Paraguaidh). Tha na daoine ann am Paraguaidh agus eachdraichean na làimhe chlì anns an Argantain dhen bheachd gur e An Rìoghachd Aonaichte,[1] a thug iasdan dhan chaidreachas a bha ri cùlaibh a’ chogadh,[2] is Lunnainn ag iarraidh milleadh a dhèanamh dha na gnìomhasan ann am Paraguaidh, ach thathar ag ràdh ann am Braisil, Uruguaidh agus An Argantain, gu h-oifigeil, gur e ionnsaighean Pharaguaidh fhèin a bha na bu choireach.[3]
Thòisich an cogadh ann an 1864 nuair a thug Paraguaidh ionnsaigh air Braisil,[4] is iad a’ dìon Uruguaidh, a bha a’ fulang a' Cogaidh Shìobhalta aig an àm. Thug na trì dùthchannan eile ionnsaigh air Paraguaidh cuideachd, is mhair an cogadh 6 bliadhna. Cha b’ urrainn do Pharaguaidh ruaig a chur air na feachdan sin is chaill iad an cogadh ann an dòigh doirbh, marbhtach: chum An Argantain agus Braisil 169.174 km² dhe fhearainn, is thuit àireamh-sluaigh Pharaguaidh bho 1,525,000 ron chogadh gu 221,000, is dìreach 28,000 fìreanaich nam measg. A bharrachd air sin, b’ fheudar do Pharaguaidh iasadan dhe £3,220,000 a phàigheadh dhan na bancaichean ann an Sasainn. Bha na h-iasadan aig dùthchannan a’ chaidreachais uabhasach àrd cuideachd is bha an sgìre ann an droch staing an eaconomaidh fad bliadhnaichean an dèidh a’ chogaidh.[5]
Iomraidhean
- ↑ Miguel Angel Centeno, Blood and Debt: War and the Nation-State in Latin America, University Park, PA: Pennsylvania State University Press, 1957
- ↑ Eduardo Galeano, Las Venas Abiertas de América Latina, ISBN 950-895-094-3
- ↑ Mflor
- ↑ Ed Histórica
- ↑ Mflor
Ceanglaichean A-Mach
- Monografías
- Los conjurados del Quilombo del Gran Chaco, Augusto Roa Bastos is càch, 2001, ISBN 978-950-511-682-9
- Guerrapy