An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Seumas I, Rìgh na h-Alba"

O Uicipeid
Content deleted Content added
bNo edit summary
bNo edit summary
Loidhne 32: Loidhne 32:
Cho luath agus a thill e dh'Alba, thug e os làimh dòighean-riaghlaidh ùra, a bhiodh a' daingneachadh cumhachd an rìgh agus a chuid mhinistearan. Bha e mar amas aige a dhùthaich air fad a chumail fo riaghladh laghan, agus dh'ath-nuadhaich e [[Pàrlamaid na h-Alba]] a rèir eisempleir Pàrlamaid Shasainn. Ged-tà cha robh leisg air làmhachas-làidir a chur gu feum, agus dh'fhàs cuid dhe na h-uaislean diombach dheth nuair a dh'fhiosraich iad crìonadh an cuid cumhachd. <br><br>
Cho luath agus a thill e dh'Alba, thug e os làimh dòighean-riaghlaidh ùra, a bhiodh a' daingneachadh cumhachd an rìgh agus a chuid mhinistearan. Bha e mar amas aige a dhùthaich air fad a chumail fo riaghladh laghan, agus dh'ath-nuadhaich e [[Pàrlamaid na h-Alba]] a rèir eisempleir Pàrlamaid Shasainn. Ged-tà cha robh leisg air làmhachas-làidir a chur gu feum, agus dh'fhàs cuid dhe na h-uaislean diombach dheth nuair a dh'fhiosraich iad crìonadh an cuid cumhachd. <br><br>


Chaidh a mhurt le feadhainn dhe na [[Greumaich]] ann am manachainn [[Peairt|Pheairt]] air an 21mh latha dhen a' Ghearran, [[1437]], ged a shabaid e gu treun ri a chuid nàimhdean.
Chaidh a mhurt le feadhainn dhe na [[Greumaich]] ann am manachainn [[Peairt|Pheairt]] air an 21mh latha dhen a' Ghearran, [[1437]], ged a shabaid e gu treun ri a chuid nàimhdean.<br><br>

Uair eile, mar a bha bitheanta ri linn nan [[Rìghrean na h-Alba#Na Stiùbhartaich|Stiùbhartaich]], dh'fhàgadh Alba fo stiùir oighre òg, [[Seumas II Alba|Seumas II]], nach robh ach na naoidhean fhathast.

Mùthadh on 23:35, 24 dhen t-Samhain 2009

Seumas I, Rìgh Alba
Seumas I, air a pheantadh
san 16mh linn
Rìoghaich e: 4 an Giblean 1406
21 an Gearran 1437
A' leantainn: Raibeart III
Sliochd Mairead, Iseabal, Eleanor, Màiri, Seonag;
Alasdair, Diùc Rothesay (a chaochail òg);
Seumas
Oighre Seumas II
Cèile-pòsda Joan Beaufort
Taigh Rìoghail Na Stiùbhartaich
Athair Raibeart III
Màthair Anabella Dhruimeanach
Rugadh e: 10 an Dubhlachd 1394,
Luchairt Dhùn Phàrlain
Eug: 21 an Gearran 1437 (aois 42)
Àite-tiodhlacaidh: Peairt

Bha Alba na dùthaich an-riaghailteach nuair a bha Seumas glè òg, agus chuir athair, Raibeart III, a-null dhan Fhraing e gus am biodh e sàbhailte. Ach chaidh am bàta a ghlacadh leis na Sasannaich agus chaidh Seumas a chuir an grèim leotha. Bho nach robh e ann, chaidh Alba a riaghladh le tanaistearan. Cha deach a chur ma sgaoil gu 1420, nuair a phàigh na h-Albannaich an eirig a chaidh iarraidh orra.

Na phrìosanach, fhuair e sgoil math ann an cùirt Shasainn, agus thuit e ann an gaoil ri Joan Beaufort, co-ogha Rìgh Eanraig VI Shasainn. Phòs iad mus do thill e a dh'Alba. Rè ùine, bhiodh ochdnar cloinne aca.

Cho luath agus a thill e dh'Alba, thug e os làimh dòighean-riaghlaidh ùra, a bhiodh a' daingneachadh cumhachd an rìgh agus a chuid mhinistearan. Bha e mar amas aige a dhùthaich air fad a chumail fo riaghladh laghan, agus dh'ath-nuadhaich e Pàrlamaid na h-Alba a rèir eisempleir Pàrlamaid Shasainn. Ged-tà cha robh leisg air làmhachas-làidir a chur gu feum, agus dh'fhàs cuid dhe na h-uaislean diombach dheth nuair a dh'fhiosraich iad crìonadh an cuid cumhachd.

Chaidh a mhurt le feadhainn dhe na Greumaich ann am manachainn Pheairt air an 21mh latha dhen a' Ghearran, 1437, ged a shabaid e gu treun ri a chuid nàimhdean.

Uair eile, mar a bha bitheanta ri linn nan Stiùbhartaich, dh'fhàgadh Alba fo stiùir oighre òg, Seumas II, nach robh ach na naoidhean fhathast.