An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Rob Ruadh MacGriogair"

O Uicipeid
Content deleted Content added
No edit summary
sgioblachadh
Loidhne 1: Loidhne 1:
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}
{{Bogsa eachdraidh-bheatha}}


Bha '''Raibeart Ruadh MacGriogair''', ([[7 am Màrt]] [[1671]] - [[28 an Dùbhlachd]], [[1734]]), no '''Rob Ruadh''' mar a bu trice a theirte ris,<ref>Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor; K. Macleay, M.D.; Edinburgh, William Brown, 1881</ref> na dhuine ro chliùteach ann an [[Alba]] aig toiseach na h-ochdamh linn deug. Aig amannan bha e na fhear-gnothaich speiseanta, ach aig amannan eile 's e fear-togail-creich a bh' ann, agus chuir e seachad mòran dheth bheatha fo chàrn.<ref>Rob Roy MacGregor,His Life and Times, by W H Murray; Published by Conongate books Ltd 3ed ed 1996.</ref>
Bha '''Raibeart Ruadh MacGriogair''', ([[7 am Màrt]] [[1671]][[28 an Dùbhlachd]], [[1734]]), no '''Rob Ruadh''' mar a bu trice a theirte ris,<ref name="macleay">Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor; K. Macleay, M.D.; Edinburgh, William Brown, 1881</ref> na dhuine ro chliùteach ann an [[Alba]] aig toiseach na h-ochdamh linn deug. Aig amannan bha e na fhear-gnothaich speiseanta, ach aig amannan eile 's e fear-togail-creich a bh' ann, agus chuir e seachad mòran dheth bheatha fo chàrn.<ref name="murray">Rob Roy MacGregor,His Life and Times, by W H Murray; Published by Canongate books Ltd 3ed ed 1996.</ref>


Rugadh Rob Ruadh ann an [[Gleann-Gaoil]], aig ceann [[Loch Ceiterein|Locha Ceiterein]], mar a gheibhear a-mach ann an Clàr nam [[baisteadh|Baistidhean]] Sgìre Bhochanan. B' iad Dòmhnall MacGregor agus Mairead Chaimbeul a phàrantan. Phòs e Màiri Eilidh NicGriogair à Comar, a rugadh aig an fhearann Lànaidh, [[An t-Iomaire Riabhach]]. Phòs iad ann an [[Gleann Aircleid]] san Fhaoilteach [[1693]].<ref>The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, by Elias Bockett, possibly Daniel Defoe; 1724. Published by ECCO Print Editions</ref> Rugadh ceathrar mhac dhaibh: Seumas Mòr, Rànall, Coll, agus Raibeart, neo Rob òg mar a b' fheàrr a dh'aithneachadh e.
Rugadh Rob Ruadh ann an [[Gleann-Gaoil]], aig ceann [[Loch Ceiterein|Locha Ceiterein]], mar a gheibhear a-mach ann an Clàr nam [[baisteadh|Baistidhean]] Sgìre Bhochanan. B' iad Dòmhnall MacGregor agus Mairead Chaimbeul a phàrantan. Phòs e Màiri Eilidh NicGriogair à Comar, a rugadh aig an fhearann Lànaidh, [[An t-Iomaire Riabhach]]. Phòs iad ann an [[Gleann Aircleid]] san Fhaoilteach [[1693]].<ref name="bockett">The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, by Elias Bockett, possibly Daniel Defoe; 1724. Published by ECCO Print Editions</ref> Rugadh ceathrar mhac dhaibh: Seumas Mòr, Rànall, Coll, agus Raibeart, neo Rob òg mar a b' fheàrr a dh'aithneachadh e.


Bha Raibeart na [[Na Seumasaich|Sheumasach]] bhon bhroinn,<ref>Rob Roy MacGregor,His Life and Times, by W H Murray; Published by Conongate books Ltd 3ed ed 1996.</ref> agus thathar ag ràdh gun robh e an làthair aig [[Cath Raon Ruairidh]], [[1689]]; gu deimhinne bha e fhèin agus a dhaoine an sàs ann am [[Blàr Ghleann Sheile]], [[1719]]. Ach chaill e [[Blàr Sliabh an t-Siorraim]], [[1715]] ged a mhiannaich e bhith ann.
Bha Raibeart na [[Na Seumasaich|Sheumasach]] bhon bhroinn,<ref name="murray"/> agus thathar ag ràdh gun robh e an làthair aig [[Cath Raon Ruairidh]], [[1689]]; gu deimhinne bha e fhèin agus a dhaoine an sàs ann am [[Blàr Ghleann Sheile]], [[1719]]. Ach chaill e [[Blàr Sliabh an t-Siorraim]], [[1715]] ged a mhiannaich e bhith ann.


Bha e na chreachadair na [[Gàidhealtachd]] àitheanta ris an [[Robin Hood]] na h-[[Alba]]. Gu h-ainmeil na neach-malairt na cruidh, dh'fhàs e meirleach-chruidh a reic dìon a nabaidhean an aghaidh meirlich eile. Nuair dh'fhàillig a' mhalairt-dìona, bha Raib Ruadh fo chasaid de mealltachd agus bha e air a chur an chèile cho neach-cùirn. An dèidh sin rinn [[Seumas Greumach, a' chiad Dhiùc a' Mhonaidh Roise]], a phrìomh-neach-fiach, grèim air a tìrean, chog Raib Ruadh leis an diùc gus an [[1722]], nuair bha Raib Ruadh co-èignichte a ghèilleadh. Nas fhadalaiche air chur am [[prìosan]], bha e air mhathadh mu dheireadh thall ann an [[1727]]. Bhàsaich e aig an taigh aig Inbhir Lòch Làirig Beag, [[Both Chuidir]], air Dùbhlachd 28mh 1734.<ref>Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor; K. Macleay, M.D.; Edinburgh, William Brown, 1881</ref>
Bha e na chreachadair na [[Gàidhealtachd]] àitheanta ris an [[Robin Hood]] na h-[[Alba]]. Gu h-ainmeil na neach-malairt na cruidh, dh'fhàs e mèirleach-chruidh a reic dìon a nàbaidhean an aghaidh mèirlich eile. Nuair dh'fhàillig a' mhalairt-dìona, bha Raib Ruadh fo chasaid de mealltachd agus bha e air a chur an chèile cho neach-cùirn. An dèidh sin rinn [[Seumas Greumach, a' chiad Dhiùc a' Mhonaidh Roise]], a phrìomh-neach-fiach, grèim air a tìrean, chog Raib Ruadh leis an diùc gus an [[1722]], nuair bha Raib Ruadh co-èignichte a ghèilleadh. Nas fhadalaiche air chur am [[prìosan]], bha e air mhathadh mu dheireadh thall ann an [[1727]]. Bhàsaich e aig an taigh aig Inbhir Lòch Làirig Beag, [[Both Chuidir]], air Dùbhlachd 28mh 1734.<ref name="macleay"/>


Bha an dùsgadh-inntinn dhan uirsgeul ''[[Raib Ruadh (uirsgeul)|Raib Ruadh]]'' le [[Walter Scott]] an t-seann-sgeul air Raibeart Ruadh MacGriogair.<ref>The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, by Elias Bockett, possibly Daniel Defoe; 1724. Published by ECCO Print Editions</ref> Tha freagarrachaidhean a sgeul air ràdh air a bhith ann am filmichean, nas comharraichte [[Raib Ruadh (film)|Raib Ruadh]], le [[Liam Neeson]] 'san dreuchd na h-ainme.
Bha an dùsgadh-inntinn dhan uirsgeul ''[[Raib Ruadh (uirsgeul)|Raib Ruadh]]'' le [[Walter Scott]] an t-seann-sgeul air Raibeart Ruadh MacGriogair.<ref name="bockett"/> Tha freagarrachaidhean a sgeul air ràdh air a bhith ann am filmichean, nas comharraichte [[Raib Ruadh (film)|Raib Ruadh]], le [[Liam Neeson]] 'san dreuchd na h-ainme.


Th' [[An Taigh an Glinn-Gaoil]] air an tràigh [[Loch Ceiterein|Locha Ceiterein]] a' cur là air ais dhan [[18mh linn]] le fosglan air chur là air ri [[1707]], agus tha e togta air an làrach an bothain na cloiche na [[17mh linn|17mh linne]] far a rugadh Raib Ruadh air smoaineachadh. O chionn an [[1930an]] bh' an toglach Seòrsa B-clàraichte 'sna làmhan de ùghdarrasan-uisge leantainneach air a bhith, ach bha fèineachd air chur air cho barrachd ri riatanasan agus air chur suas ri reic-tairgse ann [[An t-Samhain]] [[2004]] a dh'aindeoin cur an aghaidh às a' [[Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba|Phàrtaidh Nàiseanta na h-Alba]].
Th' [[An Taigh an Glinn-Gaoil]] air an tràigh [[Loch Ceiterein|Locha Ceiterein]] a' cur là air ais dhan [[18mh linn]] le fosglan air chur là air ri [[1707]], agus tha e togta air an làrach an bothain na cloiche na [[17mh linn|17mh linne]] far a rugadh Raib Ruadh air smaoineachadh. O chionn an [[1930an]] bh' an togalach Seòrsa B-clàraichte 'sna làmhan de ùghdarrasan-uisge leantainneach air a bhith, ach bha fèineachd air chur air cho barrachd ri riatanasan agus air chur suas ri reic-tairgse ann [[An t-Samhain]] [[2004]] a dh'aindeoin cur an aghaidh às a' [[Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba|Phàrtaidh Nàiseanta na h-Alba]].


==Ceanglaichean a-mach==
==Ceanglaichean a-mach==
*[http://www.isidore-of-seville.com/robroy/ Raib Ruadh air an Làrach-lìn]
*[http://www.isidore-of-seville.com/robroy/ Raib Ruadh air an Làrach-lìn]
*[http://www.undiscoveredscotland.co.uk/usbiography/robroymacgregor/ Alba Neo-fhoillsichte - Raibeart Ruadh MacGriogair]
*[http://www.undiscoveredscotland.co.uk/usbiography/robroymacgregor/ Undiscovered Scotland - Raibeart Ruadh MacGriogair]
*[http://www.almac.co.uk/stronvar/strobroy.htm FAQs] timcheall Raib Ruadh
*[http://www.almac.co.uk/stronvar/strobroy.htm FAQs] timcheall Raib Ruadh
*[http://www.tobarandualchais.co.uk/play/7148 Dr Iain MacAonghuis a' bruidhinn air Rob Ruadh (Gàidhlig)]
*[http://www.tobarandualchais.co.uk/play/7148 Dr Iain MacAonghuis a' bruidhinn air Rob Ruadh (Gàidhlig)]
Loidhne 21: Loidhne 21:
==Iomraidhean==
==Iomraidhean==
<references/>
<references/>
{{commonscat|Robert Roy MacGregor}}

{{DEFAULTSORT:MacGriogair, Rob Ruadh}}
{{DEFAULTSORT:MacGriogair, Rob Ruadh}}
{{Smachd ùghdarrais}}
[[Roinn-seòrsa:Daoine à Alba]]
[[Roinn-seòrsa:Daoine à Alba]]
[[Roinn-seòrsa:Eachdraidh na h-Alba|MacGriogair, Raibeart Ruadh]]
[[Roinn-seòrsa:Eachdraidh na h-Alba]]
[[Roinn-seòrsa:Gàidheil|MacGriogair, Raibeart Ruadh]]
[[Roinn-seòrsa:Gàidheil]]

{{commonscat|Robert Roy MacGregor}}

Mùthadh on 10:42, 28 dhen Dùbhlachd 2018

Rob Ruadh MacGriogair
ceann-cinnidh Albannach

Beatha
Breith Gleann-Gaoil, 7 dhen Mhàrt 1671
Dùthaich  Alba
Bàs Both Chuidir, 28 dhen Dùbhlachd 1734
Àite-adhlacaidh Alba
Teaghlach
Athair Donald MacGregor
Màthair Margaret Campbell
Cèile Mary Helen MacGregor (en) Translate  (1 dhen Fhaoilleach 1693 -
Clann
Foghlam
Cànain A' Bheurla Ghallta
Dreuchd
Dreuchd tuathanach

Bha Raibeart Ruadh MacGriogair, (7 am Màrt 167128 an Dùbhlachd, 1734), no Rob Ruadh mar a bu trice a theirte ris,[1] na dhuine ro chliùteach ann an Alba aig toiseach na h-ochdamh linn deug. Aig amannan bha e na fhear-gnothaich speiseanta, ach aig amannan eile 's e fear-togail-creich a bh' ann, agus chuir e seachad mòran dheth bheatha fo chàrn.[2]

Rugadh Rob Ruadh ann an Gleann-Gaoil, aig ceann Locha Ceiterein, mar a gheibhear a-mach ann an Clàr nam Baistidhean Sgìre Bhochanan. B' iad Dòmhnall MacGregor agus Mairead Chaimbeul a phàrantan. Phòs e Màiri Eilidh NicGriogair à Comar, a rugadh aig an fhearann Lànaidh, An t-Iomaire Riabhach. Phòs iad ann an Gleann Aircleid san Fhaoilteach 1693.[3] Rugadh ceathrar mhac dhaibh: Seumas Mòr, Rànall, Coll, agus Raibeart, neo Rob òg mar a b' fheàrr a dh'aithneachadh e.

Bha Raibeart na Sheumasach bhon bhroinn,[2] agus thathar ag ràdh gun robh e an làthair aig Cath Raon Ruairidh, 1689; gu deimhinne bha e fhèin agus a dhaoine an sàs ann am Blàr Ghleann Sheile, 1719. Ach chaill e Blàr Sliabh an t-Siorraim, 1715 ged a mhiannaich e bhith ann.

Bha e na chreachadair na Gàidhealtachd àitheanta ris an Robin Hood na h-Alba. Gu h-ainmeil na neach-malairt na cruidh, dh'fhàs e mèirleach-chruidh a reic dìon a nàbaidhean an aghaidh mèirlich eile. Nuair dh'fhàillig a' mhalairt-dìona, bha Raib Ruadh fo chasaid de mealltachd agus bha e air a chur an chèile cho neach-cùirn. An dèidh sin rinn Seumas Greumach, a' chiad Dhiùc a' Mhonaidh Roise, a phrìomh-neach-fiach, grèim air a tìrean, chog Raib Ruadh leis an diùc gus an 1722, nuair bha Raib Ruadh co-èignichte a ghèilleadh. Nas fhadalaiche air chur am prìosan, bha e air mhathadh mu dheireadh thall ann an 1727. Bhàsaich e aig an taigh aig Inbhir Lòch Làirig Beag, Both Chuidir, air Dùbhlachd 28mh 1734.[1]

Bha an dùsgadh-inntinn dhan uirsgeul Raib Ruadh le Walter Scott an t-seann-sgeul air Raibeart Ruadh MacGriogair.[3] Tha freagarrachaidhean a sgeul air ràdh air a bhith ann am filmichean, nas comharraichte Raib Ruadh, le Liam Neeson 'san dreuchd na h-ainme.

Th' An Taigh an Glinn-Gaoil air an tràigh Locha Ceiterein a' cur là air ais dhan 18mh linn le fosglan air chur là air ri 1707, agus tha e togta air an làrach an bothain na cloiche na 17mh linne far a rugadh Raib Ruadh air smaoineachadh. O chionn an 1930an bh' an togalach Seòrsa B-clàraichte 'sna làmhan de ùghdarrasan-uisge leantainneach air a bhith, ach bha fèineachd air chur air cho barrachd ri riatanasan agus air chur suas ri reic-tairgse ann An t-Samhain 2004 a dh'aindeoin cur an aghaidh às a' Phàrtaidh Nàiseanta na h-Alba.

Ceanglaichean a-mach

Iomraidhean

  1. 1.0 1.1 Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor; K. Macleay, M.D.; Edinburgh, William Brown, 1881
  2. 2.0 2.1 Rob Roy MacGregor,His Life and Times, by W H Murray; Published by Canongate books Ltd 3ed ed 1996.
  3. 3.0 3.1 The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, by Elias Bockett, possibly Daniel Defoe; 1724. Published by ECCO Print Editions
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo: