An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Wolfgang Amadeus Mozart"

O Uicipeid
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Loidhne 1: Loidhne 1:
{{Teamplaid:Ceòladair
__NOTOC__
| AINM = Wolfgang Amadeus Mozart
<div style="float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 2em; width: 25em; text-align: right; font-size: 0.86em; font-family: lucida grande, sans-serif; line-height: normal;"><!-- start of floated right section -->
| DEALBH = Mozart Lange.png
| AINM EILE =
<div style="border: 1px solid #cc77d9; background: #f0f6fa; text-align: left; padding: 0.5em 1em; text-align: center;"><!-- start of slate grey box -->
| FAR-AINM = Wolfgang Amadé Mozart, Wolferl

| AINM BREITHE =
<h1 style="font: Calisto MT; font-size: 140%; font-weight: bold; text-align: center; border: none; margin: 0; padding: 0; color: #377d99;"> Wolfgang Amadeus Mozart</h1>
| AINM-BAISTIDH = Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart
<h1 style="font: Calisto MT; font-size: 110%; font-weight: bold; text-align: center; border: none; margin: 0; padding: 0; color: #677d77;"> Ceòladair
| RUGADH = [[27 am Faoilleach]] [[1756]] [[Salzburg]] ([[An Ostair]])
</h1>
| BÀS = [[5 an Dùbhlachd]] [[1791]] [[Vienna|Wien]] ([[An Ostair]])

| CREIDEAMH = Caitligeach
<p style="margin: 1em 0;">
| CÈILE = [[Maria Constanze Weber]] (p. [[1782]])
[[Faidhle:Mozart Lange.png|240px]]
| MEADHAN = Snìomhadair ciùil
</p>
| STOIDHLE = Ceòl clasaigeach

| INNEAL-CIÙIL = Fìdheall, Piàno, Organ
<table style="background: transparent; text-align: left; table-layout: auto; border-collapse: collapse; padding: 0; font-size: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0">
| CÒMHLAIN =
<tr>
| COMPANAIDH CIÙIL =
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Là breithe</th>
| LÀRACH-LÌN = [http://www.mozarteum.at www.mozarteum.at]
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[27 am Faoilleach]] [[1756]]</td>
}}
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite breithe</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Salzburg]] ([[An Ostair]])</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Là bàis</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[5 an Dùbhlachd]] [[1791]]</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Àite bàis</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">[[Vienna|Wien]] ([[An Ostair]])</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Bean-chèile</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Maria Constanze Weber</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Meadhan</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Snìomhadair Ciùil</td>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Stoidhle</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Ceòl clasaigeach</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Creideamh</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">Caitligeach</td>
</tr>
<tr>
<th style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top; text-align: left;">Làrach-lìn</th>
<td style="border-top: solid 1px #cc77d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0; vertical-align: top">http://www.mozarteum.at/</td>
</tr>
</table>

</div><!-- end of slate grey box -->

</div><!-- end of floated right section; article starts here -->


[[Faidhle:Wolfgang-amadeus-mozart 2.jpg|thumb|right|Mozart na leanabh]]
[[Faidhle:Martini bologna mozart 1777.jpg|thumb|right|Mozart]]
[[Faidhle:Martini bologna mozart 1777.jpg|thumb|right|Mozart]]


Loidhne 72: Loidhne 37:
Nuair a dh’aithnich a athair comas a mhic, sguir e fhèin air ceòl a sgrìobhadh. B’ e Leopold an aon tidsear a bh’ aig Mozart. Theagaisg e ceòl, cànain, agus cuspairean sgoilearach eile dhan chloinn.
Nuair a dh’aithnich a athair comas a mhic, sguir e fhèin air ceòl a sgrìobhadh. B’ e Leopold an aon tidsear a bh’ aig Mozart. Theagaisg e ceòl, cànain, agus cuspairean sgoilearach eile dhan chloinn.


[[Faidhle:Wolfgang-amadeus-mozart 2.jpg|thumb|right|Mozart na leanabh]]
== Na h-Oparan ==
== Na h-Oparan ==



Mùthadh on 21:00, 15 dhen Ghearran 2015

Wolfgang Amadeus Mozart
Fiosrachadh
Far-ainm Wolfgang Amadé Mozart, Wolferl
Ainm-baistidh Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart
Breith {{{ BREITH }}}
Bàs 5 an Dùbhlachd 1791 Wien (An Ostair)
Creideamh Caitligeach
Cèile Maria Constanze Weber (p. 1782)
Meadhan Snìomhadair ciùil
Stoidhle Ceòl clasaigeach
Inneal-ciùil Fìdheall, Piàno, Organ
Làrach-lìn www.mozarteum.at
Mozart na leanabh
Mozart

Bha Wolfgang Amadeus Mozart (27 am Faoilleach 17565 an Dùbhlachd 1791) ’na chumadair-ciùil sa linn chlasaigeach, às an Ostair. Sgrìobh e barrachd air 600 pìosan obrach agus tha fèill mhòr air an obair aige fhathast. Bha e pòsta agus mhair dithis mhac dha beò. Chaochail e nuair a bha e 35 bliadhna a dh'aois agus tha miotas air a bhàs an-diugh. Tha an ceòl aig Mozart gu math ainmeil agus buadhmhor.

Beath-eachdraidh

Bliadhnaichean tràth

Rugadh Mozart aig Getreidegasse 9, Salzburg, san Ostair a rèir ainm na dùthcha sa là an-diugh. B' e Leopold agus Anna Maria Perti Mozart a phàrantan. Bha piuthar na bu shinne aige, Maria Anna (1751-1829), Nannerl a far-ainm. Bhaisteadh Mozart ann an Cathair-eaglais an Naoimh Rupert an là as dèidh a bhreith. B’ e Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart an t-ainm slàn a bh' air.

Bha a athair à Ausberg. B' e Kappellmeister (maighstir-ciùil) ann an orcastra-cùirt a bh' ann airson Àrd-easbaig Salzburg. B' e cumadair-ciùil agus tidsear a bh' annsan cuideachd.

Thòisich a phiuthar air a’ phiàno ionnsachadh nuair a bha i 7, agus bha Mozart 3 bliadhna a dh'aois aig an àm. Choimhead Mozart air na leasanan. Thuirt a phiuthar:

Gu tric, chuir e seachad mòran ùine air a' chlabhier, a' cluich treasan [...] agus ghabh e tlachd às an fhuaim [...] Anns a' cheathramh bliadhna aige thòisich a athair, mar gheama, a theagaisg beagan minuet agus pìosan eile dha air a' chlabhier [...] B' urrainn dha an cluich gun mhearachd agus le maothalachd mhòr, agus tìm a chumail gu math. [...] Aig 5 bliadhna a dh'aois bha e a' sgrìobhadh phìosan beaga mu thràth agus sgrìobh a athair sìos iad.

Tha na pìosan sin ann an Nannerl Notenbuch (leabhar-nòta aig Nannerl).

Nuair a dh’aithnich a athair comas a mhic, sguir e fhèin air ceòl a sgrìobhadh. B’ e Leopold an aon tidsear a bh’ aig Mozart. Theagaisg e ceòl, cànain, agus cuspairean sgoilearach eile dhan chloinn.

Na h-Oparan

  • Die Schuldigkeit des ersten Gebots (Dleastanas na ciad àithne)
  • Apollo et Hyacinthus
  • Bastien und Bastienne
  • La finta semplice
  • Mitridate, re di Ponto
  • Ascanio in Alba
  • Il sogno di Scipione
  • Lucio Silla
  • La finta giardiniera (dà atharrachadh)
  • Il re pastore
  • Zaide
  • Idomeneo (dà atharrachadh)
  • Die Entführung aus dem Serail
  • L'oca del Cairo
  • Lo sposo deluso
  • Der Schauspieldirektor (Stiùiriche an taigh-cluich)
  • Le nozze di Figaro
  • Don Giovanni (dà atharrachadh)
  • Così fan tutte
  • Die Zauberflöte (An duiseal-dhraoidheachd)
  • La clemenza di Tito

Ceanglaichean a-mach

Commons
Commons
Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo: