An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Poll a' Ghrùthain"

O Uicipeid
Content deleted Content added
b Robot: Adding mzn:لیورپول
b r2.7.3) (Robot: Adding lez:Ливерпуль
Loidhne 102: Loidhne 102:
[[la:Liverpolium]]
[[la:Liverpolium]]
[[lb:Liverpool]]
[[lb:Liverpool]]
[[lez:Ливерпуль]]
[[lt:Liverpulis]]
[[lt:Liverpulis]]
[[lv:Liverpūle]]
[[lv:Liverpūle]]

Mùthadh on 21:57, 15 dhen Dàmhair 2012

Poll a' Ghrùthain
Suidheachadh
Dùthaich Sassain
Ceàrn Merseyside
Co-chomharran 53° 24′ 0″ Tuath
3° 0′ 0″ Iar
Feartan fiosaigeach
Farsaingeachd 5,001 km²
Àireamh-shluaigh 435,500 (2007)
Dlùths 87.08/km²
Àireamh fòn 0151
Duilleag oifigeil Comhairle Cathair Pholl a' Ghrùthain

Tha Poll a' Ghrùthain na mòr-bhaile ann an iar-thuath na Sasainn. Tha e suidhichte air bruach a tuath Abhainn Mhersey, agus 's e cathair agus port-mara a tha innte. 'S e 444,500 àireamh-sluaigh a' bhaile. Chuirear Learpholl air a' chathair anns an nua-Ghaeilge, agus Lerpwl sa Chuimris.

'S e eadar-theangachadh bhon ainm Beurla Liverpool a tha ann am Poll a' Ghrùthain, ach is ann bho Gaeilge aig linn nan Lochlannach "leifir poll" a thàinig an t-ainm sin bho thùs. Tha an t-ainm a' comharrachadh lon a chaidh don mhuir eadar bruaichean polltach. Ruith am "poll" suas gu ceann far a bheil James Street a' tòiseachadh san latha an diugh. Mhair am poll gu toiseach an 19mh linn, nuair a chaidh saibhearachadh air.

Eachdraidh

Glactar leis go coitianta gur bunaichte a' chathair ann an 1207 nuair a bhuail Rígh Iain cairte air a' chathair. Chuireadh saighdearan go hÉirinn bhon chala ach bu bheag leasachadh a bha leis a' chathair gu ceann nam bliadhna fada. Cha robh ach mu timcheall 500 duine ann am Poll a' Ghrùthain gu meadhan an 16mh linn. Mu timcheall céad gu leth bliadhna às dheidh sin, rinneadh paraiste à Poll a' Ghrùthain le Achd Pàrlamaid agus thoisich fàs air a' chathair. Dh'fhás a cuid malairt le h-Èirinn agus leis na h-Eileanan Siar agus rinneadh brabús mór as an daorsanachd.

B' e Poll a' Ghrùthain am port daorsanas bu mhotha san Eorpa bho 1750 air adhart. Dh'fhás an chathair gu mòr air malairt triantánach: airm, daorsanaich, earraí cadáis á n-easportáil gu Afraga, daorsanaich á toirt gu Meiriceá Thuaidh agus Láir, agus cadás, tombac agus siúcra á n-iomportáil ó na coilínigh. Mu thús an 19ú linn bha 40% de mhalairt an domhain a' dol tro Pholl a' Ghrùthain. Thoisich na sluaite as Èirinn a' cur fúthu sa chathair le linn blianta ocracha na 1840an agus roimhe 1851, b' as Éirinn don cheathreamh cuid den sluagh.

Cathair Learpholl ón Mersey

B'ann ré an 19ú linn a tógadh foirgnimh mhóra na cathrach. Lean fás Learrphoill sa 20ú linn agus í ag mealladh inimircigh chuici as tìrean na h-Eòrpa, Iodáltaich, Breathnaich, Albanaich agus Éireannaich gu h-àraidh háirithe. Bha os cionn 850,000 duine sa chathair an 1930. Rinneadh ana-scrios air Poll a' Ghrùthain ré am "Blitz", ionsaithe buamála na Gearmáine, 80 ar fad, tharla na cinn bu mheasa i mí Bealtaine 1941.

Thàinig mall air malairt a' phuirt agus air gnìomhachasan tradaiseanta Poll a' Ghrùthain ré na 1970an. Bha stailcean agus aimhreitean sa chathair sna 1980an agus mhothaich muinntir Poll a' Ghrùthain nach robh cothrom na féinne á fháil aca bhon riaghaltas aig Mairead Thatcher.

Daoine Ainmeil

Rugadh an seinneadair Paul McCartney an seo ann an 1942. Tha an còmhlan-ciùil Motörhead à Poll a' Ghrùthain cuideachd.

Bailtean Co-cheangailte

Iomraidhean

  1. Stadt Köln

ak:Liverpool