An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "A' Phruis"

O Uicipeid
Content deleted Content added
b r2.6.4) (Robot: Adding ckb:پروسیا, vi:Phổ (quốc gia)
b Robot: Adding li:Pruses (land)
Loidhne 62: Loidhne 62:
[[la:Borussia]]
[[la:Borussia]]
[[lb:Preisen]]
[[lb:Preisen]]
[[li:Pruses (land)]]
[[lt:Prūsija]]
[[lt:Prūsija]]
[[lv:Prūsija]]
[[lv:Prūsija]]

Mùthadh on 16:36, 10 dhen Chèitean 2012

A' Phrùis (Preußen)
15251947
Bratach na dùthcha Gearradh-arm
Mapa
Fiosrachadh
Bliadhna Tòiseachaidh 1525
Bliadhna mu Dheireadh 1947
Prìomh-Bhaile Königsberg (ro 1701 agus Berlin bho 1701
Càna(i)n Oifigeil Gearmailtis
Farsaingeachd 141.1 km2
Àireamh-shluaigh 41,915,040 (1939)
Dlùths 297,059.11/km2

B’ e A’ Phrùis (Gearmailtis: Preußen; Laideann: Borussia, Prutenia; Làitbhianis: Prūsija; Liotuànais: Prūsija; Pòlais: Prusy; Seann Phrùisianis: Prūsa) stàit neo-eisimeileachd ann am meadhan na Roinn Eòrpa far a bheil A' Phòlainn, A’ Ghearmailt agus Kalingrad, sgìre Ruisianach ri taobh na Mara Bhaltaich an latha an-diugh. Bha a' mhòr-chuid dhen fhearrain na Prùise suidhichte eadar na h-aibhnichean Vistula agus Nemen.[1] Thug A' Phrùis thairis Co-fhlaitheas na Pòlainn - Liotàinia fad an 18mh Linn, ann an co-bhann leis An Ostair agus An Ruis. Dh’fhàs A’ Phrùis na bu chumhanchdaiche is na bu chumhanchdaiche[2] beag air bheag aig ìre na Roinn Eòrpa ro 1871 nuair a chaidh A’ Ghearmailt a stèidheachadh mar aon dùthaich.[3] ‘S e Königsberg a bh'ann a' chiad phrìomh-bhaile na Prùise, ach thaghadh Berlin mar phrìomh-bhaile ùr ann an 1701, o chionns gu robh e dìreach ann an meadhan na dùthcha. A bharrachd air sin, ‘s e A’ Phrùis an dùthaich a fhuair an adhartas teicneòlais na bu motha anns an Roinn Eòrpa fad an 19mh linn.[4] B’ e dùthaich neo-eisimeileachd a bh’anns A’ Phrùis bhon 17mh linn gu ruige 1871 nuair a ghabh Rìgh na Prùise thairis A’ Ghearmailt air fad, an dèidh ruaig a chur air na Fraingich anns a’ Chogadh Frangach-Prùisianach ann an 1870 agus 1871.[5] Bha prìomh mhinistear na Prùise, Otto von Bismarck an sàs anns an iomairt gus A’ Ghearmailt a chur ris a chèile fo stiùireadh na Prùise airson darna Reich (Gàidhlig: Rìoghachd) nan Gearmailteach a stèidheachadh is bha e na phriomhair na Gearmailte an dèidh sin cuideachd.[6] Le sin, chaidh A’ Phrùis à bith mar stàit ann an 1871, ged an do lean e gu ruige 1947 mar roinn.[7]

Iomraidhean

  1. Encyclopédie Larousse
  2. Global Security
  3. Tacitus Historical Atlases
  4. New Advent
  5. La Guia
  6. Biografías y Vidas
  7. Tacitus Historical Atlases