An diofar eadar na mùthaidhean a rinneadh air "Dail Riata"

← Mùthadh nas sine Deasachadh nas ùire →

Content deleted Content added

Inline

Mùthadh on 08:25, 18 dhen Ghiblean 2012

B' e seann rìoghachd Gaidhealach a bha ann an Dail Riata. Chaidh a stèidheachadh air an aon talamh ri siorrachd Earra-Ghaidheal an latha an diugh. Chaidh aonadh a chur air bonn eadar an dùthaich seo agus rìoghachd nan Cruithneach den ainm Pictavia fo Coinneach mac Ailpein, Rìgh nan Gaidheal, anns a' bhliadhna 843.

Na Gàidheil a fàgail Èirinn:

Anns an an ceathramh linn tha na seanachaidh agus luchd eachdraidh an dùil gun d’thànaig dream mhòr de dhaoine Ceilteach gu taobh an iar na h-Alba bho rìoghachd ann an ceann a tuath Èirinn den ainm Dail Riata. 'S iad na Gàidheil a bha seo agus 's iad a stèidhich rìoghachd Dail Riata ann an Earra-Ghaidheal agus ,an ceann còir air ceithir linn eile, a sheas le na Cruithnich fo aon rìgh airson an dùthaich ùr den ainm Alba a bhonn-shuidhicheadh. Tha e coltach gun dàinig na h-Albannaich a dh'Alba ann an trì buidhnean bheag fo thriùir cheann-feadhna. 'S e Fearghas, Latharna agus Aonghas a bh' air na trì cheannardan ud agus ghabh iad sealbh air Ceann Tìre, Latharna agus Eilean Ìle leis an luchd-leanmhuinn aca. Cha robh cus trioblaid a' feitheamh dhaibh oir bha beag shluaigh a' fuireach air taobh siar na h-Alba aig an àm ud agus tha sinn an dùil gun robh na Cruithnich dòchasach cuideachadh fhaighinn bho na h-Albannaich an aghaidh na naimhdean aca gu deas. Chaidh Fearghas a chrùnadh ‘na Ard-Rìgh agus bha an dithis eile, Latharna agus Aonghas, nan àrd-rìghrean thairis air an fhearann air an do ghabh iad sealbh.

Creideamh:

Bha na h-Albannaich a' cumail gu creideamh Chrìosd man àm a ghluais iad a dh'Alba agus an Naomh Pàdraig air an iImpireachd ann an Èirinn. 'S ann bho rìghrean Dhail Riada a dh'fhàs Eilean Idhe gu bhith na chridhe airson an creideamh agus eaglais Chrìosdaidh ann an taobh a tuath Breatainn. Bha è ainmeil airson na manaich aige mar Naomh Calum Cille agus bhiodh rìghrean bho iomadach dùthaich air an tìodhlaiceadh ann. Bha an eilean gu math ainmeil airson foghlam, na sgrìobhaidhean sgoileireal agus an ealan aig Abaid Idhe.

Rìghrean Dail Riada:

'Se Coinneach mac Ailpein an Rìgh mu dheireadh aig Dail Riada oir chaidh an Rìoghachd ùr Alba a stèidheachadh ann an 843 leis fhèin mar Rìgh.

Aistean co-cheangailte

@@ Loidhne 1: / Loidhne 1: @@
-[[File:Dalriada.jpg|thumb|right|250px|Uine: Dál Riata]]
+[[File:Dalriada.jpg|thumb|right|250px|Uine: Dail Riata]]
-B'e seann rìoghachd [[Gaidhealach]] a bha ann an '''Dál Riata'''. Chaidh a stèidheachadh air an aon talamh ri siorrachd [[Earra-Ghaidheal]] an latha an diugh. Chaidh aonadh a chur air bonn eadar an duthaich seo agus rìoghachd nan [[Cruithneach]] den ainm [[Pictavia]] fo [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach mac Alpin]], Rìgh nan [[Gaidheal]], anns a' bhliadhna [[843]].
+B' e seann rìoghachd [[Gaidhealach]] a bha ann an '''Dail Riata'''. Chaidh a stèidheachadh air an aon talamh ri siorrachd [[Earra-Ghaidheal]] an latha an diugh. Chaidh aonadh a chur air bonn eadar an dùthaich seo agus rìoghachd nan [[Cruithneach]] den ainm [[Pictavia]] fo [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach mac Ailpein]], Rìgh nan [[Gaidheal]], anns a' bhliadhna [[843]].
-== Na Gàidheil a fagail Eirinn: ==
+== Na Gàidheil a fàgail Èirinn: ==
-Anns an an ceathramh linn tha na seanachai agus luchd eachdraidh an dùil gun d’thànaig dream mhòr de dhaoine [[Cèilteach]] gu taobh an iar na h-[[Alba]] bho rìoghachd ann an ceann a tuath [[Èirinn]] den ainm Dál Riata. ‘Se nan [[Gàidheil]] a bha seo agus ‘siad a stèidhich rìoghachd Dál Riata ann an [[Earra-Ghaidheal]] agus ,an ceann còir air ceithir linn eile, a sheas le na [[Cruithneach|Cruithnich]] fo aon rìgh airson an dùthaich ùr den ainm [[Alba]] a bhonn-shuidhicheadh.
+Anns an an ceathramh linn tha na seanachaidh agus luchd eachdraidh an dùil gun d’thànaig dream mhòr de dhaoine [[Ceilteach]] gu taobh an iar na h-[[Alba]] bho rìoghachd ann an ceann a tuath [[Èirinn]] den ainm Dail Riata. 'S iad na [[Gàidheil]] a bha seo agus 's iad a stèidhich rìoghachd Dail Riata ann an [[Earra-Ghaidheal]] agus ,an ceann còir air ceithir linn eile, a sheas le na [[Cruithneach|Cruithnich]] fo aon rìgh airson an dùthaich ùr den ainm [[Alba]] a bhonn-shuidhicheadh.
-Tha e coltach gun d’fhanaig na Sgaothaich a dh-[[Alba]] ann an trì buidhnean bheag fo thriùir cheann-feadhna. ‘Se [[Fearghas]], Lathairn agus Aonghas a bh’air na trì cheannard ud agus ghabh iad sealbh air [[Ceann-tire]], [[Lathairn]] agus [[Eilean Ile]] leis an luchd-leanmhuinn aca.
+Tha e coltach gun dàinig na h-Albannaich a [[Alba|dh'Alba]] ann an trì buidhnean bheag fo thriùir cheann-feadhna. 'S e [[Fearghas]], Latharna agus Aonghas a bh' air na trì cheannardan ud agus ghabh iad sealbh air [[Ceann Tìre]], [[Latharna]] agus [[Eilean Ìle]] leis an luchd-leanmhuinn aca.
-Cha robh cus trioblaid a feathamh dhaibh oir bha beag shluaigh a fuireach air taobh siar [[Alba]] aig an àm ud agus tha sinn an dùil gun robh na Cruithnich dòchasal cuideachadh fhaidhinn bho na Sgaothaich an aghaidh na naimhdean aca gu deas.
+Cha robh cus trioblaid a' feitheamh dhaibh oir bha beag shluaigh a' fuireach air taobh siar [[Alba|na h-Alba]] aig an àm ud agus tha sinn an dùil gun robh na Cruithnich dòchasach cuideachadh fhaighinn bho na h-Albannaich an aghaidh na naimhdean aca gu deas.
-Chaidh Fearghas a chrùnadh ‘na Ard-Rìgh agus bha an dithis eile, Lathairn agus Aonghas, nan àrd-riaghalairibh thairis air an fhearann air an do ghabh iad sealbh.
+Chaidh Fearghas a chrùnadh ‘na Ard-Rìgh agus bha an dithis eile, Latharna agus Aonghas, nan àrd-rìghrean thairis air an fhearann air an do ghabh iad sealbh.
 == Creideamh: ==
+Bha na h-Albannaich a' cumail gu creideamh [[Chrìosd]] man àm a ghluais iad a dh'Alba agus an [[Naomh Pàdraig]] air an iImpireachd ann an [[Èirinn]]. 'S ann bho rìghrean Dhail Riada a dh'fhàs [[Eilean Idhe]] gu bhith na chridhe airson an creideamh agus eaglais [[Chrìosdaidh]] ann an taobh a tuath [[Breatainn]]. Bha è ainmeil airson na manaich aige mar Naomh [[Calum Cille]] agus bhiodh rìghrean bho iomadach dùthaich air an tìodhlaiceadh ann. Bha an eilean gu math ainmeil airson foghlam, na sgrìobhaidhean sgoileireal agus an ealan aig [[Abaid Idhe]].
+== Rìghrean Dail Riada: ==
-Bha na [[Sgaothaich]] a' cumail gu creideamh [[Chrìosd]] man àm a ghluais iad a dh' [[Alba]] agus an naomh [[Phadraig]] air an [[iompaireachd]] ann an [[Èirinn]]. 'Sann bho rìghrean Dhail Riada a dh'fhàs [[Eilean Idhe]] gu bhith na chrìdhe airson an creideamh agus eaglais [[Chrìosdaidh]] ann an taobh a tuath [[Breatainn]]. Bha è ainmeil airson na mannaich aige mar naomh [[Calum Cille]] agus bhiodh Rìghean bho iomadach duthaich air an tiodhlaiceadh ann. Bha an eilean gu math ainmeil airson fòghlam, na sgrìobhaidhean sgoileireal agus an ealan aig [[Abaid Idhe]].
-== Rìghrean Dal Riada: ==
 * [[Fearghas]], [[495]]-[[501]]
@@ Loidhne 50: / Loidhne 49: @@
 * [[Coinneach I na h-Alba|Coinneach]], [[841]]-[[843]]
-'Se Coinneach mac Alpin an Rìgh mu dheireadh aig Dal Riada oir chaidh an Rìoghachd ùr [[Alba]] a stèidheachadh ann an 843 le e fhein mar Rìgh.
+'Se Coinneach mac Ailpein an Rìgh mu dheireadh aig Dail Riada oir chaidh an Rìoghachd ùr [[Alba]] a stèidheachadh ann an 843 leis fhèin mar Rìgh.