Deasbaireachd na roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig

Page contents not supported in other languages.
O Uicipeid

Air sgàth 's gun do nochd beachdan eadar-dhealaichte a thaobh òrdugh nan ainmean, bhiodh e na fheàrr an deasbad a' cumail an seo.


Leth-breac bhon duilleag far an do tòisich an deasbad

Òrdugh nam Bàrd Gàidhlig[deasaich an tùs]

Aargh! Fàg ainmean nam Bàrd Gàidhlig fon chiad ainm aca le do thoil. Chuir mi seachad ùine mhór aʼ dèanamh cinnteach gun robh iad uile cunbhalach san dòigh sin.

Tha e fada fada nas fheàrr ainmean nan Gàidheal fhàgail fon chiad ainm aca. ʼS ann mar sin a bha daoine eòlach orra san linn aca fhéin, agus gu math trice cha robh “surname” stéidhte aca idir. Tha na surnames iomchaidh airson luchd na Beurla ach chan eil airson luchd eachdraidheil sa Ghàidhlig. Ma tha thu aʼ feuchainn riʼn cur fo “surname”, tha gnothaichean aʼ fàs gòrach. Caite a bheil thu aʼ dol a chur “Màiri nighean Alasdair Ruaidh” no “Aladair mac Mhaighstir Alasdair” no ”Aonghas Dubh”? Cha bhiodh duine comasach air an lorg.

--Caoimhin (talk) 17:57, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

1)Air Wikipedia, cha do chleachd sin ciad ainmean. Tha Desmond Tutu air a lorg fo "Tutu, Desmond", oir se Tutu an sloinneadh aige.
2) Cha do rinn mi cail ri "Mairi nighean Alasdair Ruaidh", oir chan eil sloinneadh abhaisteach san tiotal. Chuir mi "Aonghas Dubh" fo "MacNeacaill, Aonghas".
3) Feumaidh sibh a' dol air Wikipedia na Beurla, mar a thuirt mi... Chan uine agam.
4) Cleachdaibh " is ' san aite ” is ʼ msa. -MacRusgail (talk) 18:00, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Chan e Wikipedia na Beurla a tha seo, ach an Uicipeid Ghàidhlig. Cha robh “surnames” stéidhte àbhaisteach air aʼ Ghàidhealtach. Bʼann fo far-ainm no “ainm-sloinnidh” leithid “Iain Fhearchair Fhada” a bʼaithneachadh daoine. Fiùʼs daoine a tha beò an-dràsta, tha a h-uile duine eòlach air aʼ chiad ainm aca, gu math tric chan eil air aʼ surname. Agus chan eil fhios agad am faigh thu lorg air an duine fo  M:“MacDhòmhnaill” no D:“Dòmhnallach”; fo “N:NicDhòmhnaill” no D:“Dhòmhnallach”; fo R:“Robasdan” no N:“NicDhonchaidh”; fo M:“MacFhearghais” no F:“Fearghasdan”, C:“Cinneideach” no N:“NicUalraig”. Agus bhiodh cnap mór de dhʼainmean agad fo M:“Mac” agus N:“Nic” far am biodh e doirbh duine sam bith a lorg. Càite am faighear “Nic an t-Saoir” - fo N no A no T no S, no “Nic A” no “Nic T” no “Nic S”? Am faighear far Maclellan fo “MacG” no “MacI”?

Tha ainmean nan daoine sin ann an òrdugh “surname” co-dhiù sa Roinn-seòrsa:Bàird, far a bheil luchd na Beurla cuideachd. ʼS e dùblachadh a thʼ ann an cur san òrdugh sin ann an Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig - ʼs e cur às a thʼ ann do ghoireas a bha feumail.

--Caoimhin (talk) 18:31, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Caite am faigh thu Somhairle MacGill-Eain san leabharlann? Fo "S" neo fo "M"? I rest my case.
Air Wikipedia, cleachdamaid "subcategories". Chan eil an category "baird" feumail airson baird nan Gaidheil, nuair a tha category "Baird Ghaidhlig" ann.

"Chan e Wikipedia na Beurla a tha seo, ach an Uicipeid Ghàidhlig."

Agus chan eil thu a' tuigsinn Wikipedia idir. Se proiseact CO-OBRACHAIL a tha ann. Chan eil na h-artagailean agad. Tha iad againne uile, agus aig fear/te sam bith air an wikipedia seo.
A-rithist. FEUMAIDH SIBH A' DOL AIR WIKIPEDIA SA BHEURLA AGUS IONNSAICHIDH THU RIAGHAILTEAN WIKIPEDIA.
Nis, mach thu, nach cur dragh orm.--MacRusgail (talk) 18:37, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Gheobhadh tu Somhairle MacGill-Eain fo “Maclean” sa leabharlann, no fo “MacGill-Eain” no MacGillEain” no “Mac Gill-Eain". Agus is dòcha gum biodh tu ga lorg fad ùine mhóir fo “Macilleathain” no “MacIlleEathain” mus tigeadh e a-steach ort feuchainn fo “MacG”. Chan eil fhios agam idir cà’m faigheadh tu Màiri nighean Alasdair Ruaidh no Màiri Mhór nan Òran. Tha measgachadh de chànanan sa leabharlann, Beurla as motha agus glé bheag de Ghàidhlig. Chan eil an dàrna roghainn aig an leabharlann ach cumail ri nòsan na Beurla. Ach 's e goireas uile gu léir Gàidhlig a tha Uicipeid Ghàidhlig agus tha cothrom againn nòsan a chleachdadh a tha freagarrach dhan Ghàidhlig. --Caoimhin (talk) 19:39, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Gle mhath, nis, thalla gu Wikipedia na Beurla, agus ionnsaich rudeigin.-MacRusgail (talk) 19:44, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Deireadh an leath-bhreac


Bhiodh e math beachdan air bharrachd fhaighinn. --Sionnach (talk) 20:00, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]


Beachdan eile[deasaich an tùs]

Bha an deasbad seo air na duilleagan agam. Cha b'e deasbad poblach.
Chan eil uidh sam bith agam a bhith ag argumaid air caitheamh-bheatha mar sin. Chuir mi Somhairle MacGill-Eain fo "MacGill-Eain, Somhairle", agus chum mi "Màiri Mhór nan Òran" aig an aon aite far an robh e. Mar a tha iad san leabharlann. An leabharlann aig Sabhal Mor Ostaig cuideachd. Sin e. Chan eil sin duilich. -MacRusgail (talk) 20:09, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC) ps "Agus is dòcha gum biodh tu ga lorg fad ùine mhóir fo “Macilleathain” no “MacIlleEathain” mus tigeadh e a-steach ort feuchainn fo “MacG”" Tha feum againn air redirects far nach eil ainmean steidhichte.[reply]
Na beachdan agam-sa: 'S e coimhearsnachd fa-leth a th’ ann an Uicipeid na Gàidhlig a tha gu tùr neo-eisimeileach bho Wikipedia sam bith eile. 'S e dìreach na en:Wikipedia:Five pillars a tha riatanach airson a h-uile Uicis. Agus tha sin a’ ciallachadh gum b’ urrainn dhuinn riaghailtean a chur air bonn a tha eadar-dhealaichte bho na Uicis eile agus a bhios freagarrach do chànan is cleachdaidhean nan Gàidheil. --Sionnach (talk) 20:18, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
1) Chaidh mi gu Wiki na Beurla agus dh'innis e dhomh:
* Remember The Golden Rule: Treat others as you would have them treat you—even if they are new. We were all new once.
* Be polite.
* Work towards agreement.
* If someone disagrees with your edit, provide good reasons why you think that it is appropriate.
* Concede a point when you have no response to it, or admit when you disagree based on intuition or taste.
* Be civil.
2) 'S e Uici pròiseact co-obrachail, mar sin, bu chòir deasbad poblach a bhith ann far a bheil cothrom aig an luchd-sgrìobhaidh ag obair còmhla gus aonta fhaighinn.
3) Tha mi toilichte gum fuirich na bàird fon chiad ainm aca.
4) Tha mi a' dol le Caoimhinn nach fheum sinn cleachdaidhean àbhaisteach na Beurla a leantainn mur h-eil feum.
5) 'S dòcha gu bheil leabharlainn a' cleachdadh siostam eile ach uaireannan chan eil e furasta rudan a lorg air sgàth sin. Nuair a tha cuid aithnichte le 'sloinneadh', cuid le patronymic agus cuid le far-ainmean, chanainnsa gu bheil e nas fhasa dhomhsa sùil a thoirt thairis liosta a tha a' cleachdadh a' chiad ainm. Thisissusanbell (talk) 20:44, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]


Feasgar math, tha mise ag aontachadh ri Caoimhinn agus Thisissusanbell. Tha mi air a bhith ag obair air duilleagan nam bàrd Gàidhlig, chruthaich mi tè no dhà, agus nam bheachd-sa, tha e nas fhasa agus nas èifeachdaiche nuair a tha sinn a' cleachdadh a' chiad ainm. Eimhir (talk) 22:07, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]

Thoir sùil air Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig mar a tha i a-nise agus smaoinich a bheil seo feumail mar chlàr-amais do na Bàird Ghàidhlig. Tha an dàrna cuid, 50%, de na bàird a-nis nan cnap mór fo “M” far a bheil e cianail doirbh duine sam bith a lorg. Agus tha measgachadh mór ann de bhàird a tha ri’m faighinn fo surname agus feadhainn eile a tha ri’m faighinn fon chiad ainm no fon fhar-ainm àbhaisteach. Seach gu bheil Aonghas Dubh agus Iain an Sgiobar ri’m faighinn fo “MacNeacail”, bhiodh tu an dùil gum biodh Alasdair Mac Mhaighstir Alasdair, Iain Lom agus Dòmhnall Ruadh Chorùna uile ri’m faighinn fo “MacDhòmhnaill” agus Sileas na Ceapaich fo “NicDhòmhnaill”, seach gur e Dòmhnallaich a bh’annta uile, ach tha iadsan ri’m faighinn fon chiad-ainm. Is bochd nach eil e comasach dhuinn sealladh fhaighinn air an roinn-seòrsa mar a bha i roimhe. Bha i fada na bu shoilleire.
Ged nach eil a’ chiad-ainm an còmhnaidh 100% cinnteach seasmhach aithnichte aig na Gaidheil nas motha, tha e tòrr nas stéidhte aithnichte na na surnames, agus tha e tòrr nas fhasa lorg fhaighinn air cuideigin ann an liosta a' tòiseachadh leis a' chiad-ainm seach le fine air choireigin. Tha mi a’ smaoineachadh gur e deagh cho-réiteach a bh’ann na Bàird a chur fo òrdugh ciad-ainm/far-ainm sa Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig, agus dèanamh cinnteach aig an aon àm gun robh iad ann fo òrdugh surname sa Roinn-seòrsa:Bàird.
--Caoimhin (talk) 21:36, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Chan eil mi buileach cinnteach, feumaidh mi aideachadh, a thaobh measgachadh an dà shiostam (sloinneadh ⁊ ainm agus ainm Gàidhealach). Dh'fhaoidte gun obraich sin air duilleag nam bàrd ach air an làimh eile, bidh daoine ann a nochdas air duilleagan eile agus an uairsin bidh cuideigin air aon duilleag mar Màiri Mhòr agus air an duilleag eile mar Màiri Mhoireastan.
Seo mo mholadh-sa, dh'fheuch mi seo air Màiri Mhòr nan Òran agus tha e ag obair. Cuiridh sinn defaultsort ann air an dà dhuilleag, DEFAULTSORT:Màiri Mhòr nan Òran air a' phrìomh-dhuilleag agus air duilleag an ath-stiùiridh, Màiri Nic a' Phearsain cuiridh sinn DEFAULTSORT:Nic a' Phearsain, Màiri. Nochdaidh an DÀ chuid air Bàird Ghàidhlig an uairsin fhad 's a chuireas sinn Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig aig a' bhonn.
Co-dhiù no co-dheth, b' fheairrde dhuinn deasbadan modhail, tha daoine gann gu leòr air an Uicipeid seo agus tha feum orra uile, fiù mur eil iad ag aontachadh rinn fhìn uaireannan. Akerbeltz (talk) 22:02, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Sin adhbhar eile a bhith a' cur daoine ann an liostaichean a réir chiad-ainm, gum bi na boireannaich a' pòsadh (agus uaireannan a' dealachadh); agus uaireannan ag atharrachadh an ainmean, uaireannan gun a bhith gan atharrachadh. 'S e “Màiri NicDhòmhnaill” a bha air Màiri Mhór nan Òran nuair a bha i òg co-dhiù. Is dòcha nach robh daoine a' canail “Màiri Nic a’ Phearsain” idir fhad’s a bha i beò, ged a gheobhadh i “Mrs McPherson” sa Bheurla gun teagamh. Cha leig sinn leas a bhith fon chuing DEFAULTSORT agus an aon òrdugh a chleachdadh airson a h-uile roinn-seòrsa. Gabhaidh seo a sgrìobhadh:
   [[Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig|Màiri Mhòr nan Òran]]
   [[Roinn-seòrsa:Bàird|Nic a' Phearsain, Màiri]]
--Caoimhin (talk) 23:39, 27 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Chan eil seo ag obair, dh'fheuch mi e. Ma chuireas sinn ann an RS Bàird agus Bàird Ghàidhlig, bidh iad air dà liosta eadar-dhealaichte. Ma chuireas mi an dà dhiubh fon aon RS, cha nochd ach aonan air an liosta. Ach ma chuireas sinn seo air an dàrna duilleag Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig|Nic a' Phearsain, Màiri agus seo air an duilleag eile Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig|Màiri Mhòr nan Òran, nochdaidh iad an dà dhiubh gun fheum air Defaultsort. Akerbeltz (talk) 09:45, 28 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
@Akerbeltz: Beachd inntinneach dha-rìribh.
Dè mu dheidhinn dà fo-roinn a chur fon roinn-seòrsa bàird Gàidhlig:
   [[Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig]]
   leis na fo-roinnean:
   [[Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig a rèir ciad ainmean]]
   [[Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig a rèir sloinneadh]]
neo rudeigin mar seo.--Sionnach (talk) 19:01, 28 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Obraichidh sin cuideachd ach feumaidh mi aideachadh nach eil mi faicinn cus buannachd is dà roinn eile gu bhith againn leis an aon susbaint ann, tha cus dùblachaidh againn mu thràth. Ach ma chòrdas sinn ri càch, cha rach mi 'na aghaidh. Akerbeltz (talk) 22:20, 28 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Ma dh’fhàgas sinn RS:Bàird Ghàidhlig ’na bhùrach mar a tha e a-nis, agus an dàrna cuid de na bàird ’nan cnap gun dealbh fo ‘M’, bidh feum air duilleig eile. Agus bidh am broclais a’ sìor fhàs nas miosa mar as motha a chuirtear ris. B'e duilleag fheumail a bh’ innte roimhe.
Seo dà sgeulachd a dh’innseas am beag diù a tha aig muinntir na Gaidhealtachd don t-siostam ciadainm+surname a tha gu math stéidhte sa Bheurla (agus sa Fhrangais agus sa Ghearmailtis). B’àbhaist dhomh fhéin ’s mo bhràthair bhith a’ cur seachad a h-uile samhradh nuair a bha sinn òg air tuathanas an Aunt May agus Uncle Jimmy ann an County Clare ann an Éirinn. Bha sinn mìle no dhà bhon taigh agus bha am fear seo a’ feuchainn ri dèanamh a-mach có leis sinn. Thuirt sinn gur i May McCormack an aunt againn, ach cha robh dad de dh’fhios aige có i ged a thuirt sinn gu beachd far an robh i a’ fuireach. An uair sin, dh’obraich e a-mach gur i May Rynne a bha sinn a’ ciallachadh. Ged a bha i air a bhith pòsta fad 20 no 30 bliadhna ri Jimmy McCormack ’s ged a bha na litrichean oifigeil a’ tighinn gu cinnteach gu “Mrs Mary McCormack” (no Mrs James McCormack), cha robh duine sa sgìre eòlach air “May McCormack”.
Agus seo an sgeulachd eile. Bha mi bliadhnaichean fada air ais san oifis aig Sabhal Mòr Ostaig nuair a thàinig phone call a-steach agus bha an neach ag iarraidh bruidhinn ri fear “Donald Campbell”. Thuirt Gabhan ris nach robh Donald Campbell idir aig a’ Cholaiste cho fad ’s a b’aithne dhà, ach thuirt an neach air a’ fón gun robh e cinnteach gun robh. Cha b’urrainn dhomhsa smaoineachadh air oileanach no neach-obrach do’m b’ainm Donald Campbell no Dòmhnall Caimbeul na bu mhotha. Cha b’urrainn na don dithis eile a bha san oifis. An uair sin thuig cuideigin gur e Donaidh Crotail a bha e a’ ciallach, an ceannard aig Gabhan a bhiodh gu h-àbhaisteach ’na shuidh taobh ris san oifis. Ged is e Donald Campbell a bh’air ceart gu leòr, cha robh duine eòlach air fon ainm sin.
Thòisich an siostam ciadainm+surname a’ tighinn a-steach dhan Ghaidhealtachd gu math deireannach, leis an military service ann an airm na Breatainne bho Chogadh Napoleon air adhart, agus seach gum biodh an aon “surname” aig a’ mhórchuid sa sgìre, chan e iongnadh sam bith nach deach gabhail ris móran am measg an t-sluaigh. --Caoimhin (talk) 00:10, 29 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
A Chairdean, thug mi sùil air na tha an sàr-sgoilear Ruaraidh MacThomhais a' dèanamh anns an "Companion to Gaelic Scotland", agus, gu h-inntinneach, se measgachadh an dà stoidhle seo a th' aige, se sin, uaireannan le ciad ainm no far-ainm, uaireannan le sloinneadh. Mar eiseimpleir:
  Mairearad Nighean Lachlainn
  Màiri Mhór nan Oran, see MacPherson, Mary
  Màiri Nighean Alasdair Ruaidh
Agus tha Somhairle chòir fo "M".
Nise, sin leabhar Beurla, ged as e cuspair an leabhair saoghal na Gàidhlig, ach saoilidh mi gum bheil am prionnsabal bunaiteach gum bi thu ag òrdachadh leis a' phìos fiosrachaidh as cudromaiche, agus tha sin freagarrach dhuinn. Tha Caoimhin cho ceart ri ceart gum bitheadh e nas nàdarraiche dhuinn a chur Màiri mhòr fo "M", ach tha mise am beachd gum bitheadh e caran neònach a chleachadh a' chiad ainm don a h-uile duine. An gabhadh siostam measgaichte a dhèanamh? Eoghan (talk) 04:14, 29 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Tha agus chan eil, ma chuireas sinn sùil air sgrìobhaidhean eachdraidheil, can Rìghrean na h-Alba, chanainn gu bheil fianais ann gun robh na patronymics a' dol o chionn fhada. ACH air an làimh eile, tha fhios gun robh, co-dhiù aig deireadh saoghal tradaiseanta nan Gàidheal, siostam nam far-ainmean glè chumanta am measg an t-sluaigh. Fàgaibh mise an deasbad seo aig na sociologists! Akerbeltz (talk) 16:31, 29 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Hm, tha mi eadar dà bheachd. Air an dàrna làimh tha mi a‘ dol le Caomhain is na beachdan eile gu bheil e nas nàdarraiche do na Gàidheil, gan lorg fo na ciad ainmean. Ach air an làimh eile saoilidh mi gum biodh e math smaoineachadh mun neach-leughaidh bho taobh a-muigh saoghal tradaiseanta na Gàidhlig cuideachd, an fheadhainn nach eil eòlach air far-ainmean. Mar sin fheàrr leam am moladh aig Akerbeltz le ainmean measgaichte am broinn aon roinn-seòrsa (no ma bhios sin a' fhàs ro mhòr, no ro thoinnte, dà roinn-seòrsa fa-leth). Mar sin bhiodh e an urra ris an neach-cleachdaidh fa-leth am b’ fheàrr leis an lorg fo na ciad-ainmean no fon sloinneadh.--Sionnach (talk) 11:07, 30 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Tha pìos beag mun chuspair an seo: http://gaelic.novascotia.ca/learners-corner --Caoimhin (talk) 20:29, 30 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Dè mu dhèidhinn seo? Roinn-seòrsa airson [Daoine air a bheil ainm air nòs Gàidhealach]? Bhuail seo orm oir bhiodh daoine eile ann cuideachd, can seinneadairean, aig a bheil ainmean mar sin cuideachd. Akerbeltz (talk) 23:25, 30 dhen Chèitean 2014 (UTC)[reply]
Bhiodh e math, mar char as lugha mura bheil sinn a’ cur Bàird Ghàidhlig air ais mar a bha e, roinn-seòrsa a bharrachd a dhèanamh, “Bàird Ghàidhlig (ca)” - bàird Ghàidhlig ann an òrdugh ciad-ainm. [Air neò “Bàird Ghàidhlig (ac)” - ainm coitcheann. Rudeigin goirid co-dhiù.] An uair sinn bhiodh againn tha mi an dùil, duilleag a bhiodh fada nas fheumaile airson bàird a lorg gu luath. --Caoimhin (talk) 21:47, 17 dhen Ògmhios 2014 (UTC)[reply]

Bha an deasbaid ann airson greis a-nis. Mòran taing dhuibh uile. Bha a' chuid a bu mhotha dhen beachd gum bu chòir dòigh a bhith ann ainmean nam bàird ag òrdachadh a rèir ciad ainmean neo far-ainmean, siostam a tha nas nàdarraiche dhuinn. Ach bha cuid den bheachd gum bhiodh e rud beag neònach a' chiad ainm a chleachdadh airson a h-uile duine.

Mar sin chuir mi an roinn-seòrsa Roinn-seòrsa:Bàird air a bheil ainm air nòs Gàidhealach air dòigh airson òrdugh a rèir ciad ainmean/ far ainmean. Agus cleachdaibh an Roinn-seòrsa:Bàird Ghàidhlig airson òrdugh a rèir sloinneadh. --Sionnach (talk) 21:58, 23 dhen Ògmhios 2014 (UTC)[reply]

bàird Ghàidhlig[deasaich an tùs]

Tha mi a' dol le Eòghan is Caoimhin - fad nas fhasa agus nas nàdarraiche na bàird a lorg fon chiad ainm, no far-ainm as cumanta aca. Sin nòs nan Gàidheal a-riamh. - Liam