Achadh nan Càrn
| Achadh nan Càrn | |
 | |
| |
| Suidheachadh | |
| Dùthaich |  Alba
|
| Comhairle | Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh |
| Co-chomharran | 54° 84' 20" Tuath 3° 87' 18" Iar |
| Feartan fiosaigeach | |
| Àireamh-shluaigh | 425 (2011) |
| Àireamh fòn | 01556 |
| Duilleag oifigeil | Duilleag a' Bhaile |
‘S e baile beag dùthchasail faisg air Cille Chuithbeirt air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th’ ann an Achadh nan Càrn. Tha e suidhichte aig 18m os cionn ìre na mara,[1] ann an cridhe na roinne Dùn Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Chille Chuithbeirt ro 1975), eadar Dùn Droighnein agus Palnackie, aig inbhir an uillt Achadh nan Càrn, far a shruthas e dhan Bhàgh Achadh nan Càrn, san Linne Shalmhaigh.[2] Tha e 33km air falbh bho Dhùn Phris, 113km bho Glaschu, 74km bhon An t-Sròn Reamhar agus 131km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha. Tha dìreach 425 duine a’ fuireach anns a’ bhaile[3] agus 's e Beurla a th' ann a’ chiad chànain aig a’ mhòr-chuid dhe na daoine ann an Achadh nan Càrn, ged an robh Gàidhlig fhathast beò ro 1700.[4] Tha eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus turasachd.
Eachdraidh[deasaich | deasaich an tùs]
Tha tobhtaichean ann san sgìre seo bho Mheadhan-linn na Cloiche ach cha do chlàradh am baile ach ann an 1305, nuair a nochd an t-ainm Aghencarne mar bhaideigin a bhuineadh dhan abaid Dhùin Droighnein, ann am bann sgrìobhte a rinn Èideard I Shasainn. Cha do dh'fhàs am baile gus a thogadh muileann-mine san sgìre aig toiseach na 17mh Linne. Chaidh eaglais a stèidheachadh an seo ann an 1856.[5] Bha cùiltearachd gu math cumanta san dàrna leth na 17mh Linne agus 's e Smugglers' Inn a tha air taigh-seinnse a' bhaile gus ar làithean.[6] Bha bòcain a' tathaich a' bhaile fad iomadach mhìos ann an 1695.[7] S' e fear air an robh Anndra MacAoidh a bh' ann prìomh ìobairteach a' bhòcain.
Ri Fhaicinn[deasaich | deasaich an tùs]
Iomraidhean[deasaich | deasaich an tùs]
- ↑ Meteo Consult
- ↑ Solway Coast
- ↑ A' Chomhairle
- ↑ Lorimer, W. L., "The Persistence of Gaelic in Galloway and Carrick", ann an Scottish Gaelic Studies, VI.2 (1949), duilleag 117
- ↑ Scottish Document
- ↑ Smugglers' Inn
- ↑ [Seafield, Lily (2001). Scottish Ghosts. Pelican Publishing Company. ISBN 1-56554-843-4]
An Abaid Ùr • Achadh nan Càrn • Àrd an Grèidh • Àrd na Coille • Ath Crogaid • Baile Ghill-Iosa • Baile Labhrainn • Baile Mhic Aoidh • Baile MhicIllFhaolain • Bàrr a' Ghrianain • Beeswing • Borgh • Caisteal Dhùghlais • Càrn an Uaimh • An Ceap • Cille Bheathain • Cille Chùithbeirt • Cill Fhinnein • Cille Phàdraig Durham • Clachan Eòin • An Còrsa Feàrna • Corsaig • Crois Mhìcheil • Cùl a' Bheinn • Dail Beithich • Dùn Droighnein • Gall-Ghàidhealaibh Nuadh • Garradh na h-Aibhne • Gleann Lochair • Gleann an t-Sruthail • Haugh of Urr • Lochfoot • Am Mòine Naomh • Muine Gobha • Parton • Palnackie • Port Aiseig a' Chrìch • Ringford • Rhonehouse • Springholm • Taigh an Rathaid • Tìr na h-Eaglaise • Tongland • Twynholm